Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #202

Οι ψηφιακές θεραπείες, με τη μορφή εφαρμογών σε «έξυπνες» συσκευές, τοποθετούνται σταδιακά στην πρώτη γραμμή της φροντίδας υγείας που ολοένα και ψηφιοποιείται. Οι αναλυτές προβλέπουν ότι αυτές θα ακολουθήσουν αναπτυξιακή τροχιά κατά 25% ετησίως έως το 2030, καθώς ξεπερνούν τους περιορισμούς της πρόσβασης και των ελλείψεων φαρμάκων, ενώ παρέχουν εξατομικευμένη και πιο διακριτική βοήθεια. Υπερόπλο στα χέρια των φαρμακοποιών οι ψηφιακές θεραπείες για τις ψυχικές νόσους συσκευών, αλλά και η διασφάλιση των προσωπικών δεδομένων. Σε κάθε περίπτωση όμως πρόκειται για έναν υπό ανάπτυξη τομέα στη θεραπευτική, που σημαίνει ότι υπάρχουν πολλά ακόμα που μπο- ρεί να προκύψουν στο μέλλον. Επί του παρόντος οι κυριότερες ψηφι- ακές θεραπείες που κυκλοφορούν είναι: reSET: Είναι εφαρμογή για την κατάχρηση ουσιών, περιλαμβάνει 62 παρεμβάσεις-ενότητες, μέσω των οποίων ενθαρρύνεται η αλλαγή συμπεριφοράς και η μη υποτροπή, σε ένα πρόγραμμα διάρκειας 12 εβδομάδων. Επιτρέπει επίσης την ενημέρωση των θεράποντων για- τρών για την πορεία του ασθενή. Freespira: Αναλαμβάνει το δύσκολο έργο της διαχείρισης του με- τατραυματικού στρες (PTSD), κυρίως στοχεύοντας στους υποβό- σκοντες ψυχολογικούς μηχανισμούς των κρίσεων πανικού και στη «διόρθωση» του τρόπου αναπνοής. Κλινική μελέτη έδειξε ότι το 50% των ασθενών μετά τη χρήση του προϊόντος δεν πληρούσε πλέον τα διαγνωστικά κριτήρια του PTSD και διατήρησε τα αποτελέσματα αυτά για τουλάχιστον 6 μήνες. EndeavorRx: Είναι η πρώτη συνταγογραφούμενη θεραπεία σε μορ- φή βιντεοπαιχνιδιού που απευθύνεται σε παιδιά 8-17 ετών με ΔΕΠΥ. Το παιδί καλείται να ολοκληρώσει δοκιμασίες που απαιτούν συγκέ- ντρωση και ευελιξία, ενώ έξυπνοι αλγόριθμοι εξατομικεύουν την εμπειρία, διατηρώντας το ενδιαφέρον του. Σε μελέτες αποδείχθηκε αποτελεσματικό στο 30% των χρηστών. Sleepio: Με τη χρήση μεθόδων συμπεριφοριστικής θεραπείας, η εφαρμογή υπόσχεται να «σπάσει τον φαύλο κύκλο» που δημιουρ- γείται από τις δυσάρεστες σκέψεις και συμπεριφορές και από την αϋπνία. Μελέτες έδειξαν ταχύτερη έλευση ύπνου κατά 54%, μείωση κατά 62% του χρόνου που ο χρήστης έμεινε ξύπνιος τη νύχτα και 45% βελτίωση της λειτουργικότητας την επόμενη ημέρα. ● Α υτά τα πλεονεκτήματα τις καθιστούν αξιόλογες επιλογές για τη διαχείριση ψυχικών διαταραχών. Προσπερνώντας το παράδοξο ότι γενικά η υπερβολική χρήση ψηφιακών τεχνολογιών συνδέεται με την κατάθλιψη και το άγχος, οι ψηφιακές θεραπείες έρχονται για να καταπολεμήσουν ακριβώς τέτοια προβλήματα, αλλά και διαταραχές όπως η κατάχρηση ουσιών, το μετατραυματικό στρες, η ελλειμματική προσοχή/υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ) και προβλήματα ύπνου. Η διαφορά είναι ότι αυτές οι θεραπεί- ες –σε αντίθεση με τις μυριάδες εφαρμογές ευεξίας (wellness apps) που είναι διαθέσιμες στο κοινό– λαμβάνουν την έγκριση του FDA προκειμένου να κυκλοφορήσουν και συχνά δεν προωθούνται απευ- θείας στους καταναλωτές αλλά μέσω ιατρικής εντολής. Παρέχουν δε τεκμηριωμένες και κλινικά αποδεδειγμένες παρεμβάσεις για τη διάγνωση, τη διαχείριση και την πρόληψη. Σύμφωνα με τον Αμερικανικό Ψυχολογικό Σύλλογο (APA), οι εγκεκρι- μένες ψηφιακές θεραπείες έχουν δείξει σε έρευνες ότι μπορούν να μειώσουν τα συμπτώματα άγχους και πανικού σε ασθενείς με αγχώ- δεις διαταραχές και μετατραυματικό στρες. Αυτές που προσφέρουν συγκεκριμένη καθοδήγηση και υποστήριξη κατά της κατάθλιψης οδηγούν σε καλύτερα αποτελέσματα σε σύγκριση με αυτές που εν- θαρρύνουν την αυτοδιαχείριση, ωστόσο πάντα η επιτυχία εξαρτάται από τη σοβαρότητα της κατάστασης του ασθενή. Αναφορικά με την αυπνία, οι εφαρμογές που παρέχουν συμπεριφοριστική θεραπεία βελτιώνουν σημαντικά τα συμπτώματα και μπορεί να είναι πιο απο- τελεσματικές από τη φαρμακευτική αγωγή ή τις συνεδρίες με θε- ραπευτή, ενώ εκείνες που αφορούν τη χρήση ουσιών συμβάλλουν στη συμμόρφωση στη θεραπεία. Ο βασικότερος προβληματισμός για αυτές τις τεχνολογίες είναι ο αποκλεισμός των ασθενών που δεν έχουν καλή πρόσβαση στο διαδίκτυο ή ευχέρεια στη χρήση έξυπνων Αναστασία Σαράφη Διαχείριση παθήσεων στο φαρμακείο | Δεκέμβριος 2024 – Ιανουάριος 2025 | 33