Πώς θα είναι η φαρμακοεπαγρύπνηση το 2030;

Η βελτιωμένη συλλογή των πληροφοριών για πιθανές παρενέργειες των φαρμάκων, ο υπολογισμός των επιδόσεων των φαρμάκων στην αγορά και η καλύτερη συνεργασία μεταξύ των ρυθμιστικών αρχών, των ασθενών και των επαγγελματιών υγείας αποτελούν τα βασικά στοιχεία που θα χαρακτηρίζουν τα συστήματα φαρμακοεπαγρύπνησης το 2030. Αυτές είναι οι προβλέψεις τριών κορυφαίων στελεχών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ), του διευθυντή Guido Rasi, της προέδρου της επιτροπής ασφάλειας φαρμάκων PRAC Sabine Straus και του επικεφαλής της Τμήματος Φαρμακοεπαγρύπνησης και Επιδημιολογίας Peter Arlett.

Τα συστήματα φαρμακοεπαγρύπνησης ανά τον κόσμο αλλάζουν σημαντικά εξαιτίας της τεχνολογικής προόδου, της αύξησης του όγκου των δεδομένων που διαθέτουν οι ρυθμιστικές αρχές και οι φαρμακευτικές εταιρείες και της αυξανόμενης εμπλοκής των ασθενών στη λήψη αποφάσεων για την υγεία τους. Στο πλαίσιο αυτό, οι Rasi, Straus και Arlett αναμένουν ότι την επόμενη δεκαετία θα κυριαρχήσουν οι εξής τρεις σημαντικές τάσεις στη φαρμακοεπαγρύπνηση:

Α) Οι αναφορές/εκθέσεις ασφαλείας για μεμονωμένα περιστατικά (ICSR) θα εξακολουθήσουν να αποτελούν τη βασική πηγή πληροφόρησης για τον εντοπισμό πιθανών ζητημάτων ασφάλειας των φαρμάκων αλλά θα βελτιωθούν. Μέχρι το 2030, η υποβολή αναφορών θα γίνει πιο «έξυπνη», χάρη στις νέες τεχνολογίες, όπως είναι οι ηλεκτρονικές εφαρμογές για την υγεία (e-health), αλλά και χάρη στη συνεργασία της φαρμακοβιομηχανίας με τις ρυθμιστικές αρχές για την αναθεώρηση σχετικών κατευθυντήριων οδηγιών (E2D του Διεθνούς Συμβουλίου).

Β) Η φαρμακοεπαγρύπνηση έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο, ξεκινώντας ως ανάληψη δράσης μετά από αυθόρμητες αναφορές για εικαζόμενες παρενέργειες σε μια προορατική δραστηριότητα βασισμένη σε προσεκτικό σχεδιασμό πριν από τη διάθεση του προϊόντος στην αγορά. Μέχρι το 2030, για τα βασικά νέα φάρμακα, η φαρμακοεπαγρύπνηση θα καλύπτει τόσο την ασφάλεια όσο και την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων, ενώ παράλληλα θα διευκολύνει τη λήψη αποφάσεων από τις ρυθμιστικές αρχές σε πραγματικό χρόνο, ώστε να βελτιωθεί η χρήση των φαρμάκων.

Γ) Το 2030, οι ρυθμιστικές αρχές θα αφιερώσουν πολύ περισσότερο χρόνο στη συνεργασία τους με τους ασθενείς και τους επαγγελματίες υγείας, διασφαλίζοντας ότι οι πληροφορίες που τους παρέχονται δεν θα έχουν επιπτώσεις. Σε αυτό το σημείο, οι συντάκτες του άρθρου προβάλλουν τις δυνατότητες της ηλεκτρονικής διάθεσης των πληροφοριών των φάρμακων, οι οποίες θα ενημερώνονται σχεδόν σε πραγματικό χρόνο. 

Το άρθρο τους δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Clinical Pharmacology and Therapeutics».