δημοφιλέστερα άρθρα
Με χειμαρρώδη γλώσσα και θυμό η φαρμακοποιός Μαριάννα Καρδιακίδου περιγράφει στον «Φαρμακευτικό Κόσμο» γιατί η εικόνα της σημερινής Ελλάδας και του επαγγέλματος την ώθησαν να αφήσει τη χώρα της κοντά στα 60 της χρόνια και να ξεκινήσει από το μηδέν στην Κύπρο. Αν και η οργή της είναι έντονη, η Μαριάννα ξαναβρήκε το αβίαστο, όπως τονίζει, χαμόγελό της στη γειτονική µας χώρα, η οποία φαίνεται να σέβεται τους ανθρώπους της και την επιχειρηματικότητα.
Πες μας λίγα λόγια για εσένα.
Είμαι μια απλή φαρμακοποιός, που είχα την τύχη να ασχοληθώ με αρκετά πράγματα στη φαρμακευτική αγορά της Ελλάδας και να αποκτήσω εμπειρία. Εδώ και δύο χρόνια άφησα το φαρμακείο μου στην Ελλάδα και ζω στην Κύπρο. Το νέο φαρμακείο μου βρίσκεται στη Λεμεσό, πάνω στην παραλιακή ζώνη. Μαζί με εμένα, εργάζονται η συνάδελφος φαρμακοποιός Εμμανουηλία Μανουσάκη, ο πιστοποιημένος βοηθός φαρμακείου Αναστάσης Πίττος (που με ακολούθησε από την Ελλάδα στην πρόκληση της αλλαγής) και η αισθητικός Μήδεια Νταμοτσίδη.
Τι σε ώθησε να φύγεις για την Κύπρο και να ασκήσεις εκεί το επάγγελμά σου;
Αν μου ζητούσε κάποιος να περιγράψω με δύο λέξεις τους λόγους, για τους οποίους βρέθηκα στην Κύπρο, από το φαρμακείο μου στην Ελλάδα, θα έλεγα "οργή και θλίψη". Λίγο πριν από την ηλικία των εξήντα, στην Ελλάδα ένιωθα ότι πνίγομαι και ισοπεδώνομαι καθημερινά, ότι κάποιοι μου στερούν τη χαρά και την ελπίδα. Ναι, ήταν μια φυγή που μου επέβαλλαν τα αισθήματα του θυμού και της έλλειψης προοπτικής. Ήταν η αδικία για τα 35 χρόνια εργασίας μου σε ένα επάγγελμα που επέλεξα για την αξία του και που η χώρα μου αρνείται να την αναγνωρίσει, την ίδια στιγμή που την αφήνουν να ξεπουλιέται, δήθεν για εμάς αλλά χωρίς εμάς!
Τι εννοείς «έλλειψη προοπτικής»;
Είναι πολύ γνωστές οι δραματικές αλλαγές που ζήσαμε ως επιστήμονες και επαγγελματίες φαρμακοποιοί: Αλλεπάλληλες μειώσεις στις τιμές των φαρμάκων, με τη διαφορά να την πληρώνουμε εμείς, από το δικό μας απόθεμα. Ένα περίεργο κλιμακωτό ποσοστό κέρδους, που καθιστά απαγορευτική την εκτέλεση συνταγών με ακριβά φάρμακα, όταν το περιθώριο κέρδους είναι 3%, ενώ η αγορά τους τοις μετρητοίς και η αποπληρωμή τους στο άδηλο μέλλον. «Rebate» στις συνταγές για να κουτσουρευτεί ακόμα περισσότερο το ποσοστό κέρδους. Τρομακτική αύξηση της γραφειοκρατίας στα φαρμακεία. Ποιος το περίμενε στην εποχή της πληροφορικής; Μεγάλες ελλείψεις φαρμάκων, που σε καθιστούν αφερέγγυο στους πελάτες σου. Συνεχής μετακίνηση της προϊοντικής μας ύλης προς άλλα κανάλια (συμπληρώματα διατροφής, ορθοπεδικά είδη και ιατρικά βοηθήματα) με τις ευλογίες μάλιστα του ΕΟΠΥΥ.
Αντίστροφα, συνεχείς περιορισμοί στη δυνατότητα ανάπτυξης νέων κατηγοριών στα φαρμακεία (οπτικά, τρόφιμα κλπ.), άρνηση αναγνώρισης των υπηρεσιών φαρμακευτικής φροντίδας, περιορισμός της κερδοφορίας που μας αναγκάζει να δίνουμε μισθούς πείνας στους συνεργάτες μας βοηθούς φαρμακείων.
Και σαν τα παραπάνω να μην ήταν αρκετά, για να μας αποτελειώσουν, έρχονται οι γενικότερες συνθήκες στην αγορά: το εξουθενωτικό φορολογικό σύστημα και οι φόροι για ό,τι κινείται, τραπεζικό σύστημα που αν δεχθεί να σε στηρίξει, σου επιβάλλει μεγάλα κόστη, γραφειοκρατία και έλλειψη διάθεσης εξυπηρέτησης από τον κρατικό μηχανισμό, έστω για μια απλή πληροφορία. Ακόμα, η απομυθοποίηση των αξιών της παιδείας και της γνώσης στην Ελλάδα που τις γέννησε, ενώ η μεταπολεμική γενιά προτιμούσε να πλένει σκάλες για να σπουδάσει τα παιδιά της στα ελληνικά πανεπιστήμια! Βομβαρδισμός από τα ΜΜΕ για τους «απατεώνες» της μεσαίας τάξης, που δήθεν κατάντησαν την Ελλάδα σε αυτό το χάλι, με πρώτους «ενόχους» τους επιστήμονες, τους γιατρούς, τους φαρμακοποιούς, τους καθηγητές, τους μηχανικούς, τους δικηγόρους… Κοροϊδία και προπαγάνδα που διαμορφώνει ήθη και αποκοιμίζει συνειδήσεις.
Και από κοντά το κράτος, που πρώτα σε χρήζει οιονεί ένοχο και σου επιβάλλει ποινές και πρόστιμα χωρίς δίκη και μετά σου λέει: τράβα να βρεις το δίκιο σου μετά από πέντε χρόνια στα δικαστήρια.
Και τι συνέπειες έχουν όλα αυτά στους συμπατριώτες μου; Κατάθλιψη, ψυχική κόπωση, νεύρα, αγένεια, επιθετικότητα. Απογοήτευση και παραίτηση, που μοιάζει με το φαινόμενο του βατράχου που, όταν τον βάλεις σε νερό που σταδιακά βράζει, παραιτείται από κάθε αντίδραση και αφήνεται στον αργό θάνατο.
Μετά από όλα αυτά, αισθάνθηκα ότι για λόγους διατήρησης της προσωπικής μου αξιοπρέπειας και ισορροπίας, θα έπρεπε να αντιδράσω και να μεταναστεύσω κάπου, όπου η ανθρώπινη αξία θα μπορούσε να εκτιμηθεί.
Γιατί επέλεξες την Κύπρο;
Η Αγγλία ήταν μακριά και με μεγάλο κόστος για απόκτηση φαρμακείου με άδεια
εκτέλεσης συνταγών από το NHS.
Η Βουλγαρία είναι ίσως χειρότερα και από εμάς και με ασθενή κρατικό μηχανισμό. Έτσι βρέθηκα στην ηλιόλουστη και φιλική Κύπρο, μια χώρα όπου ο κρατικός μηχανισμός
λειτουργεί αποτελεσματικά, το κράτος είναι φιλικό προς τις επιχειρήσεις, η
απόσταση όση και για την Κρήτη, και βέβαια ο ελληνισμός είναι παρών.
Ποιες είναι οι μεγάλες διαφορές μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου;
Φτάνοντας στην Κύπρο, εισέπραξα μια όμορφη έκπληξη: για κάποιον περίεργο λόγο, δεν σε θεωρούν εκ των προτέρων απατεώνα για την επαγγελματική σου ιδιότητα! Αντίθετα, σε αντιμετωπίζουν σαν έντιμο επαγγελματία, χωρίς να φείδονται παράλληλα ελεγκτικών αλλά και δίκαιων μηχανισμών.
Το κρατικό σύστημα λειτουργεί, οι δημόσιες υπηρεσίες σε εξυπηρετούν πρόθυμα, ακόμα και από το τηλέφωνο. Οι έλεγχοι είναι συχνοί, αλλά καλοπροαίρετοι: από την εφορία για τις αποδείξεις, από το ασφαλιστικό σύστημα για την ασφάλιση των εργαζομένων, από τις φαρμακευτικές υπηρεσίες για τη συνεχή παρουσία φαρμακοποιού στο φαρμακείο και την εκτέλεση ιατρικών συνταγών, ακόμα και για το αν οι τιμές είναι αναρτημένες στα προϊόντα.
Βέβαια, το σύστημα χορήγησης φαρμάκων διαφέρει κατά πολύ από το ελληνικό: τα αποζημιούμενα φάρμακα χορηγούνται δωρεάν από τα νοσοκομειακά φαρμακεία, ενώ τα ιδιωτικά φαρμακεία εκτελούν μόνο ελεύθερες ιατρικές συνταγές και διακινούν βέβαια όλα τα παραφαρμακευτικά είδη.
Η κυπριακή κυβέρνηση έχει θέσει για συζήτηση ένα νέο νομικό πλαίσιο για όλο το σύστημα υγείας που περιλαμβάνει και τη δυνατότητα χορήγησης αποζημιούμενων φαρμάκων από τα ιδιωτικά φαρμακεία. Καθώς ο νόμος συναντάει σοβαρές αντιδράσεις από διάφορες επαγγελματικές ομάδες, δεν είναι σίγουρο πότε και πώς θα εφαρμοστεί.
Πώς λειτουργούν δηλαδή εκεί τα φαρμακεία και πού κυμαίνεται ο τζίρος;
Πιο αναλυτικά, το καθεστώς λειτουργίας των φαρμακείων στην Κύπρο έχει ως εξής:
Δεν υπάρχουν χωροταξικοί και πληθυσμιακοί περιορισμοί για ίδρυση νέου φαρμακείου. Ωστόσο, για να πάρει κάποιος φαρμακοποιός άδεια ιδρύσεως φαρμακείου, πρέπει να έχει εργαστεί με δηλωμένη εργασία σε κυπριακό φαρμακείο για ένα 12μηνο. Οι προδιαγραφές των χώρων και των προϊόντων είναι παρόμοιες με της Ελλάδας.
Το γεγονός της δωρεάν χορήγησης φαρμάκων από τα νοσοκομεία έχει συνέπεια ο τζίρος από φάρμακα να είναι μικρός και η επισκεψιμότητα να μην καθορίζεται από τη νοσηρότητα.
Αλλά η εφορία είναι 12,5% επί των κερδών του φαρμακείου, αφού αφαιρεθούν όλες οι δαπάνες. Ούτε προκαταβολές, ούτε φόροι «αλληλεγγύης», ούτε διόδια, ούτε κρατήσεις υπέρ του Δήμου ή της ΕΡΤ, ούτε φουσκωμένοι λογαριασμοί ΔΕΚΟ.
Τα φάρμακα διακρίνονται σε 3 κατηγορίες, κάτι που καθορίζει και τις ανάλογες φυλασσόμενες συνταγές. Σχεδόν για όλα τα φάρμακα (αντιβιοτικά, ορμόνες, για χρόνιες παθήσεις), πλην των ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ, απαιτείται ιατρική συνταγή, κάτι που περιορίζει κατά πολύ τη δυνατότητα του φαρμακοποιού να προτείνει θεραπείες σε απλά περιστατικά (για παράδειγμα, δεν επιτρέπεται η χορήγηση κορτιζονούχου αλοιφής χωρίς συνταγή). Το περιθώριο κέρδους είναι 35%, σταθερό για όλα τα φάρμακα.
Στα παραφάρμακα βλέπεις διαφορές;
Το τμήμα παραφαρμάκων γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη. Ειδικά για τα καλλυντικά, υπάρχει εδραιωμένη νοοτροπία στο κοινό ότι το φαρμακείο είναι το κυριότερό τους κανάλι. Τα φαρμακεία της Κύπρου τηρούν σε γενικές γραμμές τις προτεινόμενες τιμές, ενώ αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως ό,τι πωλείται μέσω φαρμακείων δεν διακινείται από άλλα κανάλια.
Οι αγορές από τις εταιρείες και τους χονδρέμπορους γίνεται σχεδόν πάντα χωρίς πίστωση, κάτι που σημαίνει ότι απαιτείται ένα σημαντικό κεφάλαιο αρχικής επένδυσης.
Ποιες υπηρεσίες προσφέρουν οι φαρμακοποιοί στην Κύπρο;
Οι υπηρεσίες από το φαρμακείο προσφέρονται χωρίς περιορισμούς: μέτρηση πίεσης και σακχάρου, ακόμα και διαβητική γωνιά και ορθοπεδικές μετρήσεις.
Πώς είναι η ζωή στην Κύπρο;
Ειδικά στην παραλιακή και όμορφη Λεμεσό, θα μπορούσα να τη χαρακτηρίσω ως φιλική και χαλαρή. Η Κύπρος είναι μια χώρα που εκτιμά τους ανθρώπους της και οι άνθρωποι γύρω σου είναι ανοικτοί και φιλόξενοι. Σου προσφέρει χαμόγελο και αισιοδοξία ότι υπάρχει προοπτική από τη δουλειά σου, ενώ παράλληλα ζεις χαλαρά και μπορείς να κάνεις απλά πράγματα που σου ομορφαίνουν τη ζωή, όπως να πας στην παραλία με μια κιθάρα και μια μπύρα ή να περπατήσεις στην καταπληκτική παραλιακή, χωρίς να ανησυχείς για την ασφάλειά σου ή για την αδιακρισία των γύρω σου.
Το κόστος ζωής είναι λογικό (με εξαίρεση το ύψος των ενοικίων) και ειδικά το κόστος των δημόσιων υπηρεσιών. Δεν υπάρχουν αρνητικά; Και βέβαια, όπως ο εκνευριστικός βρυχηθμός από τις μηχανές που κάνουν σούζες. Τα θετικά όμως είναι περισσότερα.
Για όσους αγαπούν το φαγητό, η Λεμεσός προσφέρει τα πάντα, από τον παραδοσιακό κυπριακό μεζέ μέχρι κοσμοπολίτικες κουζίνες, καθώς αποτελεί σταυροδρόμι πολιτισμών και κουλτούρας. Έτσι κι αλλιώς, η Λεμεσός είναι μια πολυπολιτισμική πόλη, με μόνιμους κατοίκους από Ρωσία, Λίβανο, Ισραήλ κ.ά. και σε συνεχή ανάπτυξη.
Μίλησέ μας για την καθημερινότητά σου.
Η καθημερινότητά μου περιλαμβάνει χαρούμενη δουλειά στο φαρμακείο, με χαμόγελο, μπάνιο το μεσημέρι και βόλτα το βράδυ. Μόνο μια βόλτα στην πολύβουη μαρίνα της Λεμεσού, στην όλο ζωντάνια φοιτητική γειτονιά της οδού Σαριπόλου ή στον εμπορικό δρόμο της Ανεξαρτησίας, αρκούν για να γεμίσουν τα βράδια σου. Η Λεμεσός διαθέτει δύο θαυμάσιες θεατρικές αίθουσες, το Πατίχειο και το Ριάλτο, που φιλοξενούν εξαιρετικές παραστάσεις. Σε όλη την Κύπρο πραγματοποιούνται εκδηλώσεις (θέατρο, μουσική, φεστιβάλ), ενώ παραστάσεις και καλλιτέχνες από την Ελλάδα έρχονται συστηματικά.
Τι σου λείπει από την Ελλάδα;
Από την Ελλάδα τώρα δεν μου λείπει τίποτα. Η απόσταση είναι τέτοια που οι συχνές επισκέψεις από εκεί προς τα εδώ και αντίστροφα μειώνει αυτό το αίσθημα απομόνωσης. Κέρδισα το μεγαλύτερο στοίχημα ζωής που είναι να έχεις αβίαστο χαμόγελο στα χείλη.
'Αρα δεν μετανιώνεις για την απόφασή σου να μετοικήσεις εκεί;
Μετά από δύο χρόνια λειτουργίας του φαρμακείου μου στην Κύπρο, ρώτησα τον συνεργάτη μου τον Αναστάση, που ήρθε μαζί μου από την Ελλάδα, αν τώρα που προσαρμόστηκε, μετάνιωσε για την επιλογή του να μετοικήσει στη Λεμεσό. «Ήταν η καλύτερη απόφαση ζωής που πήραμε» ήταν η απάντησή του και χαμογελάσαμε και οι δυο, γιατί ρισκάραμε, αλλά κερδίσαμε!
Αρχική σελίδα
