Φαρμακευτικές Υπηρεσίες

Εξετάζοντας μελέτες που προσδιορίζουν τους τρόπους με τους οποίους θα εκτελείται η φαρμακευτική περίθαλψη στο μέλλον (WHO 2006 - Pharmacy practice), φαίνεται ότι είναι σχεδόν αδύνατο να υπάρξει μια προοπτική για το φαρμακείο που δεν θα περιλαμβάνει την παροχή των συνοδευτικών υπηρεσιών που σχετίζονται με το φάρμακο.

Όμως οι καλές προθέσεις δεν επαρκούν. Εάν δεν βρεθεί ένα βιώσιμο και λειτουργικό σύστημα παροχής των υπηρεσιών από τα φαρμακεία, τότε όχι μόνο οι υπηρεσίες θα καταλήξουν να μην προσφέρονται αποτελεσματικά και να μην αποδίδουν τα αναμενόμενα οφέλη, αλλά θα προκληθεί και ζημιά στον παραδοσιακό ρόλο της διανομής του φαρμάκου.

Δεν είναι λίγες οι φορές που ενθουσιασμένοι από τις προοπτικές των υπηρεσιών, από την αναγκαιότητα της εξέλιξης και από τους μεγαλεπήβολους σχεδιασμούς για νέα συστήματα φαρμακευτικής περίθαλψης, ξεχνάμε μια στοιχειώδη πραγματικότητα: ότι ο κύριος ρόλος του φαρμακείου είναι η άμεση διαθεσιμότητα του φαρμάκου για την κάλυψη των αναγκών υγείας του ασθενούς. Εάν αυτός ο ρόλος δεν μπορεί να επιτευχθεί, τότε το σύστημα είναι καταδικασμένο στην κατάρρευση.

Όσο και αν παραλείπουμε να το αναφέρουμε, οι διαδικασίες της διάθεσης του φαρμάκου από ένα φαρμακείο έχουν κόστος. Μπορεί το φάρμακο να είναι ένα κοινωνικό αγαθό, αλλά τελικά, όπως και για οποιοδήποτε άλλο υλικό αγαθό, το κόστος της διανομής του είναι υπαρκτό και αδιαμφισβήτητο. Εάν υπάρξει σφάλμα στην κάλυψη αυτού του κόστους, τότε σε ελάχιστο χρονικό διάστημα το αόρατο χέρι της ελεύθερης οικονομίας θα αναδείξει τις αδυναμίες του συστήματος, προκαλώντας ταλαιπωρία σε ασθενείς και ασφαλισμένους.

Προβλήματα αναπόφευκτης οικονομικής επίδρασης θα προκύψουν εάν προχωρήσουμε σε βίαιο μετασχηματισμό της φαρμακευτικής αγοράς, ώστε να ενσωματώσουμε τις υπηρεσίες χωρίς προσεκτική μελέτη και προετοιμασία. Αντί να επιτύχουμε τη βελτίωση, κινδυνεύουμε να προκαλέσουμε προβλήματα που χωρίς προσεκτικές προβλέψεις υποτιμούμε.

Σε ένα σύστημα φαρμακευτικής περίθαλψης υπό κατάρρευση, με τα νοσοκομεία να έχουν άδειες αποθήκες, με εταιρείες να έχουν σταματήσει τις πιστώσεις και τις παραδόσεις ακόμα και σε φάρμακα ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση, με τα ασφαλιστικά ταμεία να αδυνατούν να εξοφλήσουν τις υποχρεώσεις τους για φάρμακα που έχουν προμηθευτεί οι ασφαλισμένοι, θα έπρεπε να υπάρχει μεγαλύτερη ευαισθησία για την πηγή χρηματοδότησης και σταθερότητας αυτού του συστήματος, που είναι η οικονομική υγεία του φαρμακείου.

Δεν υπάρχει ούτε ένας παράγοντας της φαρμακευτικής αγοράς που να διαφωνεί με την αναγκαιότητα ο φαρμακοποιός να αναλάβει ενεργότερο ρόλο στην παροχή της φαρμακευτικής περίθαλψης μέσω της καταγραφής και της συστηματοποίησης των συνοδευτικών υπηρεσιών του φαρμάκου. Αυτή όμως η παραδοχή γίνεται με μια απαράβατη προϋπόθεση. Την ειλικρίνεια των προθέσεων, ώστε η εξέλιξη προς το φαρμακείο των υπηρεσιών να μην είναι απλά η πρόφαση και ένα κάλυμμα που θα αποκρύψει κρυφούς στόχους για περικοπή των πόρων που αναλογούν στο φαρμακείο και θέλουν απλά να τους καλύψουν με ένα όμορφο περιτύλιγμα.