Πρωτόκολλα επικοινωνίας ασθενών

Η ιστορία της φαρμακευτικής επιστήμης είναι αναμφισβήτητα στενά συνδεδεμένη με τη συστηματική αμφισβήτηση του ρόλου του φαρμακοποιού. Η αμφισβήτηση αυτή τέθηκε σε επίπεδο θεσμικό (οι ιατροί αμφισβητούσαν την ανάγκη γέννησης του επαγγέλματος), επιστημονικό (η φαρμακευτική βιομηχανία αμφισβήτησε την ποιότητα παραγωγής των φαρμάκων στο χώρο του φαρμακείου) και τέλος κοινωνικό (η πολιτεία τού αμφισβητεί συχνά το δικαίωμα του Ιπποκρατικού όρκου, θεωρώντας το φαρμακείο ως μια ακόμα επιχείρηση). Οι παλαιότεροι δεν θα έχουν ξεχάσει τις αρνητικές απόψεις του κου Κοσμίδη για το ρόλο των φαρμακοποιών. Απόψεις που δεν ξεχάστηκαν ποτέ από τους εκάστοτε νομοθέτες.

Ο μόνος που δεν απομακρύνθηκε ποτέ από το φαρμακοποιό ήταν ένας: ο ασθενής. Ό,τι κι αν του έλεγαν κατά καιρούς οι διάφοροι «ειδικοί» για την αποτελεσματικότητα ολόκληρων φαρμακολογικών κλάσεων, την αθωότητα του non tested in animals, την απόλυτη ασφάλεια των ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ., τη βιοϊσοδυναμία των γενοσήμων, όλα με το φαρμακοποιό του τα συζητούσε. Και τούτο διότι ο φαρμακοποιός είχε τον ανίκητο συνδυασμό παροχής γνώσης, παροχής φροντίδας και παροχής υπηρεσιών μέσα σε ένα πακέτο κατάλληλης επικοινωνίας με τον ασθενή.

Όποιος «έχει» τον ασθενή, «έχει» και τη φωνή του, και επομένως έχει και την ψήφο του. Αυτό φοβίζει τους πολιτικούς. Τον ασθενή όμως είναι δύσκολο σήμερα να τον «έχεις», γιατί κι αυτός έχει τα δικά του κοινωνικο-οικονομικά προβλήματα. Και στα προβλήματα αυτά θέλει το φαρμακοποιό μέρος της λύσης και όχι του προβλήματός του. Εάν χαθεί η πίστη του ασθενή στο φαρμακοποιό, αναιρείται αυτόματα ο θεσμικός ρόλος του φαρμακοποιού και επανερχόμαστε στο Μεσαίωνα.

Η ενδυνάμωση των υπηρεσιών υγείας προς τον ασθενή θα πρέπει να γίνεται με σαφώς καθορισμένο επικοινωνιακά τρόπο. Την ίδια στιγμή που στην Ελλάδα η εκπαίδευση των φαρμακοποιών στην επικοινωνία βασίζεται σε μεταφορά τεχνικών πωλήσεων σε υγιείς ανθρώπους, η σύγχρονη βιβλιογραφία αναφέρεται σε πρωτόκολλα επικοινωνίας: αυστηρά δηλαδή τηρούμενων κανόνων που στοχεύουν στο να βοηθήσουν συστηματικά τους ασθενείς διαφόρων κοινωνικών, οικονομικών, θρησκευτικών και φυλετικών ιδιαιτεροτήτων-ανισοτήτων να έχουν ισότιμη πρόσβαση στην παροχή της απαραίτητης φαρμακευτικής συμβουλής με τον πιο κατάλληλο γι αυτούς τρόπο. Τα πρωτόκολλα αυτά θα πρέπει να τηρούνται από κάθε φαρμακείο με ευθύνη αφενός μεν του φαρμακοποιού, αφετέρου δε του εκάστοτε φαρμακευτικού συλλόγου.

Τα πρωτόκολλα αυτά επικοινωνίας θα πρέπει να δημοσιοποιούνται, γιατί αυτό είναι το έργο-προσφορά του φαρμακοποιού στην αλυσίδα της υγείας. Η δημοσιοποίηση αυτή δεν γίνεται (μόνο) για να το πληροφορηθούν οι πολιτικοί. Γίνεται για να το αντιληφθούν (και) οι ασθενείς. Εκείνοι δηλαδή που απαντούν στους πολιτικούς και τους σχεδιαστές των συστημάτων υγείας για το ποιος είναι ο ρόλος του φαρμακοποιού.

Η επικοινωνία αυτή μεταξύ φαρμακοποιού - ασθενή δεν διδάσκεται ούτε στα περίπτερα, ούτε στα super markets. Διδάσκεται από εξειδικευμένο φαρμακοποιό σε φαρμακοποιό. Και τα πρωτόκολλα αυτά ξεκινούν από την εμφάνιση του φαρμακείου και φτάνουν μέχρι και την ορολογία του φαρμακοποιού.