Παράνομα λειτουργεί το 95,6% των «ηλεκτρονικών φαρμακείων»

Οι ειδικοί χτυπούν το καμπανάκι: σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας για Πρόσβαση σε Ασφαλή Φάρμακα, το 95,6% των φαρμακείων του Διαδικτύου λειτουργεί παράνομα και σχεδόν τα δύο τρίτα των πωλούμενων προϊόντων είναι πλαστά.

Ένα στα δύο διακινούμενα φάρμακα δεν συνοδεύεται από κάποιο σχετικό ενημερωτικό έντυπο (οδηγίες, αντενδείξεις κ.ά.) ενώ το 94% των ηλεκτρονικών φαρμακείων δεν παραπέμπει σε φαρμακοποιούς με άδεια άσκησης επαγγέλματος.

Ένα θανατηφόρο εμπόριο φαρμάκων «μαϊμούδων», με «αγνά» συστατικά όπως ζάχαρη, αλεύρι και σιρόπι, αλλά και με ναρκωτικές ουσίες που εθίζουν και μπορεί να σκοτώσουν, εξελίσσεται ραγδαία στον κυβερνοχώρο. Μόνο την τελευταία πενταετία εντοπίστηκαν πάνω από 150 διαφορετικά σκευάσματα-«δηλητήριο» που κυκλοφορούν μέσω ίντερνετ σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αρχή έγινε με καλλυντικά, βιταμίνες, συμπληρώματα διατροφής, χάπια αδυνατίσματος και σκευάσματα για την αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας. Σήμερα η διακίνηση πλαστών φαρμακευτικών προϊόντων μέσω των ηλεκτρονικών «φαρμακείων» έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Ακόμα και καρκινοπαθείς ή άνθρωποι με σοβαρές καρδιαγγειακές παθήσεις πέφτουν πλέον στην παγίδα του φθηνού και εύκολα προσβάσιμου φαρμάκου και θέτουν σε κίνδυνο την υγεία τους.

Υπολογίζεται ότι ο τζίρος των ηλεκτρονικών «φαρμακείων» αγγίζει τα 17 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Ειδικά σε περιόδους αυξημένης ζήτησης συγκεκριμένων προϊόντων κάνουν «χρυσές δουλειές», όπως συνέβη πριν από τρία χρόνια με φάρμακο για την αντιμετώπιση της νόσου των πουλερικών. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η απόγνωση αλλά και οι υψηλές τιμές των φαρμάκων του εμπορίου ωθούν τους ασθενείς στα ηλεκτρονικά «φαρμακεία». Με ένα απλό «κλικ» στον ηλεκτρονικό υπολογιστή -χωρίς επισκέψεις σε γιατρούς και συνταγές- οποιοσδήποτε μπορεί να παραγγείλει «θεραπεία» διαφόρων μορφών καρκίνου και να αγοράσει «σε τιμή ευκαιρίας» κάθε είδους «φάρμακο» (αντιβιοτικά, αντιυπερτασικά, κατά της υψηλής χοληστερόλης, κατά της παχυσαρκίας, για ψυχιατρικά νοσήματα, για την καρδιά, για τους μυϊκούς πόνους κ.ά.).

Οι ειδικοί χτυπούν το καμπανάκι: σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας για Πρόσβαση σε Ασφαλή Φάρμακα, το 95,6% των φαρμακείων του Διαδικτύου λειτουργεί παράνομα και σχεδόν τα δύο τρίτα των πωλούμενων προϊόντων είναι πλαστά. Ένα στα δύο διακινούμενα φάρμακα δεν συνοδεύεται από κάποιο σχετικό ενημερωτικό έντυπο (οδηγίες, αντενδείξεις κ.ά.) ενώ το 94% των ηλεκτρονικών φαρμακείων δεν παραπέμπει σε φαρμακοποιούς με άδεια άσκησης επαγγέλματος.

Τα διαδικτυακά «φαρμακεία» ακολουθούν όλους τους κανόνες του σύγχρονου μάρκετινγκ. Με δελεαστικά μηνύματα «βομβαρδίζουν» τα ηλεκτρονικά ταχυδρομεία χρηστών του ίντερνετ και «στολίζουν» με ψεύτικες υποσχέσεις για την καταπολέμηση ακόμα και σοβαρών ασθενειών τα κουτιά «φαρμάκων» που δεν διαθέτουν τις ιδιότητες των γνήσιων σκευασμάτων, αλλά απειλούν άμεσα τη δημόσια υγεία.

Σχεδόν όλα τα ηλεκτρονικά φαρμακεία διαφημίζονται ως «αξιόπιστα», «επίσημα» και «έγκυρα». Πολλά απ’ αυτά υποστηρίζουν ότι συνεργάζονται «με ομάδες επιστημόνων ιατρών». Σε ορισμένες ιστοσελίδες υπάρχει μάλιστα και ξεχωριστή ενότητα που… απαντάει στις απορίες των πιο καχύποπτων πελατών. «Τα προϊόντα μας είναι φθηνότερα επειδή δεν πληρώνουμε φόρους και δεν ξοδεύουμε χρήματα για διαφήμιση». «Το μέγεθος και η συσκευασία των χαπιών διαφέρουν από αυτά που κυκλοφορούν στην αγορά, αλλά τα συστατικά τους είναι απολύτως ίδια». Συνήθως στην «πρώτη σελίδα» των ηλεκτρονικών «φαρμακείων» διαφημίζονται «lifestyle» φάρμακα, όπως σκευάσματα κατά της στυτικής δυσλειτουργίας. Τα ηλεκτρονικά φαρμακεία δέχονται συγκεκριμένες πιστωτικές κάρτες και χρεώνουν από 25 μέχρι 45 δολάρια την αερομεταφορά και το κούριερ που αναλαμβάνει την παράδοση. Η παραγγελία γίνεται σε χρόνο «dt». ’λλωστε, στη συντριπτική πλειοψηφία των ιστοσελίδων οι «προμηθευτές» αρκούνται μόνο στο όνομα, στη διεύθυνση και στα στοιχεία επικοινωνίας του αγοραστή. Δεν ενδιαφέρονται για το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς ούτε ζητούν «συνταγή». Σε κάποιες άλλες όμως ο πελάτης είναι υποχρεωμένος να αναφέρει το ιατρικό ιστορικό του και εμμέσως πλην σαφώς να αναλάβει την ευθύνη της χρήσης του προϊόντος.

Οι διαχειριστές των ιστοσελίδων υποστηρίζουν ότι η παραγγελία και οι πληροφορίες που δίνει ο πελάτης για την ιατρική του κατάσταση περνούν από το «μικροσκόπιο» έγκυρης ιατρικής ομάδας που συνεργάζεται με τους διακινητές των φαρμάκων. Η συγκεκριμένη ομάδα, όμως, δεν εμφανίζεται πουθενά, ποτέ. Το ίδιο και οι διακινητές των «φαρμάκων».

Σύμφωνα με τον προϊστάμενο του τμήματος Ελέγχου Κυκλοφορίας Προϊόντων του Ε.Ο.Φ. Π. Ντίντα, η διακίνηση γίνεται κυρίως μέσω ξένων ιστοσελίδων: «Κανείς δεν ξέρει ποια πρόσωπα ή εταιρίες κρύβονται πίσω από τα διαδικτυακά φαρμακεία. Τα στοιχεία επικοινωνίας με τους πελάτες είναι συνήθως πλασματικά. Μερικές φορές δεν υπάρχουν καν». Έδρα του παράνομου εμπορίου θεωρείται η Ινδία. «Εκεί παράγονται τα περισσότερα σκευάσματα που στη συνέχεια προωθούνται στο ίντερνετ. Ακολουθούν η Κίνα, οι ασιατικές χώρες και οι ΗΠΑ, όπου η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου», αναφέρει στον «Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής» ο κ. Ντίντας.

Τα πλαστά φαρμακευτικά σκευάσματα που διακινούνται μέσω ίντερνετ χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες. Στην πρώτη συγκαταλέγονται τα προϊόντα που δεν έχουν εγκριθεί από τον Ε.Ο.Φ., όπως ορισμένα αναβολικά ή προϊόντα εφεδρίνης και καρνιτίνης που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες ζωτικών οργάνων, ψυχικές διαταραχές και προβλήματα μεταβολισμού. Στη δεύτερη κατηγορία εντάσσονται τα σκευάσματα που περιέχουν λανθασμένη ποσότητα δραστικής ύλης και στην τρίτη εκείνα που δεν περιέχουν ίχνος δραστικής ουσίας. «Στην καλύτερη περίπτωση, τα πλαστά είναι απομιμήσεις φαρμάκων. Στη χειρότερη, περιέχουν τοξικές ουσίες που χρησιμοποιούνται προκειμένου να εθιστεί ο πελάτης και να επαναλάβει την αγορά», σημειώνει ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής Κ. Λουράντος. Υπάρχει όμως και η μέση λύση. Τα σκευάσματα που αντί δραστικής ουσίας περιέχουν σκέτη ζάχαρη, σιρόπι, αλεύρι ή άμυλο αραβοσίτου. «Σε αυτή την περίπτωση η ζημιά δεν φαίνεται στον οργανισμό του καταναλωτή αλλά στην τσέπη του».

Στην Ελλάδα το ποσοστό εκείνων που επισκέπτονται τα διαδικτυακά «φαρμακεία» είναι μικρό σε σύγκριση με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. ’λλωστε, το οικονομικό όφελος από την ηλεκτρονική αγορά φαρμακευτικών προϊόντων είναι μικρό.

Ουσιαστικά το «κέρδος» είναι η παράκαμψη των διαδικασιών που απαιτούνται για τη χορήγηση ενός φαρμάκου. Και η ψυχολογική τόνωση που αισθάνονται όσοι τα αγοράζουν, όπως αναφέρουν οι ειδικοί. «Στο ίντερνετ μπορείς να παραγγείλεις ό,τι θέλεις, χωρίς συνταγή, χωρίς επίσκεψη στο γιατρό. Ανοίγεις τον ηλεκτρονικό υπολογιστή σου, επιλέγεις το προϊόν που θέλεις και ύστερα από λίγες μέρες στο στέλνουν στο σπίτι σου. Κανείς όμως δεν μπορεί να σου εγγυηθεί ότι το φάρμακο που αγοράζεις θα σε βοηθήσει να ξεπεράσεις ένα πρόβλημα, κανείς δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για τις παρενέργειες που μπορεί να προκύψουν», τονίζει ο κ. Λουράντος. «Είναι αδιανόητο ότι οι ίδιοι άνθρωποι που συμβουλεύουν τα παιδιά τους να πίνουν μόνο σφραγισμένα ποτά στα νυχτερινά κέντρα διασκέδασης, αγοράζουν σκευάσματα αμφιβόλου ποιότητας για να αποφύγουν το γιατρό ή να ανέβουν ψυχολογικά».

Πηγή: «Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής»