«Φάρμακα και φαρμακεία»

Συνεχίζονται οι αντιδράσεις στο «περίφημο» άρθρο της Καθημερινής που βαλλόταν εναντίον των φαρμακοποιών.

Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί τη δημοσιευμένη στις 3/10 επιστολή διαμαρτυρίας-απάντηση του φαρμακοποιού και μέλους του Δ.Σ. του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής (Φ.Σ.Α.) Γιάννη Δαγρέ, στην Καθημερινή και σε όσα επιχειρήθηκε να χρεωθούν στους φαρμακοποιούς:

«Φάρμακα και φαρμακεία

Κύριε διευθυντά,

Η φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα αποτελείται από τρία στοιχεία: το απόλυτο μέγεθός της, το ρυθμό μεταβολής της και την ποιότητά της.

1) Το απόλυτο μέγεθός της είναι 7,685 δισ. € συνολικά για το 2007, δηλαδή περίπου 1,7% του Α.Ε.Π.

Για κάθε 100 € που δαπανώνται σε φάρμακα εκτός νοσοκομείων και εξαγωγών (που δεν συμμετέχουν τα φαρμακεία), τα 62,84 € τα εισπράττει η φαρμακοβιομηχανία, τα 23,09 € οι φαρμακοποιοί των φαρμακείων και τα υπόλοιπα το κράτος (Φ.Π.Α.) και οι φαρμακέμποροι (Αγορανομική Διάταξη Νο.6, 12/12/2005).

Η μερίδα του λέοντος της φαρμακευτικής δαπάνης λοιπόν πηγαίνει στη φαρμακοβιομηχανία. Ήτοι περίπου 5 δισ. € μόνο για το 2007!

2) Ο ρυθμός μεταβολής της φαρμακευτικής δαπάνης είναι αύξηση κατά μέσο όρο 10,50% για το διάστημα 2000-2006, το 2007 27,70%(!) και το 2008 ανεβαίνει το ίδιο ανησυχητικά.

Στο ρυθμό μεταβολής της δαπάνης οι φαρμακοποιοί δε συμμετέχουν, καθώς δε συνταγογραφούν.

Θεσμικά υπεύθυνοι είναι οι συνταγογράφοι γιατροί, όμως:

α) η συνεχής ένταξη στη συνταγογράφηση καινούργιων και ακριβότερων φαρμάκων που όμως είναι κλινικά ισοδύναμα με παλαιότερα (me-too drugs),

β) η ευρείας κλίμακας χειραγώγηση της συνταγογράφησης των γιατρών από τη φαρμακοβιομηχανία, με παράνομα ανταλλάγματα και σκοπό την υπερσυνταγογράφηση (πολυφαρμακία),

γ) οι πρόχειρες κλινικές μελέτες που «μαγειρεύουν» τη θεραπευτική εικόνα ενός φαρμάκου για να πείσουν να δίνεται αυτό και σε ανθρώπους που δεν το χρειάζονται, με κίνδυνο για την υγεία τους και σε βάρος της ιατρικής επιμόρφωσης (π.χ. αντικαταθλιπτικά σε παιδιά),

δ) η φαρμακοποίηση της καθημερινής ζωής και η βάφτιση φυσιολογικών καταστάσεων σε παθολογικές (η μόδα Viagra για όλους, τα ηρεμιστικά για φυσιολογικές και παροδικές μεταπτώσεις της διάθεσης κτλ.),

ε) ο αποχαρακτηρισμός δραστικών ουσιών από τον ορισμό του φαρμάκου, για να γλιτώσουν από τον κρατικό έλεγχο και το γνωστικό φίλτρο των επιστημόνων υγείας, ώστε να «ξεχυθούν» στο ανυπεράσπιστο γνωστικά ευρύ κοινό (π.χ. η μόδα των lifestyle φαρμάκων στην Ελλάδα, τα οποία όμως κουβαλάνε τις καθόλου lifestyle παρενέργειές τους),

η) κουτιά των 28 χαπιών για να αναγκάζεται η ασφάλιση να πληρώνει δύο κουτιά (56 χάπια) για ένα μήνα 30 ημερών, και άλλα πολλά τεχνάσματα που εκπορεύονται από τη φαρμακοβιομηχανία, εξωθούν το ρόλο του γιατρού στην πρόκληση ζήτησης φαρμάκων σε δεύτερη μοίρα, αφορούν το σύνολο του πληθυσμού της χώρας και είναι η αληθινή αιτία του αδικαιολόγητου ρυθμού αύξησης της φαρμακευτικής δαπάνης.

Θύματα είναι η οικονομία αλλά και η ποιότητα της φαρμακευτικής περίθαλψης. Συνυπεύθυνη στα παραπάνω είναι φυσικά και η Πολιτεία που αφήνει ασύδοτη τη φαρμακοβιομηχανία να πρωταγωνιστεί στη στρέβλωση της φαρμακευτικής δαπάνης και στην υποβάθμιση της φαρμακευτικής περίθαλψης, παραμελώντας να νομοθετήσει μέτρα εξάλειψης των παραπάνω «ανοιχτών πληγών».

Πληγές που αν έκλειναν θεσμικά, όχι μόνο θα συγκρατούσαν αυτή τη δαπάνη αλλά θα τη μείωναν και σε απόλυτο μέγεθος, διατηρώντας αναλλοίωτη την ποιότητα της παρεχόμενης φαρμακευτικής περίθαλψης.

Αναφορικά με τα φαρμακεία:

1) Το γεγονός ότι τα φαρμακεία δεν πτωχεύουν επειδή τα «φεσώνει» το κράτος, δε δίνει το δικαίωμα στο κράτος να το κάνει, αφού το ίδιο δε δέχεται να «φεσωθεί» τον Φ.Π.Α. και το φόρο εισοδήματος, ούτε όμως οι τράπεζες δέχονται να «φεσωθούν» τα δάνεια που εκταμιεύουν συχνά οι φαρμακοποιοί για να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους, εξαιτίας της ταμειακής ασυνέπειας του κράτους.

2) Η άρση των ρυθμίσεων για τη λειτουργία των φαρμακείων, όπου επιχειρήθηκε, προκάλεσε αύξηση τιμών, μείωση πρόσβασης ασθενών, υποβάθμιση ποιότητας υπηρεσιών και ακύρωση ανταγωνισμού (βλ. Ιρλανδία, Νορβηγία, Μεγ. Βρετανία). (Πανευρωπαϊκή Μελέτη OBIG, Φεβρουάριος 2006).

Έτσι, στο σύνολο σχεδόν της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το φαρμακευτικό επάγγελμα υπόκειται σε αυστηρές ρυθμίσεις από την Πολιτεία, ενώ η σύγχρονη πανευρωπαϊκή τάση είναι προς αυστηροποίηση αυτών των ρυθμίσεων και επαναφορά τους στις λίγες χώρες που πρόσφατα πειραματίστηκαν με την απορρύθμιση.

Και για όσους παραπειστικά και δυσφημιστικά διατείνονται ότι εντάξει με όλα αυτά, αλλά τα φαρμακεία είναι ένα «κλειστό επάγγελμα», θα πρέπει να θυμίσουμε ότι «κλειστό επάγγελμα» είναι κάτι που θα μπορούσαν να ασκήσουν και άλλοι με την ίδια επάρκεια, ενώ ο ορισμός αυτός δεν έχει εφαρμογή σε εξειδικευμένα λειτουργήματα που δεν μπορεί να ασκήσει κανένας χωρίς γνωσιακή επάρκεια.

Γι’ αυτό και τα φαρμακεία ήταν είναι και, απ’ ό,τι φαίνεται, θα συνεχίσουν να είναι επ’ αόριστον στην κυριότητα των φαρμακοποιών, στην Ελλάδα όπως και στο σύνολο σχεδόν του πολιτισμένου κόσμου.

Δαγρές Γιαννης - Μέλος του Δ.Σ. του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής (Φ.Σ.Α.)».