Το νέο ενδορρινικό εμβόλιο γρίπης στην Ελλάδα εντός του 2025

Εντός του 2025 αναμένεται να έρθει στη χώρα μας το νέο ενδορρινικό εμβόλιο γρίπης και το μονοκλωνικό αντίσωμα για τον ιό RSV που θα μπορεί να προσφέρει σημαντική προφύλαξη σε όλα τα νεογνά ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, σύμφωνα με τον Αθανάσιο Μίχο, Καθηγητή Παιδιατρικής-Λοιμωξιολογίας, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικών Λοιμώξεων. Σε εκδήλωση για την Παγκόσμια Εβδομάδα Εμβολιασμών ο ομιλητής ανέφερε πως ο Π.Ο.Υ. υπολογίζει ότι μόνο με τα βασικά εμβόλια τα τελευταία 50 χρόνια σώθηκαν 154 εκατ. άνθρωποι, περίπου 6 άτομα το λεπτό, και μειώθηκε η βρεφική θνησιμότητα 40%, ενώ πρόσθεσε: «Στο επικαιροποιημένο ΕΠΕ του 2025, εντάχθηκε το 20δύναμο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο για παιδιά <5 ετών, που μπορεί να προσφέρει περίπου 20% επιπλέον προστασία από πνευμονιοκοκκική λοίμωξη».

Στην ίδια εκδήλωση ο Στυλιανός Λουκίδης, Πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, αναφέρθηκε στο σημαντικό ρόλο των επαγγελματιών υγείας στον εμβολιασμό, υπογραμμίζοντας ότι «η σύσταση από τον επαγγελματία υγείας είναι ο ισχυρότερος προβλεπτικός παράγοντας για το αν ένας ασθενής θα εμβολιαστεί. Για το λόγο αυτό, είναι καίριο να εφαρμόζονται εξατομικευμένα κριτήρια, να υπογραμμίζονται οι θετικές εμπειρίες με τα εμβόλια, να αφιερώνεται χρόνος για συζήτηση και να απαντώνται τα ερωτήματα και οι ανησυχίες του ασθενούς, ώστε να αντιμετωπιστεί το επικίνδυνο φαινόμενο της εμβολιαστικής κόπωσης». Παράλληλα, ο προγραμματισμός των ετήσιων εμβολιασμών θα πρέπει να απλοποιηθεί, προκειμένου να μη δημιουργείται πίεση το φθινόπωρο, εφόσον υπάρχουν εμβόλια, όπως αυτά του πνευμονιόκοκκου, του έρπητα ζωστήρα και του κοκκύτη, που μπορούν να χορηγηθούν άλλη εποχή, όπως ανέφερε.

Η πρώτη ενότητα της συνέντευξης τύπου, που πραγματοποιήθηκε με την ευγενική χορηγία των εταιρειών Pfizer Hellas και GSK, περιελάμβανε επιστημονικές παρουσιάσεις από τους εκπροσώπους της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων και της Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικών Λοιμώξεων. O Νικόλαος Σύψας, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων, Παθολόγος – Λοιμωξιολόγος Καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας – Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α. και Επιστημονικός - Διοικητικός Υπεύθυνος Μονάδας Λοιμώξεων – COVID στο ΓΝΑ «Λαϊκό», ανέφερε ότι «Η Παγκόσμια Εβδομάδα Εμβολιασμών αποτελεί υπενθύμιση της καθοριστικής σημασίας των εμβολίων για τη δημόσια υγεία. 

Ο εμβολιασμός παραμένει το πιο αποτελεσματικό μέσο πρόληψης σοβαρών αναπνευστικών λοιμώξεων, όπως ο RSV, η γρίπη, ο κορονοϊός και ο πνευμονιόκοκκος, ιδίως σε ευπαθείς ομάδες, όπως τα άτομα με χρόνια πνευμονοπάθεια, οι ηλικιωμένοι και οι ανοσοκατεσταλμένοι. Η ενίσχυση της εμβολιαστικής κάλυψης δεν είναι μόνο ιατρική προτεραιότητα, αλλά και πράξη ευθύνης απέναντι στο κοινωνικό σύνολο. Η συνεχής επιστημονική ενημέρωση, σε συνδυασμό με στοχευμένες παρεμβάσεις ευαισθητοποίησης, είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης και της συμμετοχής του πληθυσμού σε εμβολιαστικά προγράμματα».

Η Παρασκευή Κατσαούνου, Μέλος Δ.Σ. της ΕΠΕ, Καθηγήτρια Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Επιστημονικά Υπεύθυνη της Μονάδα Πνευμονολογίας & Αναπνευστικής Ανεπάρκειας, Α' ΚΕΘ, ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός», όσον αφορά τον RSV, ανέφερε ότι στη χώρα μας υπάρχουν πλέον δύο αποτελεσματικά και ασφαλή εμβόλια, που αποζημιώνονται από τον προηγούμενο Σεπτέμβριο για όλους άνω των 75 ετών και για τους ασθενείς με συννοσηρότητες άνω των 60 ετών. Εξήγησε, ωστόσο, ότι η νοσηρότητα από τον ιό και η θνησιμότητα φαίνεται να είναι ιδιαίτερα υψηλή και πλέον υπάρχουν δεδομένα ασφάλειας και αποτελεσματικότητας για άτομα άνω των 18 ετών και μεταξύ 50-59 ετών. 

Για το λόγο αυτό η ΕΠΕ ζητά να αποζημιωθούν ανεξαρτήτως ηλικίας οι ενήλικες ασθενείς (κυστική ίνωση, σοβαρή διάμεση πνευμονοπάθεια σοβαρή πνευμονική υπέρταση, ΧΑΠ κλπ.) που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για νόσο RSV. Ως προς τον κοκκύτη, συστήνεται αναμνηστική δόση ανά δεκαετία στους ενήλικες, καθώς φαίνεται ότι τα περιστατικά αυξάνονται – παρά το γεγονός ότι η διάγνωσή του είναι εξαιρετικά δύσκολη – καθώς η ανοσία, που αποκτούν τα άτομα από τον εμβολιασμό στην παιδική ηλικία, εξασθενεί. Επιπλέον, με αφορμή σχετικές ερωτήσεις ασθενών, η Π. Κατσαούνου σημείωσε ότι οι ανεπιθύμητες ενέργειες από τα συνήθη εμβόλια είναι ασήμαντες (άλγος στο σημείο της ένεσης, κακουχία, πυρέτιο κλπ.), ενώ ο συνολικός κίνδυνος - ακόμη και για σύνδρομο Guillain Barre - παραμένει εξαιρετικά χαμηλός σε σχέση με τα οφέλη της ανοσοποίησης. Τόνισε ακόμη ότι οι καπνιστές ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για τις λοιμώξεις και ότι οι εγκυμονούσες οφείλουν να εμβολιάζονται σε κάθε κύηση με το εμβόλιο του κοκκύτη, του RSV και της γρίπης, προκειμένου να μεταφέρουν στο έμβρυό τους αντισώματα που θα τα προστατέψουν μετά τη γέννησή τους.

Απαντώντας σε ερώτημα σχετικά με τον εμβολιασμό κατά του πνευμονιόκοκκου, η Αδαμαντία Λιαπίκου, Υπεύθυνη της Ομάδας Λοιμώξεων Αναπνευστικού Συστήματος της ΕΠΕ, Πνευμονολόγος, Συντονίστρια Διευθύντρια 5ης Πνευμονολογικής Κλινικής, ΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», ανέφερε ότι από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού συστήνεται να γίνεται εφάπαξ με το συζευγμένο πνευμονιοκκοκικό εμβόλιο PCV20. Έναντι της COVID-19, συνιστάται ο ετήσιος εμβολιασμός με το επικαιροποιημένο μονοδύναμο εμβόλιο σε όσους δεν έχουν λάβει ποτέ εμβόλιο κατά της νόσου και σε όσους διατρέχουν υψηλό κίνδυνο σοβαρής ασθένειας, όπως οι ηλικιωμένοι, οι ενήλικες με χρόνιες παθήσεις, οι ανοσοκατασταλμένοι και οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, που έρχονται σε άμεση επαφή με ασθενείς.

Επίσης, εξήγησε ότι η συγχορήγηση εμβολίων έχει μελετηθεί και επιτρέπεται σε αρκετές περιπτώσεις, όπως στα εμβόλια κορωνοϊού και γρίπης ή γρίπης και πνευμονιόκοκκου. Παρ’ όλα αυτά, συστήνεται οι ασθενείς να κάνουν έναν ετήσιο προγραμματισμό, ώστε τα εμβόλια να γίνονται με διάστημα μεταξύ τους τουλάχιστον ενός μηνός. Τέλος, η Αδ. Λιαπίκου προσέθεσε ότι τα εμβόλια, όντας αποτελεσματικά στην πρόληψη λοιμώξεων, μειώνουν επιπρόσθετα τη χρήση αντιβιοτικών και επακόλουθα συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του φαινομένου της μικροβιακής αντοχής.

Σε συζήτηση σχετικά με το εμβόλιο της γρίπης, η Βάσω Γεωργακοπούλου, Υπεύθυνη Ομάδας Λοιμώξεων Αναπνευστικού Συστήματος της ΕΠΕ, Πνευμονολόγος – Φυματιολόγος, Επιμελήτρια Κλινικής Παθολογικής Φυσιολογίας ΕΚΠΑ - Μονάδα Λοιμώξεων ΓΝΑ «Λαϊκό», τόνισε ότι ο ετήσιος εμβολιασμός κατά της γρίπης είναι ζωτικής σημασίας για τα άτομα με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα, όπως η ΧΑΠ, το άσθμα, η πνευμονική ίνωση και η κυστική ίνωση, καθώς μειώνει σημαντικά τις παροξύνσεις και τις σχετιζόμενες νοσηλείες, σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες. Αντίστοιχα, από τα αντιγριπικά εμβόλια υψηλής δόσης ή με ανοσοενισχυτικά ωφελούνται ιδιαίτερα τα ηλικιωμένα άτομα. Τέλος, διευκρίνισε ότι η αλλεργία στο αυγό δεν αποτελεί πλέον αντένδειξη, ο προληπτικός έλεγχος για αλλεργίες απαιτείται μόνο σε ειδικές περιπτώσεις καθώς και ότι η σύνθεση του φετινού εμβολίου έχει ήδη επικαιροποιηθεί από τον ΠΟΥ για βέλτιστη προστασία από τα κυκλοφορούντα στελέχη.