6 εναλλακτικές προτάσεις για όσους δεν θέλουν να ανοίξουν φαρμακείο

Όµως παρά το ρευστό οικονοµικό περιβάλλον, µε µια πιο προσεκτική µατιά είναι δυνατόν να αναγνωριστούν πολλές και εξαιρετικά θετικές προοπτικές για τους νέους φαρµακοποιούς, µε τη σαφή πάντα προϋπόθεση της άρτιας γνώσης της επιστήµης τους και της συνεχούς κατάρτισής τους στο γνωστικό τους αντικείµενο. Σε εθνικό επίπεδο, η ενασχόληση µε το φαρµακείο παραµένει µία από τις κυρίαρχες επιλογές των αποφοίτων των φαρµακευτικών σχολών. Επίσης συνήθης είναι και η επιλογή των νέων φαρµακοποιών να εργαστούν είτε σε δηµόσια νοσοκοµεία είτε σε ιδιωτικές κλινικές.

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟΣ/ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ

Μεταπτυχιακά που άπτονται της κλινικής εφαρµογής των γνώσεων ενός φαρµακοποιού έχουν κερδίσει µεγάλο µέρος του ενδιαφέροντος των αποφοίτων τα τελευταία χρόνια. Αυτή τη στιγµή η ύπαρξη φαρµακοποιών που έχουν εξειδικευτεί στις γνωστικές απαιτήσεις του περιβάλ­λοντος ενός συγκεκριµένου δηµόσιου νοσοκοµείου ή µίας ιδιωτικής κλινικής (παιδιατρική, ψυχιατρική, αντικαρκινική), βρίσκεται στις υψηλότερες βαθµίδες προσφοράς εργασίας σε διεθνές κυρίως επίπεδο.

ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ ΣΕ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Έναν επίσης κυρίαρχο χώρο απασχόλησης των φαρ­µακοποιών, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, αποτελούν οι φαρµακευτικές βιοµηχανίες. Ο ρόλος του φαρµακοποιού σε αυτούς τους χώρους δεν είναι καθόλου περιορισµένος. Αντιθέτως, η ανάγκη της ύπαρξης φαρµακοποιών στις µονάδες παρασκευής και ανάπτυξης νέων φαρµακευτικών προϊόντων γίνεται καθηµερινά όλο και πιο επιτακτική.

Όσο το περιβάλλον ανάπτυξης και αξιολόγησης νέων προϊόντων αλλάζει τα τελευταία χρόνια, σε διεθνές επίπεδο αναπτύσσεται νέος χώρος για τους επιστήµονες φαρµακοποιούς. Έτσι, εκτός από τις γνωστές θέσεις απασχόλησης ενός φαρµακοποιού σε µια τέτοια βιοµηχανία, που είναι συνήθως στην ανάπτυξη και τον έλεγχο των προϊόντων (Quality Control, Quality Assurance, Research and Development), νέα τµήµατα των εταιρειών, τα οποία τα τελευταία χρόνια αναπτύσσονται ιδιαίτερα, είναι αυτά της φαρµακοεπαγρύπνισης (pharmacovigilance), καθώς και τµήµατα κανονιστικών υποθέσεων σε σχέση µε τις εκάστοτε οδηγίες των εθνικών ή διεθνών φορέων ελέγχου φαρµάκων (ΕΟΦ-Εθνικός Οργανισµός Φαρµάκων, ΕΜΑ-European Medical Agency, FDA-Food and Drug Administration). Σε αυτά τα τµήµατα η παρουσία φαρµακοποιών κρίνεται πλέον απαραίτητη.

'Αλλος ένας ρόλος εξαιρετικά δηµοφιλής σε διεθνές επίπεδο είναι αυτός του συµβούλου φαρµακευτικών εταιρειών (consultant). Η θέση αυτή κινείται µεταξύ των γνώσεων του φαρµακευτικού επαγγέλµατος και των γνώσεων του οικονοµικού περιβάλλοντος. Το ενδιαφέρον των φαρµακευτικών εταιρειών είναι µεγάλο όσον αφορά τις µελλοντικές τους επενδύσεις στην ανάπτυξη νέων προϊόντων και είναι σηµαντικό να γνωρίζουν τόσο τους ήδη υπάρχοντες ανταγωνιστές τους όσο και τις πραγµατικές φαρµακευτικές ανάγκες του πληθυσµού σε αντίστοιχο σκεύασµα. Επιπλέον, είναι σηµαντικό να αντιλαµβάνονται και τις οικονοµικές προοπτικές ενός τέτοιου εγχειρήµατος. Ειδικοί φαρµακευτικοί σύµβουλοι αναλαµβάνουν συνήθως το ρόλο διερεύνησης του οικονοµικού περιβάλλοντος. Οι πτυχιούχοι αυτοί συνήθως κατέχουν και µεταπτυχιακούς τίτλους µε οικονοµική κατεύθυνση (MBA).

ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΟΣ ή ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΠΑΤΕΝΤΩΝ / PATENT ATTORNEY

Ένας σχετικά νέος χώρος απασχόλησης των φαρµακοποιών που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ο οποίος βρίσκει µεγάλη ανταπόκριση σε διεθνές επίπεδο είναι αυτός των πατεντών. Αποτελεί ένα χώρο, όπου συνδυάζονται οι επιστηµονικές γνώσεις του φαρµακοποιού µε την –θα µπορούσε να την χαρακτηρίσει κανείς– εξαιρετική ικανότητα χρήσης του γραπτού λόγου.

Κάθε νέο και καινοτόµο προϊόν που δηµιουργείται από µια φαρµακευτική εταιρεία απαιτεί την καταχώρησή του στον Ευρωπαϊκό Οργανισµό Πατέντας, προκειµένου να προστατευθούν τόσο τα πνευµατικά όσο βέβαια και τα εµπορικά δικαιώµατα. Τη συγγραφή τέτοιων κειµένων αναλαµβάνουν φαρµακοποιοί, οι οποίοι γνωρίζουν πολύ καλά τόσο το επιστηµονικό αντικείµενο όσο και το νοµικό (patent attorney).

Επίσης πολλές φορές εκδικάζονται αντιδικίες µεταξύ εταιρειών όσον αφορά σκευάσµατα που υπάρχουν στην αγορά για το αν θα έπρεπε ή όχι να πάρουν έγκριση κυκλοφορίας, µε βάση την καινοτοµία που διαθέτουν ή αν όντως είναι καινοτόµα. Τη διαδικασία αυτή αναλαµβάνουν είτε νοµικά τµήµατα των ίδιων των φαρµακευτικών εταιρειών (In House Patent Office), είτε τµήµατα µεγάλων δικηγορικών γραφείων που εξειδικεύονται ακριβώς σε τέ­τ­οιου είδους δια­­δι­­κασίες και νοµι­κές υποθέσεις (Pattent Office of Law Firms). Οι φαρ­µακοποιοί που απασχο­λούνται σε αυτές τις θέσεις είναι συνήθως κάτοχοι διδακτορικού διπλώµατος και περνούν µια επιπλέον εκπαίδευση τεσσάρων χρόνων, την οποία ακολουθούν εξαιρετικά απαιτητικές εξετάσεις, προκειµένου να κατέχουν τον τίτλο και τα δικαιώµατα του patent attorney.

ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ ΣΕ ΚΡΑΤΙΚΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ

Ακόµη µεγάλο µέρος των άριστων επιστηµόνων φαρ­µακοποιών κατευθύνονται σε θέσεις εθνικών ή ευρωπαϊκών φορέων ασφαλείας και διακίνησης φαρ­µάκων (ΕΟΦ, EMA, FDA) καθώς και στο Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας (WHO). Στις θέσεις αυτές το ενδιαφέρον µπορεί να κινείται από την ασφάλεια ενός προϊόντος έως τη δηµόσια υγεία (public health), ακόµα και την οικονοµική διαχείριση φαρµάκων σε περίοδο αντιµετώπισης κρίσεων δηµόσιας υγείας και πανδηµιών σε παγκόσµιο επίπεδο. Οι θέσεις αυτές απαιτούν την υψηλότερη βαθµίδα εκπαίδευσης, διδακτορικό δίπλωµα, καθώς και πολύχρονη εµπειρία και γνώση στο αντικείµενο.

ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Μια κάπως διαφορετική αλλά εξίσου πολύ ενδιαφέρουσα και δηµιουργική προοπτική στη φαρµακευτική, που πολλοί ακολουθούν µετά την ολοκλήρωση των διδακτορικών τους διατριβών, είναι αυτός του επιστηµονικού εκδότη (scientific editor) σε επιστηµονικά περιοδικά ή και του επιστηµονικού δηµοσιογράφου (scientific journalist) σε εφηµερίδες και περιοδικά γενικότερου ενηµερωτικού περιεχοµένου.

ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ

Τέλος, υπάρχει και η προοπτική της έρευνας που κάποιοι φαρµακοποιοί επιλέγουν και στη συνέχεια της καριέρας στον ακαδηµαϊκό χώρο. Το φάσµα των αντικειµένων σε αυτό το χώρο είναι αρκετά ευρύ. Έτσι κάθε ερευνητής µπορεί να επιλέξει το θέµα αιχµής, στο οποίο επιθυµεί να προσηλωθεί ερευνητικά.

Συµπερασµατικά, µε όσα αναφέρονται παραπάνω, το επάγγελµα του φαρµακοποιού µόνο παρωχηµένο και ανιαρό δεν µπορεί να χαρακτηριστεί στη σηµερινή εποχή. Σηµαντικό στοιχείο παρόλα αυτά είναι η ικανότητα κάθε πτυχιούχου να αντιληφθεί τόσο τις επιθυµίες όσο και τις επαγγελµατικές δυνατότητες που του δίνονται και να κατευθυνθεί µε βάση πάντα το τι θέλει ουσιαστικά να κάνει.

 Η Dr. Σοφία Α. Παπαδηµητρίου είναι Chemist PhD/ Pharm.D στο Marie Curie Fellow, Queen Mary University of London.

ΠΗΓΗ: ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΣ ΚΌΣΜΟΣ, τεύχος #171