Η ανάγκη για ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο

Σύμφωνα με ένα επιστημονικό άρθρο τριών επιφανών επικοινωνιολόγων¹ που δημοσιεύτηκε το 1998, η κρίση είναι μια επικίνδυνη κατάσταση με τέσσερα διακριτά χαρακτηριστικά: είναι απροσδόκητη, δημιουργεί αβεβαιότητα, εκλαμβάνεται ως κίνδυνος για την πραγμάτωση σημαντικών ή ζωτικών σκοπών και τέλος χαρακτηρίζεται από έντονη και επιτακτική ανάγκη για αλλαγές. Αν το τελευταίο χαρακτηριστικό, αυτό των αλλαγών, δεν είναι αναγκαίο, τότε, όπως θέλουν οι σύγχρονες αντιλήψεις, η ακριβής περιγραφή της κατάστασης δεν είναι πλέον «κρίση» αλλά «αποτυχία».

Η πραγματικότητα και στο δικό μας επάγγελμα έχει όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά, με τις αλλαγές να επιβάλλονται από αυτούς που ασκούν πολιτική και από όσους άλλους τους επηρεάζουν. Για εκείνες που μας επιβάλλονται δεν τίθεται κανένα ερώτημα, παρά μονάχα προκύπτει η ανάγκη ενιαίας, συντονισμένης και συνετής συνδικαλιστικής διαπραγμάτευσης αλλά και δράσης, όποτε κρίνεται αναγκαίο.

Ο γρίφος που αναδύεται μέσα στο ομιχλώδες και ταραγμένο κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον και που πρέπει να απαντηθεί επιτακτικά είναι το αν εμείς έχουμε τη δυνατότητα να βελτιώσουμε τη θέση μας και με ποιο τρόπο. Μέσα στο κλίμα της έστω και κατ' επίφαση μεταμόρφωσης της υγείας, αυτό που παραμένει ακλόνητο είναι η ανάγκη για υπηρεσίες υγείας από εξειδικευμένους επιστημονικούς κλάδους που θα υπηρετούν το σκοπό αυτό. Όσο το αποτέλεσμα της επαγγελματικής μας δραστηριότητας κρίνεται ως ευεργετικό και απαραίτητο για την κοινωνία από τους ίδιους τους ανθρώπους που έρχονται στα φαρμακεία, τόσο απομακρύνεται η οποιαδήποτε απειλή της επαγγελματικής μας υπόστασης.

Αν λοιπόν αυξήσουμε ακόμη περισσότερο τη συμμετοχή μας στη βελτίωση της υγείας των ασθενών, δίνοντας έμφαση στον επιστημονικό μας ρόλο, με το να γίνουμε ενεργητικότεροι στην πληροφόρηση, στη συμβουλή και στην παρακολούθηση των ασθενών σε ζητήματα που σχετίζονται με τη φαρμακευτική θεραπεία και τη νόσο, δηλαδή σε αυτό που καλείται φαρμακευτική φροντίδα, τότε θα ενδυναμώσουμε ακόμα περισσότερο τη θέση μας. Και αυτό γιατί γινόμαστε αποτελεσματικότεροι όσο και οικονομικά τελεσφόροι, αφού αυτού του τύπου η εμπλοκή των φαρμακοποιών αυξάνει τα θετικά θεραπευτικά αποτελέσματα και επιφέρει σημαντική μείωση στις δαπάνες για την υγεία, όπως καταδεικνύουν αρκετές μελέτες.

Ο τρόπος για να επιτευχθεί αυτό απαιτεί σε ατομικό επίπεδο ενημέρωση, μελέτη και αναζήτηση πηγών πληροφοριών και γνώσης και σε συλλογικό επίπεδο οργάνωση επιπλέον εκπαίδευσης προς το νέο αυτό προσανατολισμό.

Πρόκειται ωστόσο για μια αλλαγή στην οποία κατά τη γνώμη μου επιβάλλεται να προχωρήσουμε. Με ένα κατ' ουσίαν αναβαθμισμένο ρόλο είναι σαν να υπογράφουμε εκ νέου ένα κοινωνικό συμβόλαιο, το οποίο θα δυσκολευτεί πολύ να προσβάλει όποιος θεωρεί ότι μπορεί να υποβιβάσει το φάρμακο από κοινωνικό αγαθό σε απλό προϊόν, που αποτελεί και το πρόκριμα ώστε να παραδοθεί αυτή η αγορά στα θηρία της λιανικής πώλησης.