Ανακάλυψη ανοίγει το δρόμο για νέα φάρμακα κατά των ιών

Για πρώτη φορά βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οι άμυνες του ανθρώπινου ανοσοποιητικού συστήματος μπορούν να καταστρέψουν εκ των έσω έναν ιό, όπως του κοινού κρυολογήματος, αφού αυτός έχει ήδη εισβάλει στο εσωτερικό ενός ανθρώπινου κυττάρου. Κάτι τέτοιο μέχρι τώρα θεωρούνταν αδύνατο, καθώς οι επιστήμονες εδώ και 100 χρόνια πίστευαν ότι τα ανοσοποιητικά κύτταρα μπορούν να επιτεθούν μόνο απ' έξω και όχι από μέσα σε ένα μολυσμένο κύτταρο.

Η ανακάλυψη ανοίγει το δρόμο για τη δημιουργία μιας νέας γενιάς φαρμάκων κατά των ιών, τα οποία θα ενισχύουν περαιτέρω τη φυσική άμυνα του οργανισμού και την ικανότητά του να καταστρέφει ιούς. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι πρώτες κλινικές δοκιμές για τα νέα φάρμακα μπορούν να αρχίσουν σε δύο έως πέντε χρόνια.

Οι επιστήμονες του φημισμένου διεθνώς Εργαστηρίου Μοριακής Βιολογίας του Κέμπριτζ, υπό τον δρα Λίο Τζέιμς, που δημοσίευσαν τη σχετική εργασία στο περιοδικό PNAS της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ, σύμφωνα με τις βρετανικές «Γκάρντιαν» και «Ιντιπέντεντ», ανέφεραν ότι η νέα τεχνική μπορεί μελλοντικά να βοηθήσει στην καταπολέμηση πολλών διαφορετικών ιών, που ευθύνονται για διάφορες ασθένειες, όπως οι γαστρεντερίτιδες.

Οι ιοί παραμένουν οι χειρότεροι «δολοφόνοι» των ανθρώπων, καθώς είναι υπεύθυνοι για διπλάσιους σχεδόν θανάτους σε σχέση με τον καρκίνο, κυρίως επειδή έχουν την ικανότητα να τρυπώνουν στο εσωτερικό των κυττάρων που προσβάλλουν και έτσι να κρύβονται από τις άμυνες του ανοσοποιητικού συστήματος και τα ισχυρά αντιβιοτικά. Όμως η νέα μελέτη δείχνει ότι αυτή η μέχρι τώρα κυρίαρχη αντίληψη είναι λανθασμένη, καθώς τα φυσικά αντισώματα κατά των ιών μπορούν να εισχωρήσουν μέσα στο προσβεβλημένο κύτταρο μαζί με τον ιό και να καταστρέψουν εκεί τον «επιδρομέα».

Όπως είπε ο Τζέιμς , «αποδεικνύονται λάθος όσα γράφουν τα εγχειρίδια ανοσολογίας, ότι από τη στιγμή που θα εισδύσει ένας ιός σε ένα κύτταρο, το παιγνίδι έχει πια χαθεί, επειδή το κύτταρο πλέον μολύνθηκε, και ότι το ανοσοποιητικό σύστημα δεν μπορεί πια να κάνει τίποτε για να εξοντώσει τον ιό». Οι βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα αντισώματα που παράγει το ανοσοποιητικό σύστημα, τα οποία αναγνωρίζουν και επιτίθενται στον εισβολέα ιό, στην πραγματικότητα τρυπώνουν και αυτά στο κύτταρο μαζί με το ιό που ετοιμάζεται να το μολύνει. Μέσα πια στο κύτταρο, η παρουσία των αντισωμάτων αναγνωρίζεται από μία φυσικά παραγόμενη πρωτεΐνης, την TRIM21, η οποία με τη σειρά της ενεργοποιεί ένα ισχυρό μηχανισμό καταστροφής του ιού μέσα σε μόλις δύο ώρες - πριν αυτός προλάβει να θέσει υπό τον έλεγχό του το κύτταρο με την παραγωγή των δικών του πρωτεϊνών. «Είναι η τελευταία ευκαιρία που έχει ένα κύτταρο αφού μολυνθεί, γιατί δεν υπάρχει πια τίποτε άλλο που να μπορεί να κάνει το σώμα για να εξοντώσει τον ιό», δήλωσε ο υπεύθυνος της έρευνας.

Μέχρι τώρα οι επιστήμονες πίστευαν ότι τα αντισώματα (π.χ. τα λευκοκύτταρα-Τ) εργάζονταν μόνο έξω από τα κύτταρα, στο αίμα και στα άλλα εξω-κυτταρικά υγρά του σώματος. Τώρα πλέον οι ερευνητές καταλαβαίνουν ότι υπάρχει άλλη μια τελευταία και ισχυρή άμυνα του οργανισμού μέσα στα ίδια τα κύτταρά του, την οποία μπορεί να την αξιοποιήσουν και να την ενισχύσουν κι άλλο με τα κατάλληλα φάρμακα νέας γενιάς, που θα αναπτυχθούν.

Η ανακάλυψη έγινε με ανθρώπινα κύτταρα που καλλιεργήθηκαν στο εργαστήριο. Η διαδικασία θα πρέπει τώρα να επαναληφθεί με πειράματα σε ζώα, πριν γίνουν οι πρώτες κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους. Μια πιθανότητα είναι η δημιουργία ενός ρινικού ή εισπνεόμενου σπρέι που θα περιέχει την πρωτεΐνηTRIM21 και το οποίο θα βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμά τον ιό του κοινού κρυολογήματος, καθώς και τους άλλους ρινο-ιούς.

Οι ιοί είναι μικροσκοπικά «πακέτα» γενετικού υλικού, περιβεβλημένου με πρωτεΐνες. Δεν μπορούν να πολλαπλασιαστούν μόνοι τους, γι' αυτό χρειάζεται να μολύνουν άλλα κύτταρα και να τα θέσουν υπό τον καταστροφικό έλεγχό τους. Υπάρχουν εκατομμύρια είδη ιών που προσβάλλουν ανθρώπους, ζώα, φυτά, ακόμα και βακτήρια. Στον άνθρωπο, μεταξύ άλλων, ευθύνονται για το κρυολόγημα, τη γρίπη, την ευλογιά, τον έρπητα, το AIDS, διάφορες μορφές καρκίνου κ.α.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ