EUROSTAT: Στην Ευρώπη επενδύονται για την φαρμακευτική Έρευνα και Ανάπτυξη άνω των 36 εκατ. ευρώ

Για τη συμβολή στην έρευνα και την ανάπτυξη καθώς και την προοπτική της διεθνούς φαρμακευτικής βιομηχανίας μίλησε η Έλενα Χουλιάρα, Πρόεδρος AstraZeneca Ελλάδα & Κύπρος, Μέλος Δ.Σ. SFEE & PIF. Όπως είπε, η φαρμακευτική βιομηχανία αποτελεί ένα βασικό πλεονέκτημα για την επιστημονική & ιατρική πρόοδο αλλά και ένα μεγάλο πλεονέκτημα για το Ευρωπαϊκή Οικονομία. Σύμφωνα με την EUROSTAT, στην Ευρώπη επενδύονται στην φαρμακευτική Ε & Α άνω των 36 εκατ. ευρώ και στις ΗΠΑ φτάνουν τα 62 εκατ. δολάρια. Η φαρμακοβιομηχανία δαπανά σημαντικά ποσά για Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α), καθώς αντιπροσωπεύει το 5% της συνολικής ιδιωτικής δαπάνης για Ε&Α στην Ελλάδα (2017), ενώ μέχρι το 2019 διεξήχθησαν 2.811 κλινικές μελέτες ανεξαρτήτου τύπου και φάσης (1.604 ολοκληρωμένες). Η παραγωγή φαρμακευτικών προϊόντων σε αξία το 2018 προσέγγισε το €1 δισ., ενώ η προστιθέμενη αξία στα €559 εκατ. (3,0% μερίδιο στον κλάδο της μεταποίησης). Οι απασχολούμενοι στην παραγωγή φαρμακευτικών προϊόντων άγγιξαν τα 17,1 χιλ. άτομα το 2018, με το 60,6% των απασχολούμενων να είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Τέλος, όπως ανέφερε, σημαντικός είναι και ο ρόλος του φαρμακευτικού κλάδου στο συνολικό εξωτερικό εμπόριο, καθώς οι εξαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων ανήλθαν το 2019 σε €1,9 δισ. και αντιστοιχούν στο 4,4% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών όλων των αγαθών για το 2019.

Το πλέον επιτυχημένο παράδειγμα κινήτρων προς τις επιχειρήσεις για επενδύσεις στην έρευνα είναι η διασύνδεση του clawback με ΣΔΙΤ, τόνισε ο Θεόδωρος Τρύφων, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας και αντιπρόεδρος της ELPEN, μιλώντας στο συνέδριο. Για παράδειγμα, το clawback που επιστράφηκε το 2020 επενδύθηκε και απέφερε σημαντικά οφέλη για τη χώρα. Ανέφερε ότι την επόμενη τριετία η ελληνική φαρμακοβιομηχανία προγραμματίζει την υλοποίηση σημαντικών επενδύσεων ύψους τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ, σε νέες υποδομές, σε εξοπλισμό και σε συστήματα ολικής διαχείρισης της ποιότητας. Σύμφωνα και με τα ευρήματα πρόσφατης μελέτη του ΙΟΒΕ, η επίδραση των επενδύσεων στο ΑΕΠ κυμαίνεται από 86% έως 129% του επενδυόμενου ποσού, τα δημόσια έσοδα αυξάνονται αντίστοιχα από 22,5% έως 30%, ενώ η απασχόληση ενισχύεται με εξειδικευμένες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.

Η Ελλάδα αποτελεί μια ελκυστική χώρα για τη δημιουργία ενός Ψηφιακού Κέντρου, επεσήμανε ο Nico Gariboldi, Sr Director, Site Lead – Global Digital and Technology HUB, Pfizer, μιλώντας στο συνέδριο. Πρώτα από όλα, τόνισε, η χώρα έχει σταθερό πολιτικό περιβάλλον με πρόσφατα εκλεγμένη κυβέρνηση με ισχυρή εντολή και ακόμη ευρύτερη αποδοχή μετά την επιτυχή διαχείριση της κρίσης για την υγεία του COVID-19. Επίσης το ελληνικό κράτος δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις ξένες επενδύσεις ενώ, η ψηφιακή εθνική στρατηγική καινοτομίας που έχει εστιάζεται στην έρευνα, την τεχνολογική ανάπτυξη και την καινοτομία. Στη Θεσσαλονίκη υπεγράφη επιστημονική και τεχνολογική συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ και της Ελλάδας, όπως είπε ο κ. Gariboldi και συμπλήρωσε ότι η χώρα έχει ένα ταχέως αναπτυσσόμενο ψηφιακό οικοσύστημα και ένα νέο και αναδυόμενο ελληνικό οικοσύστημα εκκίνησης. Για τους παραπάνω λόγους, τόνισε, η Ελλάδα έχει γίνει το κέντρο πολλών νέων επενδυτικών πρωτοβουλιών από μερικές από τις μεγαλύτερες πολυεθνικές εταιρείες τεχνολογίας.

Στη σημασία της έρευνας και ανάπτυξης αναφέρθηκε ο Θανάσης Κώτσανης, Ιατρικός Διευθυντής Bayer Ελλάς, Επικεφαλής Ιατρικού cluster GR/CY/BG/RO/MO, λέγοντας ότι εξασφαλίζει νέες θεραπείες, ενώ βοηθά σημαντικά την εθνική οικονομία. Σχολίασε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να έχει καλύτερες επιδόσεις, όμως, τόνισε, όσες μελέτες έχουμε αναλάβει τις φέρνουμε εις πέρας με πολύ καλά αποτελέσματα. Ανέφερε ότι το περιβάλλον διεθνώς είναι εξαιρετικά ανταγωνιστικό και ειδικά στην Ευρώπη, όπου το νέο Ευρωπαϊκό πλαίσιο κλινικών μελετών θα αλλάξει το κλίμα, διότι είναι ελκυστικό, υποστηρικτικό, εφαρμόζει οικονομικές φοροελαφρύνσεις για Ε&Α, υπάρχει μεγάλη εμπειρία στις κλινικές μελέτες και εξαιρετικά αποτελέσματα, παρά τις προκλήσεις, ενώ η Ευρώπη έχει και ένα ισχυρό επιστημονικό αποτύπωμα. Η φιλοδοξία μας θα πρέπει, όπως είπε ο κ. Κώτσανης, να είναι ο 4πλασιασμός των επενδύσεων μέσα στα επόμενα 3 έτη, φτάνοντας από τα 40 εκατ. ευρώ το 2020 στα 150 εκατ. ευρώ το 2023.

Η Ευαγγελία Κοράκη, Πρόεδρος Ελληνικού Συλλόγου CROs (HACRO), Πρόεδρος & Διευθύνουσα Σύμβουλος "CORONIS Research” μιλώντας στο συνέδριο R&D έκανε λόγο για την «Ώθηση για μετασχηματισμό κλινικής έρευνας» στην εποχή της πανδημίας. Μίλησε για «πύλες ζωτικής σημασίας», για να αξιολογήσουν οι ειδικοί την πρόοδο της θεραπείας κάθε ασθενή. Οι «πύλες ασθενών», όπως ανέφερε η κ. Κοράκη, χρησιμεύουν περισσότερο ως κανάλι αναφοράς, αφού οι εφαρμογές δίνουν στους ασθενείς τα απαραίτητα εργαλεία για τον έλεγχο της υγείας τους καθημερινά, βοηθούν στην καταγραφή δεδομένων υγείας στον τρόπο λήψης φαρμάκων με δυνατότητα προσαρμογής ανάλογα τη κατάσταση του ασθενούς, υποβοηθούν την απομακρυσμένη συνεργασία γιατρού-ασθενούς, διατηρούν πολύτιμες πληροφορίες κ.λπ. βοηθούν στον προγραμματισμό των ραντεβού, δίνουν πρόσβαση στα αποτελέσματα εργαστηρίων κ.ά. Το σύνολο των παραπάνω λειτουργιών βοηθά έναν ασθενή να είναι πιο υγιής και ταυτόχρονα να συμβάλλει ενεργά στη δική του ευημερία.

H Βιοτεχνολογία αποτελεί ισχυρή βάση για ανάπτυξη και καινοτομία, τόνισε η κ. Ιωάννα Κούκλη, Ph.D., Πρόεδρος, Hellenic BioCluster (HBio). Ο λόγος είναι ότι οι βιοτεχνολογικές εταιρείες εργάζονται για να μεταμορφώσουν μια σειρά καινοτομιών, όπως γονιδιακές θεραπείες, θεραπείες βλαστοκυττάρων κ.λπ. σε ισχυρά νέα θεραπευτικά εργαλεία. Στοιχεία επιτυχίας είναι η έρευνα για τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας, η εμπειρογνωμοσύνη της βιομηχανίας για την υποστήριξη της βασικής επιστήμης και της καινοτομίας, η αφθονία ταλέντων υψηλού επιπέδου και η ύπαρξη πολλών ΜΜΕ και νεοσύστατων επιχειρήσεων, που έχουν την ευκαιρία να διαδραματίσουν έναν ακόμη ισχυρότερο ρόλο στην ανάπτυξη μιας σημαντικής και δυναμικής βιομηχανίας. Ωστόσο, πρόσθεσε η κ. Κούκλη, οι κύριες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν για να προσελκύσουν οι παραπάνω εταιρείες επενδύσεις Ε & Α είναι: 1. Κατακερματισμένη και μικρής κλίμακας χρηματοδότηση. 2. Περιορισμένες επιχειρηματικές δεξιότητες στον ακαδημαϊκό χώρο. 3. Μικρός αριθμός φαρμακευτικών και/ή βιοτεχνολογικών εταιρειών με μεγάλης κλίμακας Ε&Α. 4. Έλλειψη υποδομής στην κοινή χρήση και στην αξιοποίηση δεδομένων.

Ακόμα μεγαλύτερες είναι εδώ και πάνω από ένα χρόνο οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι φαρμακευτικές εταιρείες, προκειμένου να προσαρμόσουν και να διασφαλίσουν τη συνέχιση των κλινικών δοκιμών σε ανθρώπινα φάρμακα, λόγω δυσκολιών πρόσβασης σε χώρους κλινικών δοκιμών, ελλείψεων προσωπικού και διαταραχών στη παγκόσμια αλυσίδα διακίνησης φαρμάκων, τόνισε η Ιωάννα Μιχαλοπούλου, Δικηγόρος, LL.M. Health, Pharma, Food & Life Sciences, Michalopoulou & Associates. Όπως ανέφερε, τα παραπάνω αποτελούν τροχοπέδη για την είσοδο καινοτόμων φαρμάκων στην αγορά, αλλά και για τα ίδια τα οικονομικά των εταιρειών που υποβάλλονται στη δαπανηρή και χρονοβόρα διαδικασία έρευνας και ανάπτυξης.

Σύμφωνα με το clinicaltrials.gov, περίπου 3.000 ερευνητικές εγγραφές κατά το διάστημα Δεκεμβρίου 2019 και Μαΐου 2020, ανεστάλησαν, τερματίστηκαν ή αποσύρθηκαν, κατά κύριο λόγο εξαιτίας της πανδημίας Covid-19. Ωστόσο, όπως ανέφερε, ως πολύ θετική καταγράφεται η επινοητικότητα των ερευνητικών ιστοτόπων, που αξιοποίησαν όλες τις δυνατότητες του ψηφιακού περιβάλλοντος, προκειμένου να επικοινωνήσουν με τους ασθενείς για θέματα των κλινικών δοκιμών τους.

Tο συνέδριο διοργανώθηκε υπό την Αιγίδα του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), του PhRMA Innovation Forum (PIF), του Συλλόγου Αντιπροσώπων Φαρμακευτικών Ειδών και Ειδικοτήτων (ΣΑΦΕΕ), του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ), του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ, της Ιατρικής Εταιρίας Αθηνών (ΙΕΑ), του Συλλόγου Επιχειρήσεων Διεξαγωγής Κλινικών Μελετών (HACRO), της Ελληνικής Εταιρίας Φαρμακευτικής Ιατρικής(ΕΛ.Ε.Φ.Ι) και του Hellenic BioCluster (HBio).

Χρυσός Χορηγός του συνεδρίου ήταν το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, χορηγοί οι εταιρείες: Bayer, Όμιλος Βιοϊατρική, Medochemie, Pfizer και υποστηρικτές οι εταιρείες AstraZeneca, CORONIS, IQVIA.