Οφέλη και κίνδυνοι από τις Θεραπείες Ορμονικής Υποκατάστασης

Λίγες θεραπείες σήμερα παραμένουν τόσο αντιφατικές όσο οι Θεραπείες Ορμονικής Υποκατάστασης (ΘΟΥ), προκαλώντας διχογνωμία στην ιατρική κοινότητα σχετικά με το αν θα πρέπει να χορηγούνται ή όχι. Ο λόγος για την εξωγενή χορήγηση ορμονών, και συγκεκριμένα οιστρογόνου και προγεστερόνης, σε γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση, προκειμένου να απαλύνει τα συμπτώματά της.

Τα τελευταία χρόνια έχουν δημοσιευτεί πλήθος μελετών που ενοχοποιούν τις θεραπείες αυτές για αύξηση του κίνδυνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού, καρκίνου των ωοθηκών, καθώς και καρδιακών και εγκεφαλικών επεισοδίων σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες που κάνουν μακροχρόνια χρήση τους. Οι μελέτες αυτές θορύβησαν την κοινή γνώμη, με αποτέλεσμα εκατομμύρια γυναίκες στον κόσμο να διακόψουν τη χρήση των σχετικών φαρμάκων.

Παρ’ όλα αυτά μεγάλη μερίδα των γιατρών συνέστησε «ψυχραιμία», επισημαίνοντας πως δεν υπάρχει κανένας φόβος για χορήγηση οιστρογόνων που είναι μικρότερη των 4-5 χρόνων. Πολλοί γιατροί επεσήμαναν ακόμη πως σε αρκετές περιπτώσεις η χορήγηση ΘΟΥ είναι αναγκαία αλλά θα πρέπει να εξετάζεται ενδελεχώς το οικογενειακό και το προσωπικό ιατρικό ιστορικό της κάθε ασθενούς πριν τη συνταγογράφηση της ορμονικής θεραπείας και κατόπιν να εφαρμόζεται για το συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα, στις μικρότερες δυνατές δοσολογίες.

Στο πλαίσιο του οφέλους από τη λήψη θεραπειών ορμονικής υποκατάστασης, πέραν της χρησιμότητά τους στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, προστίθενται τώρα νέα στοιχεία.

Σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύεται στην Αμερικανική Επιθεώρηση Γαστρεντερολογίας, η χρήση ΘΟΥ μειώνει στις γυναίκες τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου κατά 50%, ενώ παράλληλα όσο μεγαλύτερη είναι η διάρκεια της θεραπείας, τόσο το ποσοστό αυτό μείωσης του κινδύνου αυξάνει.

Εδώ και αρκετά χρόνια οι επιστήμονες είχαν υποπτευθεί μια ορμονικού τύπου συσχέτιση στην εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου, καθώς ο τύπος αυτός νεοπλασίας εμφανίζεται με διαφορετική συχνότητα στον ανδρικό και στον γυναικείο πληθυσμό (πιο συχνά στους άντρες). Η μείωση στα ποσοστά εμφάνισης αυτού του τύπου καρκίνου σε γυναίκες, κατά τα έτη οπότε και διαδόθηκε η λήψη ΘΟΥ, έκανε τους επιστήμονες να υποψιαστούν πως με κάποιο τρόπο οι θεραπείες αυτές κατόρθωναν να συμβάλλουν στον περιορισμό της εμφάνισης της νόσου.

Αναλύοντας τα ιατρικά δεδομένα 443 Αμερικανίδων (με μέσο όρο ηλικίας τα 63 έτη) που είχαν διαγνωστεί με καρκίνο του παχέος εντέρου από το 2001 έως το 2006 και συγκρίνοντας με δείγμα 405 υγιών γυναικών, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Β. Καρολίνας διαπίστωσαν ότι ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου μειωνόταν όλο και περισσότερο καθώς αυξανόταν η διάρκεια χρήσης της ΘΟΥ. Συγκεκριμένα, γυναίκες που είχαν λάβει τη θεραπεία για λιγότερο από 4 χρόνια, κινδύνευαν κατά 25% λιγότερο να νοσήσουν από καρκίνο του παχέος εντέρου σε σχέση με γυναίκες που δεν είχαν κάνει ποτέ χρήση ΘΟΥ, ενώ για 4-8 έτη χρήσης ο κίνδυνος μειωνόταν κατά 33%, για 9-14 έτη κατά 50% και για 15+ έτη κατά 66%.

Οι ίδιοι επιστήμονες πάντως τόνισαν πως περισσότερες έρευνες θα πρέπει να διεξαχθούν προκειμένου να αποσαφηνιστούν πλήρως τα οφέλη από τη λήψη των ΘΟΥ καθώς και το εάν αυτά παραμένουν μόνιμα μετά τη λήξη των θεραπειών ή εάν αυτά είναι προσωρινά και μόνο για το διάστημα λήψης της θεραπείας ή αν ακόμη οδηγούν τελικά σε αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου μετά τη λήξη της θεραπείας.