Μανώλης Αγγελάκας: Ένας φαρμακοποιός στις Βρυξέλλες

Ένας φαρμακοποιός στις Βρυξέλλες


Ποιες είναι οι εµπειρίες σου από τις Βρυξέλλες και ποιες διαφορές βλέπεις σε σχέση µε την ελληνική πολιτική ζωή;

Υπάρχει ένα κλίµα εκεί απόλυτα δηµοκρατικό. Οι αποφάσεις λαµβάνονται µε καθαρή πλειοψηφία. Δεν υπάρχουν κοµµατικές παρατάξεις. Υπάρχουν επτά πολιτικές οµάδες: οι χριστιανοδηµοκράτες, οι σοσιαλιστές, οι πράσινοι, δύο παρατάξεις φιλελευθέρων, οι κοµµουνιστές και οι ακροδεξιοί οι οποίοι διαλύθηκαν πρόσφατα.
Στις επιτροπές στις οποίες συµµετέχεις, εάν έχεις κάποια έκθεση, προσπαθείς να πείσεις για τις θέσεις σου πρώτα από όλα την πολιτική σου οµάδα µέσα στην επιτροπή, µετά όλη την πολιτική σου οµάδα και έπειτα να διαπραγµατευτείς µε τις άλλες πολιτικές οµάδες που συµµετέχουν στην επιτροπή, ούτως ώστε η έκθεσή σου να φτάσει στο Κοινοβούλιο των 750 ευρωβουλευτών και να ψηφιστεί µε τη µεγαλύτερη δυνατή πλειοψηφία. Όλη αυτή η διαδικασία που γίνεται µε οµόκεντρους κύκλους κρατάει από 8 µήνες έως και 3 χρόνια για τα νοµοθετήµατα. Σε αυτή τη φάση της διαβούλευσης πρέπει η Ελλάδα να έχει παρέµβαση. Διότι, όταν ψηφίζεται το νοµοθέτηµα και εκ των υστέρων κλαίµε και οδυρόµαστε, πότε για την Ολυµπιακή, πότε για τα ελεύθερα κολλέγια κτλ., είναι πάρα πολύ αργά. Δεν είναι αλήθεια αυτό που λένε ότι οι Βρυξέλλες αποφασίζουν και η Αθήνα υπακούει. Οι Βρυξέλλες θα µπορούσαν να περνούν τις θέσεις της Αθήνας αρκεί να παλεύουµε γι’ αυτές. Αν θέλεις µια εξαίρεση από κάτι, αν θέλεις να σταθείς σε κάποια ιδιαιτερότητα που έχεις σαν χώρα, πρέπει µε τροπολογία να την περάσεις. Αν δεν παρέµβεις έγκαιρα, τα πράγµατα µπερδεύονται. Γι’ αυτό οι ευρωβουλευτές µας χρειάζονται υποστήριξη και γρήγορα αντανακλαστικά από την εδώ δηµόσια διοίκηση, η οποία όµως δεν ανταποκρίνεται πάντα στις απαιτήσεις.
Αυτό, λοιπόν, είναι το πρώτο χαρακτηριστικό. Δηµοκρατική διαδικασία στη λήψη των αποφάσεων µε εκτεταµένη συζήτηση. Δεν είναι µόνο συζήτηση κοινοβουλευτική, είναι και συζήτηση στην οποία καλούνται ειδικοί, γίνονται ακροάσεις, οπότε οι βουλευτές διαµορφώνουν άποψη. Ένα το κρατούµενο.
Δεύτερον, υπάρχει διαφάνεια. Ό,τι λέγεται, ό,τι γράφεται, ό,τι γίνεται, ό,τι είπε ο οποιοσδήποτε, οπουδήποτε, στην τάδε επιτροπή, περνάει στα πρακτικά και σε δέκα ηµέρες το έχεις µέσα στο εσωτερικό διαδίκτυο, το intranet.
Υπάρχει, τρίτον, µια µεγάλη βάση δεδοµένων, µια βιβλιοθήκη που δε νοµίζω ότι υπάρχει µεγαλύτερη στο κόσµο, όπου µπορείς για οποιοδήποτε θέµα, ακόµα και το πιο εξειδικευµένο, να µπεις και να βρεις ό,τι θέλεις.
Είµαι, ακόµα, ελεύθερος να ασχοληθώ µε όποιο αντικείµενο επιθυµώ. Δεν είµαι µέσα σε στενά κοµµατικά πλαίσια. Μπορώ να ρωτήσω την Επιτροπή όποιο ζήτηµα θέλω, εθνικού ή ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος.
Από αυτά τα τέσσερα σηµεία που έθιξα, νοµίζω ότι αντιλαµβάνεσθε πόσο διαφοροποιηµένη είναι η κατάσταση σε σχέση µε την εικόνα που έχουµε από την ελληνική πραγµατικότητα.

Αυτές είναι οι θετικές πλευρές της εµπειρίας σου. Αρνητικές δεν υπάρχουν;

Έχεις δίκιο. Αυτά που προείπα είναι τα ευχάριστα. Τα άλλα που προκαλούν προβληµατισµό είναι ότι τόσο το έργο των ευρωβουλευτών όσο και οι δραστηριότητες γενικά και η γνώση τους δε µεταφέρεται και δεν αξιοποιείται στην εσωτερική πολιτική σκηνή. Αναρωτήθηκες πόσες φορές είδες έναν ευρωβουλευτή να συµµετέχει σε µια τηλεοπτική συζήτηση; Δυστυχώς και τα πολιτικά κόµµατα δεν αξιοποιούν τη δουλειά µας. Αυτή τη στιγµή αγωνίζοµαι να πείσω και το δικό µου πολιτικό φορέα, στην κεντρική µας επιτροπή, ότι κάποια στιγµή τα στελέχη πρέπει να ασχοληθούν µε πανευρωπαϊκά ζητήµατα, όπως το περιβάλλον, την παράνοµη µετανάστευση, την κοινωνική ασφάλιση κτλ. Τώρα έχουµε πέσει σε µια δίνη µε το κοινωνικοασφαλιστικό σύστηµα και δε βρίσκεται µια φωνή να πει: «ρε παιδιά, για να δούµε τι γίνεται και στην Εσπερία»; Πόσοι ξέρουν ότι η Μέρκελ στη Γερµανία, η χριστιανοδηµοκράτης µε τους σοσιαλιστές και ο Πρόντι, ο σοσιαλιστής στην Ιταλία, αύξησαν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης κατά δύο έτη; Δηλαδή, υπάρχουν πράγµατα που δεν µπορούµε να δούµε, ακριβώς γιατί κλεινόµαστε στη µιζέρια και στο µικρόκοσµό µας.

Ποιος ακριβώς είναι ο δικός σου ρόλος και τα καθήκοντά σου ως ευρωβουλευτής;

Παίρνουµε επιστολές από πολίτες, οι οποίοι ζητούν την παρέµβασή µας σε θέµατα τα οποία µπορούµε να προωθήσουµε. Παράδειγµα, επειδή είµαι στην επιτροπή ως raporteur στην οδηγία και τον κανονισµό για τη διανοµή του φυσικού αερίου, πήρα πρόσφατα µια επιστολή από τον πρόεδρο Πέρδικας Θεσπρωτίας που διαµαρτυρόταν γιατί εκεί θα γίνει ένας σταθµός συµπίεσης φυσικού αερίου και οι κάτοικοι φοβούνται ότι θα επηρεαστεί η τουριστική κίνηση. Το έστειλα λοιπόν στην αρµόδια αρχή, τον ΔΕΣΦΑ, πήρα την απάντηση ότι «ναι µεν υπάρχει πρόβλεψη, αλλά να το συζητήσουµε», τη διαβίβασα στον πρόεδρο και θα παρακολουθήσω το θέµα για να δω πως θα εξελιχθεί.
Επίσης, το περασµένο Σάββατο ήµουν στο Μεσολόγγι, όπου µίλησα για το ενεργειακό πακέτο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις κλιµατικές αλλαγές, σε σχέση µε τις εξαγγελίες του προέδρου της Επιτροπής Μπαρόζο, που έγιναν στις 23 Ιανουαρίου. Δηλαδή, έργο µας είναι πάντα να ενηµερώνουµε τους συµπολίτες µας για τις ευρωπαϊκές πολιτικές.
Φυσικά, αναλαµβάνουµε εκθέσεις για διάφορα θέµατα, γνωµοδοτήσεις, επεµβαίνουµε µε τροπολογίες σε εκθέσεις άλλων και αναδεικνύουµε θέµατα µε γραπτές ή προφορικές ερωτήσεις στην επιτροπή. Λίγο πολύ αυτό είναι το έργο µας.
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είσαι µέλος της οµάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόµµατος και των Ευρωπαίων Δηµοκρατών. Συµµετέχεις ως τακτικό µέλος στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης. Ποιο είναι το έργο της επιτροπής;
Η περιφερειακή πολιτική (regional policy) είναι πολύ σηµαντική για την Ευρωπαϊκή Ένωση, γιατί µε διάφορα χρηµατοδοτικά µέσα, πρωτόκολλα και πολιτικές προσπαθεί να αναπτύξει τις περιφέρειες – στην Ευρώπη έχουµε περίπου 800 περιφέρειες, στην Ελλάδα 17. Το νέο χρηµατοδοτικό πρόγραµµα είναι το 4ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, το οποίο το είπαµε εµείς ΕΣΠΑ (22,4 δισ. € η κοινοτική συµµετοχή, 1,4 δισ. € για την αγροτική πολιτική και άλλα 7,4 δισ. € η εθνική συµµετοχή). Έργο της Επιτροπής είναι να παρακολουθήσουµε µέχρι το 2013 πώς προχωρούν, πώς υλοποιούνται αυτά τα προγράµµατα. Ήδη το υπουργείο Εθνικής Οικονοµίας ξεκινάει ένα Road show του ΕΣΠΑ, που θα γίνει σε 16-18 πόλεις της Ελλάδας, όπου θα παρουσιασθούν ποιες είναι οι επιλέξιµες δραστηριότητες. Με την ευκαιρία να πω ότι επιδοτούνται νέες τεχνολογίες, ευρυζωνικότητα, καινοτοµία, λιµάνια, αεροδρόµια, δρόµοι κ.ά.

Συµµετέχεις επίσης και ως αναπληρωµατικό µέλος στην Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας του Καταναλωτή. Εδώ, ποιο είναι το αντικείµενο;

Στην Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας του Καταναλωτή, παρόλο που είµαι αναπληρωµατικός, δαπανώ τον περισσότερο χρόνο, διότι το αντικείµενό της είναι καταπληκτικό, κοινωνικά και πολιτικά ενδιαφέρον.
Στο site µου στο ευρωκοινοβούλιο θα δείτε ότι από τις οκτώ ή εννέα γραπτές ερωτήσεις που έχω θέσει, οι επτά αφορούν θέµατα καταναλωτών. Τώρα έχω θέσει µια ερώτηση για τα φάρµακα στο διαδίκτυο και περιµένω να απαντήσει η Επιτροπή εάν γνωρίζει ότι κυκλοφορούν, ότι παράγονται σε παράνοµα εργοστάσια, αν γνωρίζει ότι οι πολίτες κινδυνεύουν από αυτά, ότι πολλές φορές δεν περιέχουν καµία δραστική ουσία κτλ.
Η επιτροπή πρόκειται στο µέλλον να επεξεργαστεί σοβαρότατα θέµατα. Ενδεικτικά να σας αναφέρω τρεις σοβαρότατες οδηγίες: Μια οδηγία για την ασφάλεια των παιχνιδιών. Έπειτα, µια δεύτερη κολοσσιαία οδηγία για τις αµυντικές προµήθειες. Δηλαδή, µέχρι τώρα οι χώρες-µέλη αποφάσιζαν ελεύθερα για τις αµυντικές προµήθειες. Όµως τώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλλει ένα 60-70 % των αµυντικών δαπανών κάθε χώρας-µέλους να κατευθύνονται στην ευρωπαϊκή αµυντική βιοµηχανία, προκειµένου αυτή να στηριχθεί. Η οδηγία πρέπει να θέσει το συγκεκριµένο πλαίσιο, µε διεθνείς διαγωνισµούς κτλ. Επίσης, ασχολούµαστε µε το Γ΄ Ενεργειακό Πακέτο. Πρόκειται για το περίφηµο unbundling όσον αφορά την ενέργεια, τον ηλεκτρισµό και το φυσικό αέριο. Δηλαδή, ο ιδιοκτησιακός διαχωρισµός των παρόχων ενέργειας και φυσικού αερίου από τους λιανικούς διανοµείς. Για παράδειγµα, αυτή τη στιγµή η ΔΕΗ παράγει και ταυτόχρονα διαθέτει ρεύµα. Γίνεται µια συζήτηση µεγάλη κατά πόσο ένας τέτοιος διαχωρισµός θα συγκρατούσε, αν όχι θα έριχνε, τις τιµές των καταναλωτών... Τα θέµατα αυτής της επιτροπής είναι, όπως σας είπα, πολύ ενδιαφέροντα.

Υπάρχει τρόπος να βοηθήσεις σε κοινοτικό επίπεδο το φαρµακευτικό επάγγελµα, για να επικαλεστούµε και την ιδιότητά σου ως φαρµακοποιό;

Ιδιότητα που φυσικά δεν την απεµπολούµε ποτέ. Ναι, ναι, αν και στην ατζέντα των θεµάτων υγείας για το 2008 είδα ότι δεν υπάρχει κάτι σηµαντικά ανησυχητικό για τον κλάδο. Πρέπει, όµως, να είµαστε πάντα σε εγρήγορση, γιατί πάντα διαπιστώνω µια προσπάθεια να πέσουν και τα τελευταία κάστρα όσον αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς του φαρµακείου. Αυτό το ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν αρέσει σε πάρα πολλές δυνάµεις της αγοράς, οι οποίες προσπαθούν να το αλλάξουν. Εγώ εξακολουθώ να πιστεύω ότι σωστά το φαρµακείο παραµένει στα χέρια των φαρµακοποιών. Μάλιστα, πρόσφατα κυκλοφόρησε µια γραπτή δήλωση τεσσάρων ευρωβουλευτών για να µην αλλάξουν στην Ουγγαρία και στην Αυστρία τα δεδοµένα όσον αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Αυτή τη δήλωση θα προσπαθήσω να την κινήσω και εγώ και να υπογράψουν όσο γίνεται περισσότεροι ευρωβουλευτές.

Σχετικά µε αυτό το θέµα, πόσο ορατό είναι το ενδεχόµενο η Ελλάδα να παραπεµφθεί στο ευρωπαϊκό δικαστήριο σχετικά µε τα κλειστά επαγγέλµατα;

Δεν θα παραπεµφθούµε. Να µην υπάρχει αυτή η «καραµέλα». Εκτός αν αλλάξει η νοµοθεσία. Αυτή τη στιγµή η νοµοθεσία επιτρέπει στα κράτη-µέλη να ασκούν τη δική τους πολιτική. ’ρα όσο εµείς εδώ πείθουµε την εθνική κυβέρνηση ότι το καθεστώς λειτουργίας των φαρµακείων είναι το σωστό, δηλαδή αυτό που πρέπει, δεν έχουµε κανένα πρόβληµα.

Πάντως υπάρχει πίεση από την Commission να ανοίξει το επάγγελµα...

Γενικά υπάρχει πίεση, γιατί µέσα στις συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως και στη µεταρρυθµιστική συνθήκη, µιλάµε για µια ενιαία αγορά. Τι σηµαίνει ενιαία αγορά; Ενιαία αγορά σηµαίνει ελεύθερη διακίνηση εµπορευµάτων, προσώπων, ιδεών κτλ. ’ρα πρέπει ένας φαρµακοποιός που σπουδάζει στην Ελλάδα να µπορεί να ανοίξει ένα φαρµακείο στην Αγγλία και το αντίστροφο. Αυτό το πράγµα τώρα δεν είναι δυνατόν να συµβεί µε τα διάφορα περιοριστικά µέτρα. Όπως, επίσης, έρχονται κάποιοι άλλοι και σου λένε: «γιατί εγώ, ως επενδυτής, να µην µπορώ να επενδύσω στο φαρµακευτικό επάγγελµα;» Εκεί, δηλαδή, παίζεται το παιχνίδι. Στην ενιαία αγορά. Λοιπόν, υπάρχουν υπερασπιστές υπέρ αυτής της απόψεως και εµείς, που είµαστε αντίθετοι, λέµε ότι απλούστατα το φαρµακευτικό επάγγελµα δεν είναι ένα κοινό επάγγελµα.

Πώς βλέπεις την κατάσταση της φαρµακοβιοµηχανίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο;

Αυτό που ανησυχεί είναι ότι δυστυχώς από την Ευρώπη –που θέλει να χρηµατοδοτεί την έρευνα και την καινοτοµία– φεύγει το ερευνητικό κοµµάτι και οδεύει βασικά προς την Ινδία και την Κίνα αλλά και την Κορέα και την Ιαπωνία. Η Aventis σήµερα έχει κάνει µεγάλο ερευνητικό κέντρο στην Ινδία, η Sanofi το ίδιο. Πηγαίνουν εκεί γιατί υπάρχουν δυνατότητες να εξελίσσονται γρήγορα τα πράγµατα: φθηνοί µισθοί, καλοί επιστήµονες. Οι εταιρείες generics κάνουν το ίδιο, γιατί σε αυτές τις χώρες δεν έχουν προβλήµατα πατέντας, καινοτοµιών. Η Ινδία µπήκε από 1/1/2006 στο παγκόσµιο σύστηµα καινοτοµιών, αλλά ουσιαστικά µια µεγάλη γενιά φαρµακευτικών προϊόντων που εγκρίθηκαν πριν από αυτή ηµεροµηνία και που θα βγουν µέχρι το 2020, είναι ελεύθερα να αναπτύσσονται εκεί.

Πόσο διαφορετική είναι η κατάσταση στη χώρα µας σε σχέση µε τις υπόλοιπες χώρες-µέλη της Ε.Ε., όσον αφορά την αύξηση των φαρµακευτικών δαπανών;

Αυτό είναι ένα εύστοχο ερώτηµα. Καταρχάς, εµείς στην Ελλάδα έχουµε ένα πρόβληµα µε τη γλώσσα των αριθµών. Η πολιτεία µιλάει για µια τεράστια αύξηση των φαρµακευτικών δαπανών, αλλά ξεχνάει να µετρήσει τις παράλληλες εξαγωγές, τα δωρεάν φάρµακα σε µετανάστες κτλ. ’ρα, το πρώτο είναι να συµφωνήσουµε σε µια κοινή βάση.
Από ’κει και πέρα, η αλήθεια είναι ότι ακόµα και αν δεν έχει αυξηθεί η δαπάνη από το 2004 κατά 800 εκ. €, ας είναι και τα µισά, δεν παύει να είναι αύξηση. Κατά την άποψή µου ήταν λάθος –και έγινε από τη δική µου παράταξη– η κατάργηση του ελέγχου των συνταγών. Δεν µπορεί αυτή τη στιγµή συνταγές να δίνονται ανεξέλεγκτα, συνταγές των 5.000-6.000 €, χωρίς να τις βλέπει ένα µάτι ελεγκτή. Γιατί οι καιροί είναι πονηροί, οι άνθρωποι δεν είναι άγγελοι και υπάρχει η δυνατότητα να γράφουν οι “πένες” απίστευτο αριθµό φαρµάκων. Μια πρόταση θα ήταν να επανέλθει ένας προληπτικός έλεγχος από ένα ποσό και πάνω, π.χ. 500 €.
Το δεύτερο µέτρο είναι να προχωρήσει γοργά ο µηχανογραφικός έλεγχος, τον οποίο φαίνεται ότι κάποιες δυνάµεις δεν θέλουν τελικά. Είναι το ιατρικό lobby, είναι οι φαρµακευτικές εταιρείες. Έτσι, για να µιλάµε τη γλώσσα της αλήθειας. Με το µηχανογραφικό έλεγχο αµέσως θα φανεί ότι ο παθολόγος κύριος τάδε ξεπέρασε ένα πλαφόν. Θα τον φωνάξει ο διοικητής του ΙΚΑ και θα του πει: «κοίταξε την επόµενη φορά που θα συµβεί, σου καταγγέλλουµε τη σύµβαση και φεύγεις». Είναι τόσο απλά τα πράγµατα. Στην Αγγλία, στο National Health System, έχουν βάλει µια οροφή στις δαπάνες για κάθε γιατρό και του λένε: «µέχρι εκεί θα πας, µετά πρέπει να γράψει ο διπλανός σου, εσύ δεν µπορείς. Το κλείνεις το συνταγολόγιο και περιµένεις να αλλάξει ο µήνας». Είναι απλά τα πράγµατα. Πολιτική βούληση χρειάζεται.

Έχεις εντοπίσει βελτιώσεις στη φαρµακευτική αγορά µετά την εφαρµογή του νέου νόµου για τη φαρµακευτική µεταρρύθµιση στην Ελλάδα;

Καταρχάς, βελτίωση θεωρώ ότι δεν ταλαιπωρούνται οι συνταξιούχοι µε τις εγκρίσεις των συνταγών. Υποστηρίζω, µάλιστα, την άποψη να δίνονται τα φάρµακα εντελώς δωρεάν από ηλικία 70 ετών και πάνω. Δεν είναι τόσο µεγάλο το ποσοστό. Στις φαρµακοβιοµηχανίες έχω δει µια βελτίωση στο γεγονός ότι δεν είναι όµηροι όσον αφορά την απονοµή τιµών, όπως ήταν παλιά, τότε που περίµεναν και δύο χρόνια για νέο δελτίο. Εκεί το σύστηµα εξορθολογίστηκε. Αυτό που είχε εξαγγελθεί, η άµεση πρόσβαση των ασθενών στα φάρµακα, θεωρώ ότι έχει βελτιωθεί.
Αυτό, όµως, που βλέπω -µε χαρά- να αλλάζει είναι η φυσιογνωµία της ελληνικής φαρµακοβιοµηχανίας. Έχουµε 3-4 φαρµακοβιοµηχανίες, µε νέους ανθρώπους, που έχουν αρχίσει και αποκτούν ενδιαφέροντα ρόλο στην Ευρώπη. Είναι οι λεγόµενοι dossier developers. Κάνουν µια έρευνα σε βασικό φαρµακοτεχνικό επίπεδο, ετοιµάζουν ευρωπαϊκό φάκελο µε προϊόντα, η πατέντα των οποίων θα λήξει µετά από 3-4 χρόνια, µε αποτέλεσµα να µπορούν να κλείνουν συµβόλαια µε µεγάλες πολυεθνικές ή και generics εταιρείες από την Ευρώπη. Αυτό το βρίσκω πάρα πολύ ενδιαφέρον, γιατί παρότι είµαστε µια µικρή αγορά των 11.000.000, µας χαρακτηρίζει εξαγωγική δυνατότητα και προσανατολισµός, αλλά και πραγµατικά τροµερό επιστηµονικό δυναµικό. Χαίροµαι που κάποιοι επιχειρηµατίες έχουν δει αυτή τη προοπτική και βλέπω ότι τα καταφέρνουν κιόλας. Αυτό σηµαίνει επενδύσεις για τη χώρα, νέες θέσεις εργασίας, πλούτος.

Γενικά το µέλλον του φαρµάκου πως το βλέπεις... από το ύψος των Βρυξελλών;

Νοµίζω ότι έχουµε ήδη µπει σε µια άλλη γενιά φαρµακευτικών προϊόντων, τα προϊόντα βιοτεχνολογίας. Βέβαια, θα υπάρξει κατά τη γνώµη µου µια υστέρηση όσον αφορά την παραγωγή νέων προϊόντων. Διότι τα πρώτης γενιάς βιοτεχνολογικά προϊόντα έχουν ήδη βγει (ερυθροποιητίνες, αυξητικές ορµόνες κ.ά.). Τώρα γίνεται βασική έρευνα, θα βγουν και άλλα, αλλά θα υπάρξει ένα κενό. Χωρίς πάντα να πιστεύω µε απόλυτη βεβαιότητα ότι τα νέα φάρµακα υπερτερούν κάποιων άλλων παλαιοτέρων. Για παράδειγµα, δεν είµαι σίγουρος ότι κάθε νέα σαρτάνη ή στατίνη που κυκλοφορεί είναι καλύτερη από µια προηγούµενη.
Παρόλα αυτά, η επιστήµη προχωρά και είναι σηµαντικό να πούµε είναι ότι τα νέα φάρµακα είναι µεν ακριβότερα αλλά βελτιώνουν τόσο την ποιότητα της ζωής του ασθενή όσο και το χρόνο αποθεραπείας. Η χρήση νέων ακριβότερων φαρµάκων συµβάλλει στη βελτίωση της περίθαλψης. Κι αυτό είναι ένα όφελος για το κοινωνικό ασφαλιστικό σύστηµα, κάτι που πρέπει πάντα να προσµετράται αν σκεφτείς πόσο κοστολογούνται σήµερα µια µέρα νοσηλείας ή οι διαγνωστικές εξετάσεις.

Διατηρείς επαφή µε τους επαγγελµατικούς και επιστηµονικούς φορείς των φαρµακοποιών, έτσι ώστε να προωθήσεις αποτελεσµατικότερα ζητήµατα που αφορούν το επάγγελµα;

Επειδή εµείς οι δύο γνωριζόµαστε πολλά χρόνια, ξέρεις ότι ήµουν πάντα από τους πρωτοπόρους στη διοργάνωση επιστηµονικών εκδηλώσεων. Παλαιότερα ήµουν και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρµακοποιών (Π.Ε.Φ.). Στα φαρµακευτικά συνέδρια ήµουν πρόεδρος της οργανωτικής Επιτροπής. Γνωρίζοµαι και έχω συνεργασία µε τα προεδρεία του Π.Φ.Σ. και του Φ.Σ.Α. –είναι και ο τόπος µου η Αττική– και µε την Π.Ε.Φ. και µε την Π.Ε.Φ.Ν.Ι., µε όλους. Είµαι φίλος µε όλους και τόσα χρόνια σε «βίους παράλληλους». Η αλήθεια είναι ότι ο χρόνος µου είναι περιορισµένος. Πρακτικά σου εξήγησα τις ηµέρες απουσίας µου, αλλά είµαι πάντα πρόθυµος. Το θεωρώ καθήκον µου να πηγαίνω όπου µε καλούν οι σύλλογοι και να µεταφέρω γνώσεις και απόψεις. Βεβαίως, αλίµονο, το θεωρώ ιερό χρέος.

Κλείνοντας αυτή τη συνέντευξη, θέλεις κάτι να προσθέσεις;

Επειδή δεν ξεχνώ και τη συνδικαλιστική µου ιδιότητα, θέλω να πω ότι παραµένει πάντα επίκαιρο το θέµα της επαγγελµατικής αποκατάστασης των «άλλων» φαρµακοποιών, αυτών που δεν είναι παιδιά φαρµακοποιών ή παιδιά πλουσίων. Με την ευκαιρία να ξαναπούµε µέσα από τις στήλες του φιλόξενου περιοδικού σου ότι τα ασφαλιστικά ταµεία δεν µπορούν να ελέγχουν τις δαπάνες απουσία φαρµακοποιών. Ούτε η δηµόσια διοίκηση µπορεί να λειτουργήσει µε 12 µόνο φαρµακοποιούς ενώ έχουµε 54 νοµούς στη χώρα. Αυτά είναι αστεία πράγµατα. Ο Ε.Ο.Φ., επίσης, δεν µπορεί να κλείνει τα µάτια –γιατί είπαµε πιο πριν για την ανάπτυξη της φαρµακοβιοµηχανίας µας– και να µην κάνει αµοιβαίες αναγνωρίσεις, επειδή δεν έχει προσωπικό. Φεύγουν από τον Ε.Ο.Φ. έµπειρα στελέχη και δεν αντικαθίστανται, γιατί το ΑΣΕΠ δεν µπορεί να προκηρύξει θέσεις. Πρέπει κάποια στιγµή το υπουργείο Υγείας και το υπουργείο Ανάπτυξης να δουν το ζήτηµα της εµπλοκής των φαρµακοποιών µέσα στο κύκλωµα και στην όλη διαδικασία του φαρµάκου και ταυτόχρονα να δώσουν και µια διέξοδο στα νέα παιδιά συναδέλφους µας, οι οποίοι πολύ σύντοµα θα αντιµετωπίσουν το φάσµα της ανεργίας. Αυτά θα ήθελα να καταθέσω.