Οι διατροφικές ανάγκες της εγκύου

Η διατροφή της εγκύου πρέπει να είναι ισορροπημένη και ανάλογη του βάρους που πρέπει να αποκτήσει κατά τη διάρκεια της κύησης, καθώς στο έμβρυο συμβαίνουν σημαντικές αναπτυξιακές μεταβολές που εξαρτώνται αποκλειστικά από τη διατροφική κατάσταση της μητέρας. Το διατροφικό πρόγραμμα της εγκυμοσύνης πρέπει να παρέχει μια ποικιλία τροφών, ώστε να γίνεται πρόσληψη όλων των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών.

Ανάγκες σε ενέργεια (θερμίδες): Έχει υπολογιστεί ότι η γυναίκα στα διάφορα στάδια της κύησης (εκτός από το πρώτο τρίμηνο που δεν χρειάζεται επιπλέον ενέργεια) χρειάζεται καθημερινά να καταναλώνει επιπλέον 300 θερμίδες το 2ο τρίμηνο και άλλες 300 το 3ο τρίμηνο.

Εγκυμοσύνη και σωματικό βάρος: Κατά τη διάρκεια της κύησης συνιστάται η μέση αύξηση του βάρους κατά 9-12 κιλά. Αυτή η αύξηση των κιλών γίνεται σταδιακά και συγκεκριμένα: ● το 1ο τρίμηνο κατά 1-2 κιλά ● το 2ο τρίμηνο κατά 3-4 κιλά ● το 3ο τρίμηνο κατά 5-6 κιλά.

Έμφαση στην ποιοτική διατροφή

Προκειμένου να χτιστούν το σώμα και όλοι οι ιστοί του εμβρύου, απαιτούνται σημαντικές ποσότητες θρεπτικών ουσιών από την τροφή της μητέρας. Η ποιοτική διατροφή είναι εκείνη που είναι πλήρης σε ωφέλιμα θρεπτικά συστατικά και έχει σκοπό να καλύπτει τις διατροφικές ανάγκες και απαιτήσεις της εγκύου στα διάφορα στάδια.

Ειδικότερα παρατηρούνται αυξημένες ανάγκες στα εξής:

Πρωτεΐνες: Οι πρωτεΐνες έχουν σημασία γιατί χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία νέων ιστών (πλακούντας) αλλά και για την ανάπτυξη του εμβρύου. Οι μεγαλύτερες πρωτεϊνικές απαιτήσεις δημιουργούνται κατά το τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.

Υδατάνθρακες: Τουλάχιστον 100γρ. υδατανθράκων πρέπει να προσλαμβάνονται καθημερινά. Η απουσία υδατανθράκων οδηγεί σε σχηματισμό κετονικών σωμάτων που σχετίζονται με προβλήματα του νευρικού συστήματος. Η έγκυος δεν θα πρέπει να παραμένει νηστική πάνω από 6-8 ώρες.

Λίπη: Από τα λιπαρά, τα πιο σημαντικά είναι το αραχιδονικό και το δοκοσαεξανοϊκό οξύ, τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του κεντρικού νευρικού συστήματος του εμβρύου και προσλαμβάνονται από την επαρκή κατανάλωση ψαριών και θαλασσινών.

Βιταμίνες:

• Βιταμίνη Α: Είναι καθοριστική στη λειτουργία της όρασης, την ανάπτυξη και το ανοσοποιητικό σύστημα. Χρειάζεται όμως προσοχή, γιατί η υπερβολική πρόσληψη είναι τοξική και ενδέχεται να προκαλέσει προβλήματα σε διάφορα όργανα του εμβρύου.
• Βιταμίνη D: Συμβάλλει στη σύνθεση των οστών. Η ανεπαρκής πρόσληψη σχετίζεται με χαμηλό βάρος γέννησης.
• Βιταμίνη Β1, Β2, Β6, νιασίνη, Β12: Είναι απαραίτητες γιατί εμπλέκονται στο μεταβολισμό και τη λειτουργία του νευρικού συστήματος του εμβρύου.
• Φυλλικό οξύ: Παίζει καθοριστικό ρόλο στη σύνθεση του DNA του βρέφους. Η έλλειψη σχετίζεται με κίνδυνο εμφάνισης βλαβών στο νευρικό σωλήνα. Συνήθως συστήνεται και συμπληρωματική χορήγηση με εντολή γιατρού.

Ανόργανα συστατικά:

• Σίδηρος: Είναι απαραίτητος για τη σύνθεση αιμοσφαιρίνης. Το έμβρυο θέλει μεγάλα αποθέματα σιδήρου το τελευταίο κυρίως τρίμηνο.
• Ασβέστιο: Παρατηρούνται αυξημένες απαιτήσεις από μητέρα και έμβρυο για το σχηματισμό των οστών που φτάνουν τα 1000mg ημερησίως.
• Ψευδάργυρος: Παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στομεταβολισμό. Η ανεπάρκειά του σχετίζεται με τερατογένεση στο νεογνό.
• Φώσφορος και μαγνήσιο: Σπάνια παρατηρούνται ανεπάρκειες και καλύπτονται εύκολα από την κατανάλωση ποικιλίας τροφίμων.
• Νάτριο: Παίζει καθοριστικό ρόλο στην ισορροπία των υγρών. Λόγω της αυξημένης κατακράτησης, μειώνονται κάπως οι ανάγκες σε νάτριο. Όμως η πρόσληψη δεν θα πρέπει να είναι μικρότερη από 2-3γρ. ημερησίως.
• Φυτικές ίνες: Είναι άκρως σημαντικές, γιατί αντιμετωπίζουν τη δυσκοιλιότητα που είναι σύνηθες πρόβλημα την περίοδο της εγκυμοσύνης.

Πηγή: Φαρμακευτικός Κόσμος, τεύχος #166