Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #205

την κατανόηση και εκπαίδευση στην ανάπτυξη καινοτόμων φαρμα- κοτεχνολογικών μορφών, την πρακτική εξοικείωση με λογισμικά ποι- ότητας παραγωγής. Η φαρμακοοικονομία, η δημόσια υγεία, μελέτες κόστους αποτελεσματικότητας και οι προσομοιώσεις συμμετοχής σε πολυεπιστημονικές μονάδες υγείας με χρήση ψηφιακών εργαλείων, αποτελούν μερικά από τα σύγχρονα γνωστικά αντικείμενα. Τέλος, προσομοιώσεις (π.χ. εικονικά νοσοκομεία), ηθικά ζητήματα στην ΤΝ, αποτελούν επίσης προκλήσεις στη φαρμακευτική εκπαίδευση που θα πρέπει να συζητηθούν. Οι βασικές επιστημονικές ενότητες, οι οποίες διδάσκονται και αποτελούν τον κορμό των φαρμακευτικών σπουδών, θα πρέπει να αναβαθμισθούν με νέες ψηφιακές μεθόδους διδασκα- λίας. Σε καμία όμως περίπτωση δεν πρέπει να υποβαθμισθούν ή να περιορισθούν στα νέα ΠΠΣ. Θα ήταν λογικό να ακολουθηθεί μια διαβαθμισμένη προσαρμογή και υλοποίηση των νέων ΠΠΣ στις βασικές ψηφιακές ενότητες από το πρώτο έτος, και πιο εξελιγμένη εφαρμογή (AI, wearables κ.λπ. ) στα τελευταία έτη. Η ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Κατά την προσωπική μου άποψη, η υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Οδη- γίας 2024/782 στις φαρμακευτικές σπουδές στην Ελλάδα οφείλει όχι απλώς να συμμορφωθεί τεχνικά, αλλά να προσαρμοστεί ουσιαστικά στις ιδιαιτερότητες, την κουλτούρα και τις πραγματικές ανάγκες του ελληνικού κοινωνικού και υγειονομικού πλαισίου. Η εφαρμογή της οδηγίας στην Ελλάδα δεν μπορεί να είναι μηχανιστική ή απλώς με- ταφορά ενός ευρωπαϊκού «μοντέλου», αλλά πρέπει να ενσωματώνει στην περίπτωση των φαρμακοποιών της κοινότητας τα παρακάτω, και όχι μόνο: Τον ρόλο του φαρμακοποιού της κοινότητας, ο οποίος είναι ισχυ- ρός στην καθημερινή θεραπευτική πρακτική και ειδικά στα φαρμα- κεία της περιφέρειας, όπου η επικοινωνία με τον ασθενή βασίζεται πολλές φορές στην ψυχολογία του ασθενούς αλλά και στην παρα- δοσιακή θεραπευτική. Η αυτοθεραπεία και η μη ορθολογική χρήση φαρμάκων καθιστούν αναγκαία την εκπαίδευση του φαρμακοποιού με ψηφιακά εργα- λεία και την ενίσχυση του ρόλου του στην ενημέρωση και στην υπέρβαση της αντίστασης των ασθενών σε νέες θεραπείες. Όσον αφορά τη φαρμακοβιομηχανία και τον δημόσιο τομέα υπηρεσι- ών υγείας, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα παρακάτω, και όχι μόνο: Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία διαθέτει ισχυρή παραγωγική βάση με σύγχρονες μονάδες και έμφαση στην παραγωγή γενοσήμων. Ωστόσο, απαιτείται περαιτέρω ενίσχυση της Έρευνας και Ανάπτυ- ξης (R&D), καθώς και μεγαλύτερη στρατηγική προσήλωση στο ρυθμιστικό πλαίσιο, ιδίως κατά την κατάθεση φακέλων φαρμάκων. Ο ρόλος του φαρμακοποιού στα νοσοκομεία της χώρας είναι πε- ρισσότερο διαχειριστικός, ενώ θα έπρεπε να είναι συμβουλευτικός και κλινικός. Ο ρόλος του φαρμακοποιού στο δημόσιο σύστημα υγείας και στην πρωτοβάθμια φροντίδα είναι υποβαθμισμένος και θα πρέπει να ανα- βαθμιστεί με την ουσιαστική συμμετοχή του στη δημόσια υγεία όπως σε εμβολιασμούς, και στη διαχείριση πληθυσμιακών δεδομένων. Όλα τα παραπάνω αφορούν το οικοσύστημα υγείας στη χώρα μας που πρέπει να ληφθεί υπόψη στα νέα ΠΠΣ των φαρμακευτικών τμη- μάτων, ενσωματώνοντας τις αδυναμίες αλλά και τις υπάρχουσες δυ- νατότητές του. Τα τμήματα φαρμακευτικής, τα υπουργεία Υγείας και Παιδείας και οι επαγγελματικοί φορείς πρέπει να συνεργαστούν για μια κοινή στρατηγική που θα προάγει τη διεπιστημονικότητα και τη συνεργασία μεταξύ των λειτουργών υγείας. Αυτό είναι καθοριστικό για την ανάπτυξη σύγχρονων και ουσιαστικών ΠΠΣ. Παράλληλα, η διαρκής επιμόρφωση και αυτοαξιολόγηση των φαρμακοποιών μέσω ψηφιακών πλατφορμών αποτελεί βασικό εργαλείο για την εφαρμογή της σύγχρονης φαρμακευτικής πρακτικής. ● Αξίζει να σημειωθεί ότι μέσω του Ευρωπαϊκού Κόμβου Ψηφιακής Καινοτομίας στον τομέα της Υγείας και του Φαρμάκου (Health hub), ομάδα από το Τμήμα Φαρμακευτικής του ΕΚΠΑ, με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή Κωνσταντίνο Δεμέτζο, σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο (ΠΦΣ), το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το ΚΕΔΙΒΙΜ του Πανεπιστημίου Αιγαίου, ξεκινά δωρεάν εκπαιδευτικά μαθήματα κατάρτισης για όλους τους φαρμακοποιούς. Τα μαθήματα επικεντρώνονται στη σύγχρονη φαρμακευτική φροντίδα, στη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης και σε ψηφιακές δραστηριότητες, σε ποικίλες καθημερινές επαγγελματικές δραστηριότητες του φαρμακοποιού. Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Δεμέτζος είναι Διευ- θυντής Εργαστηρίου Φαρμακευτικής Τεχνολογίας, Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθη- νών. Πρόεδρος της Επιστημονικής Ελληνικής Φαρ- μακευτικής Εταιρείας (ΕΦΕ). Ακαδημαϊκός, Τακτικό Μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας, Επιστημών και Τεχνών, Τάξη IV Φυσικών Επιστημών, 2021. Τακτι- κό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, (ExCo) στην European Federation for Pharmaceutical Sciences, Network coordinator) (2014-2016). Από το 2023 είναι Συν-εκδότης (Assoc. Editor) του Διεθνούς φή- μης επιστημονικού περιοδικού στο τομέα της λιπο- σωμιακής Νανοτεχνολογίας, Journal of Liposome Res. (Tayror & Francis). Του έχουν απονεμηθεί πολλά βραβεία και διακρίσεις καθώς και διπλώ- ματα ευρεσιτεχνίας στον τομέα των καινοτόμων φαρμάκων. Το 2018 βραβεύθηκε με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το επιστημονικό και συγγραφικό του έργο στη φαρμακευτική νανοτε- χνολογία. Το 2025, βραβεύθηκε από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με το βρα- βείο της εξαίρετης Πανεπιστημιακής διδασκαλίας της Σχολής Επιστημών Υγείας, ως διακεκριμένος καθηγητής. http://demetzoslab.gr/ ; https://orcid. org/0000-0001-9771-4314; http://linkedin.com/ in/costas-demetzos-76a651203 BIO | Ιούλιος – Αύγουστος – Σεπτέμβριος 2025 | 23