Ο φαρμακοποιός Θανάσης Μητιούδης ζει και εργάζεται στη Γερμανία

Γεννήθηκε μεν στην Αθήνα, μεγάλωσε δε στη Νυρεμβέργη της Γερμανίας. Επέστρεψε στην Ελλάδα για να σπουδάσει Φαρμακευτική στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και για να εργαστεί σε ένα φαρμακείο στη Νέα Φιλαδέλφεια. Στα 30 του χρόνια όμως, είδε την οικονομική κρίση να βαθαίνει όλο και περισσότερο στη χώρα και την επιχειρηματική πραγματικότητα στο χώρο του φαρμακείου να γίνεται όλο και πιο δυσοίωνη. Αποφάσισε λοιπόν να συνεχίσει την καριέρα του στη Γερμανία και σήμερα, 3 χρόνια μετά, με έναν επιπλέον τίτλο σπουδών ως Σύμβουλος Διατροφής (Ernährungsberater), ζει σε μια πόλη της Βαυαρίας και δηλώνει σίγουρος για το μέλλον.

Μίλησέ μας για το φαρμακείο που δουλεύεις και για την καθημερινότητα της δουλειάς σου.

Εργάζομαι από το 2015 ως φαρμακοποιός στο φαρμακείο Don Bosco Apotheke, στην περιοχή Eggolsheim της πόλης Forchheim στη Βαυαρία. Πρόκειται για ένα συνοικιακό φαρμακείο που απασχολεί 2 φαρμακοποιούς και 2 βοηθούς φαρμακείου. Το φαρμακείο είναι ιδιοκτησία του κυρίου Christian Burκard, ο οποίος εργάζεται επίσης σε αυτό (ασχολείται με την εξυπηρέτηση πελατών και την οργάνωση του προσωπικού). Κατά γενικό κανόνα, τα φαρμακεία στη Γερμανία λειτουργούν όπως στην Ελλάδα. Πιο συγκεκριμένα, ως φαρμακοποιός στις αρμοδιότητές μου περιλαμβάνονται η εξυπηρέτηση των πελατών και η εκτέλεση των συνταγών, η επιστημονική συμβουλή, η παρασκευή γαληνικών σκευασμάτων, η παραλαβή, καταχώρηση και αποθήκευση ναρκωτικών ουσιών και οι πληρωμές παραγγελιών. Επιπλέον ισχύει ο κανόνας της ατομικής υπευθυνότητας. Αυτό σημαίνει ότι όταν είμαι ο μόνος φαρμακοποιός στη ομαλή λειτουργία του φαρμακείου, καθώς και για τις πράξεις του/της βοηθού. Χαρακτηριστικό της δουλειάς εδώ είναι ότι χρησιμοποιούμε την τεχνολογία για την απλούστευση των διαδικασιών, με αποτέλεσμα να γίνεται η εξυπηρέτηση των πελατών και η εργασία των φαρμακοποιών πιο γρήγορη και πιο αποτελεσματική. Σε πολλά φαρμακεία, μάλιστα, έχουν εγκαταστήσει στις αποθήκες τους ρομπότ, τα οποία αυτοματοποιούν τις διαδικασίες τοποθέτησης, ελέγχου ημερομηνιών λήξης σκευασμάτων και απογραφής.

Πώς είναι οι σχέσεις με τον ιδιοκτήτη και τους συναδέλφους σου;

Οι σχέσεις με τον ιδιοκτήτη είναι φιλικές, αλλά χωρίς να ξεπερνάει τα όρια της επαγγελματικής συνεργασίας. Υπάρχει σεβασμός των ατομικών μου αναγκών (αλλά και των συναδέλφων) και το πρόγραμμα εργασίας καθορίζεται από αυτές. Όσο για τους συναδέλφους μου, οι διαπροσωπικές μας σχέσεις είναι αρκετά καλές. Μάλιστα οι επαφές μας δεν περιορίζονται μόνο στο χώρο του φαρμακείου αλλά και εκτός αυτού. Στη Γερμανία συνηθίζεται οι συνάδελφοι να συναντιούνται σε διάφορες δραστηριότητες εκτός εργασιακού περιβάλλοντος (μικρές γιορτές, κοντινές εκδρομές, δείπνο, ομαδικά παιχνίδια κτλ.).

Κάνε μας μια σύγκριση με το ελληνικό φαρμακείο όσον αφορά τις συνθήκες εργασίας (ωράριο, εφημερίες κτλ.)

Με την εργασιακή μου εμπειρία σε ελληνικό και σε γερμανικό φαρμακείο, είμαι πλέον σε θέση να αναφέρω κάποιες σημαντικές διαφορές μεταξύ τους. Οι συνθήκες είναι αρκετά διαφορετικές, με σαφώς καλύτερη την κατάσταση στη Γερμανία. Καταρχάς, τα εργασιακά δικαιώματα των υπαλλήλων προστατεύονται από το νόμο και τα παραδείγματα κακής εκμετάλλευσης του προσωπικού σπανίζουν. Το ωράριο λειτουργίας των φαρμακείων στη Γερμανία εξαρτάται από τον ιδιοκτήτη, ο οποίος όμως δεσμεύεται από το ωράριο του εμπορικού συλλόγου της κάθε περιοχής. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ένα φαρμακείο δεν μπορεί να λειτουργεί περισσότερες ώρες από ό,τι τα εμπορικά καταστήματα (Δευτέρα-Σάββατο 6:00-20:00). Ανάλογα με τις ανάγκες κάθε φαρμακείου, μπορεί να εξυπηρετεί λιγότερες ώρες.

Το συμβόλαιό μου ορίζει 40 ώρες απασχόληση την εβδομάδα. Επιπλέον, για κάθε 6 ώρες εργασίας είναι υποχρεωτικό ένα διάλειμμα τουλάχιστον 30 λεπτών, το οποίο δεν υπολογίζεται στις ώρες εργασίας. Σε ό,τι αφορά τις εφημερίες, αυτές μοιάζουν με το ελληνικό σύστημα. Δηλαδή σε κάθε περιοχή ανάλογα με τον πληθυσμό εφημερεύει/ διανυκτερεύει ένα ή περισσότερα φαρμακεία για 24 ώρες (8:00-8:00). Στη διανυκτέρευση, βέβαια, υπάρχει μια επιπλέον χρέωση των 2,50€ υπέρ του φαρμακείου. Τέλος, πολύ σημαντικό είναι ότι η καθημερινότητα στο επάγγελμα είναι πιο απλή και λιγότερο αγχωτική, λόγω και των τεχνολογικών ευκολιών που ανέφερα νωρίτερα.

Υπάρχουν σημαντικές διαφορές ως προς την ποικιλία των εμπορευμάτων (σε φάρμακο και παραφάρμακο); Υπάρχουν π.χ. είδη στη Γερμανία που δεν υπάρχουν στην Ελλάδα;

Υπάρχουν αρκετές ομοιότητες και διαφορές. Στα φάρμακα, για παράδειγμα, υπάρχουν στην Ελλάδα κάποιες δραστικές ουσίες, όπως η νιμεσουλίδη (Mesulid) και το μεφαιναμικό οξύ (Ponstan), οι οποίες στη Γερμανία δεν έχουν άδεια κυκλοφορίας. Ισχύει βέβαια και το αντίστροφο, όπως συμβαίνει με τη δραστική μεταμιζόλη, η οποία δεν κυκλοφορεί στην Ελλάδα. Τα προϊόντα όμως μεγάλων εταιρειών (π.χ. GSK, Bayer, Reckitt κ.ά.) είναι ίδια με την Ελλάδα. Αξίζει να σημειώσουμε ότι τα φυτοφαρμακευτικά προϊόντα (αυτά που βασίζονται στα βότανα), έχουν μεγάλη απήχηση στο κοινό στη Γερμανία αλλά και αποτελεσματικότητα. Μάλιστα, πολλά από τα βότανα που χρησιμοποιούνται ευδοκιμούν στη χώρα αυτή. Αντίθετα, στην Ελλάδα υπάρχουν μεγάλα προβλήματα και αδυναμίες στην αδειοδότηση τέτοιων προϊόντων. Επίσης, τα ομοιοπαθητικά σκευάσματα έχουν αναπτυχθεί αρκετά και καταλαμβάνουν πλέον μεγάλο κομμάτι της φαρμακευτικής αγοράς στη Γερμανία. Για το λόγο αυτό, πολλοί φαρμακοποιοί ειδικεύονται στην ομοιοπαθητική και στην εναλλακτική ιατρική. Όσο για τα μη φαρμακευτικά προϊόντα, το γερμανικό φαρμακείο υστερεί στα καλλυντικά σε σχέση με το ελληνικό. Για παράδειγμα, δεν απασχολούνται αισθητικοί, όπως στην Ελλάδα. Γενικά, η τάση των Γερμανών είναι να προμηθεύονται τα καλλυντικά τους από τα «drug stores», τα οποία διαθέτουν και συμπληρώματα διατροφής. Τα συμπληρώματα διατροφής όμως υπάρχουν

και στα φαρμακεία.

Το ιδιοκτησιακό είναι ένα μεγάλο ζήτημα στην Ελλάδα. Εκεί ποια είναι η κατάσταση;

Το ιδιοκτησιακό καθεστώς των φαρμακείων στη Γερμανία δεν επιτρέπει άλλο ιδιοκτήτη (είτε ως μέτοχο είτε ως χρηματοδότη) πέρα του/των φαρμακοποιού/ών. Η νομοθεσία αυτή αποσκοπεί στο να μην επηρεάζεται το λειτούργημα του φαρμακοποιού από ξένα κερδοσκοπικά συμφέροντα. Το αξιοσημείωτο επίσης είναι ότι, σε αντίθεση με την Ελλάδα, δεν υπάρχουν χωροταξικά και πληθυσμιακά όρια, αλλά, παρολ' αυτά, τα φαρμακεία δεν είναι τόσα πολλά όσο στην Ελλάδα. Πιο συγκεκριμένα, η αναλογία των φαρμακείων στην Ελλάδα είναι 87 φαρμακεία για κάθε 100.000 κατοίκους, ενώ στη Γερμανία είναι 24 φαρμακεία για κάθε 100.000 κατοίκους.

Είσαι σε θέση να γνωρίζεις οικονομικά στοιχεία, όπως το ποσοστό κέρδος, τον τζίρο του φαρμακείου στο φάρμακο και στο παραφάρμακο;

Το μεικτό εισόδημα του ιδιοκτήτη φαρμακοποιού υπολογίζεται ανάλογα με τις ώρες που ο ίδιος εργάζεται και με το ενοίκιο που πιθανόν να πληρώνει, που αναλογεί περίπου στο 7-10% του τζίρου. Ο μέσος όρος του ετήσιου τζίρου των γερμανικών φαρμακείων ανέρχεται στα 2,11 εκατομμύρια ευρώ. Στο συνταγογραφούμενο φάρμακο δεν υπάρχει ποσοστό κέρδους, αλλά για κάθε σκεύασμα που πωλείται, το φαρμακείο αμείβεται με το στάνταρ ποσό των 8,35€ (μεικτό κέρδος). Από αυτά αφαιρείται το 1,77€ ως αναγκαστική έκπτωση στα ασφαλιστικά ταμεία. 'Aρα για κάθε σκεύασμα που πωλείται, το καθαρό κέρδος του φαρμακείου είναι 5,50€. Στο παραφάρμακο το ποσοστό κέρδους ανέρχεται στο 30%, ανάλογα βέβαια και με την εκπτωτική πολιτική κάθε εταιρείας.

Οι τιμές των φαρμάκων είναι ίδιες με την Ελλάδα;

Όχι, στη Γερμανία είναι πολύ πιο ακριβά, αν και οι χονδρικές τιμές των συνταγογραφούμενων φαρμάκων καθορίζονται από το κράτος, όπως συμβαίνει και στην Ελλάδα. Για παράδειγμα η αντιβίωση Augmentin 875/125 (10 ταμπλέτες) έχει Λ.Τ. 53,26€ στη Γερμανία, ενώ στην Ελλάδα 5,94€. Το Φ.Π.Α. για συνταγογραφούμενα και μη σκευάσματα είναι 19%. Διαφορές υπάρχουν και στα μη συνταγογραφούμενα: η κοινή ασπιρίνη της Bayer στην Ελλάδα πωλείται 3,41€, ενώ στη Γερμανία η τιμή της είναι 6,98€.

Πώς συμπεριφέρονται οι πελάτες απέναντι στο φαρμακοποιό; Υπάρχει εκτίμηση στον κλάδο;

Το επάγγελμα του φαρμακοποιού στη Γερμανία θεωρείται λειτούργημα που χαίρει μεγάλης εκτίμησης και αναγνωρισιμότητας, άρα η συμπεριφορά των πελατών απέναντι στο φαρμακοποιό είναι και η ανάλογη. Στην Ελλάδα, επειδή υστερεί η πρωτοβάθμια περίθαλψη, το φαρμακείο έχει αναλάβει αυτό το χρέος, με αποτέλεσμα ο ρόλος του φαρμακοποιού να είναι κάτι παραπάνω από αυτό που αμείβεται.

Είναι κατανοητό ότι υπάρχουν λόγοι να φύγει κανείς από την Ελλάδα, αλλά γιατί διάλεξες τη Γερμανία;

Σαφώς η απόφασή μου να ξεκινήσω μια νέα καριέρα στο εξωτερικό δεν ήταν εύκολη και επηρεάστηκε από τις οικονομικές συνθήκες που επικρατούσαν και επικρατούν ακόμα στη χώρα μου, οι οποίες καθιστούν το επάγγελμά μου δύσκολο και χωρίς το ανάλογο κέρδος. Οι λόγοι που επέλεξα συγκεκριμένα τη Γερμανία ήταν αρκετοί. Καταρχάς, το περιβάλλον μου ήταν ήδη οικείο, καθώς τα παιδικά μου χρόνια τα πέρασα εδώ, με αποτέλεσμα η προσαρμογή μου σε σχέση με τη γλώσσα και τη νοοτροπία να μην αποτελέσει μεγάλο πρόβλημα.

Μίλησέ μας για τις υπηρεσίες που παρέχει το γερμανικό φαρμακείο.

Οι παρεχόμενες υπηρεσίες στα γερμανικά φαρμακεία είναι παρόμοιες με των ελληνικών φαρμακείων και περιλαμβάνουν συμβουλή, προμήθεια φαρμάκων κτλ.Η μεγάλη διαφορά τους είναι ότι στην Ελλάδα παρέχονται επιπλέον υπηρεσίες, όπως εμβολιασμός αντιγριπικών, περίθαλψη ελαφρών τραυμάτων, μέτρηση πίεσης και ζαχάρου, που στη Γερμανία είτε δεν επιτρέπονται είτε δεν συνηθίζονται. Επιπλέον στη Γερμανία απαγορεύεται αυστηρά η πώληση συνταγογραφούμενου φαρμάκου, χωρίς να υπάρχει συνταγή γιατρού.

Πώς είναι ο ανταγωνισμός;

Απειλείται το γερμανικό φαρμακείο από άλλα κανάλια διανομής; Ο ανταγωνισμός είναι και στη Γερμανία μεγάλος. Το φαρμακείο εδώ δέχεται ανταγωνισμό από άλλα κανάλια διανομής, όπως τα drug stores (που αναφέραμε πιο πάνω) αλλά και τα διαδικτυακά φαρμακεία (e-shops), όπου παλεύουν για τις καλύτερες τιμές. Ωστόσο, αξίζει να αναφέρω ότι στη Γερμανία άδεια για e-shop έχουν 2.959 φαρμακεία. Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα τα ηλεκτρονικά φαρμακεία είναι αναλογικά πολύ περισσότερα.

Διαβάστε τη συνέχεια στην ηλεκτρονική μορφή του ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, τεύχος #169