Γιατί μας πιάνει υπνηλία μετά το φαγητό;

Ως γνωστόν, τα μεγάλα, πλούσια γεύματα προκαλούν στους περισσότερους ανθρώπους υπνηλία μετά το φαγητό. Αυτό που όμως δεν είναι γνωστό είναι ότι τα φαγητά με αλάτι και πρωτεΐνες επίσης συμβάλλουν στη λεγόμενη μετα-γευματική υπνηλία… Αυτό είναι το αντικείμενο αμερικανικής μελέτης, με την οποία εντοπίστηκαν οι λόγοι και οι συγκεκριμένες τροφές που μπορούν να συντελέσουν σε μεγαλύτερης διάρκειας ύπνο.

Σύμφωνα με το eLife, ερευνητές από το Ερευνητικό Ινστιτούτο «The Scripps» κατάφεραν για πρώτη φορά να βρουν τρόπο να μελετήσουν την υπνηλία λόγω φαγητού σε φρουτόμυγες (γένους Drosophila melanogaster).

Μέσω ενός συστήματος που ανέπτυξαν, το Activity Recording CAFE – ARC, κατέγραψαν την κατανάλωση τροφής και την κινητικότητα των εντόμων και διαπίστωσαν ότι μετά την κατανάλωση ενός γεύματος, τα έντομα έτειναν να κοιμούνται περισσότερο πριν επιστρέψουν σε μια φυσιολογική κατάσταση αφύπνισης. Η διάρκεια του ύπνου διαρκούσε γενικά περίπου 20 με 40 λεπτά, με τις φρουτόμυγες που έτρωγαν περισσότερο να κοιμούνται περισσότερο.

«Στις φρουτόμυγες, υπάρχει μια καλά τεκμηριωμένη αλληλεπίδραση μεταξύ ύπνου και μεταβολισμού, σύμφωνα με την οποία τα έντομα καταστέλλουν τον ύπνο ή αυξάνουν τη δραστηριότητά τους όταν είναι πεινασμένα. Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν διαθέταμε τον τρόπο να μελετήσουμε την ακριβή επίδραση της τροφής στον ύπνο» εξηγεί ο Γουίλιαμ Τζα, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Μεταβολισμού και Γήρανσης του Ερευνητικού Ινστιτούτου «The Scripps», στη Φλόριντα.

Στη συνέχεια, πήγαν την έρευνά τους ένα βήμα παραπέρα, θέλοντας να εντοπίσουν ποια διατροφικά στοιχεία συντελούσαν στη μετα-γευματική υπνηλία. Έδωσαν λοιπόν στις φρουτόμυγες τροφή που περιείχε πρωτεΐνη, αλάτι ή ζάχαρη και διαπίστωσαν ότι η πρωτεΐνη και το αλάτι επηρέαζαν τη μετα-γευματική υπνηλία, γεγονός που σημαίνει ότι η υπνηλία μπορεί να ελεγχθεί δια του αποκλεισμού συγκεκριμένων τροφών.

«Στη συνέχεια θελήσαμε να εντοπίσουμε το νευρολογικό μηχανισμό δια του οποίου το φαγητό προκαλεί υπνηλία. Ανακαλύψαμε λοιπόν ότι ένας αριθμός εγκεφαλικών κυκλωμάτων παίζουν ρόλο στον έλεγχο αυτής της συμπεριφοράς» προσθέτει ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Κιθ Μέρφι. Οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι μια υποομάδα νευρώνων του υποδοχέα της λευκοκινίνης είναι σημαντική για την έναρξη της μετα-γευματικής υπνηλίας, ειδικά μετά την κατανάλωση πρωτεΐνης. Επίσης, παρατήρησαν ότι άλλα εγκεφαλικά κυκλώματα είναι ευαίσθητα στον κιρκαδιανό ρυθμό, μειώνοντας τη μετα-γευματική υπνηλία μόνο μετά το σούρουπο.