Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #195

42 | Ιούλιος – Αύγουστος – Σεπτέμβριος 2023 | Special Report ΑΝΤΙΜΙΚΡΟΒΙΑΚΑ & ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Προκειμένου να ενισχυθεί η διαδικασία επούλωσης αναπτύσσονται για διάφορα είδη τραυμάτων, διάφορες μορφές ιατροτεχνολογικών προϊόντων όπως: Επιθέματα εμποτισμένα με αντισηπτικές ουσίες/αντιμικροβιακές ουσίες Επιθέματα ημισυνθετικής κυτταρίνης, γάζες βαμβακιού Αφρώδη επιθέματα Επίδεσμοι εμποτισμένοι με αλγινικά παράγωγα Υδροκολλοειδή επιθέματα Υδρόφιλα επιθέματα από ίνες καρβοξυ-μεθυλο-κυτταρίνης Μεμβράνες σιλικόνων Πρωτεολυτικά ένζυμα για την αποκόλληση (debridement) του χαλασμένου ιστού (παπαΐνη) Γαλακτώματα οξυγόνωσης. Ο Dumville και οι συνεργάτες του διεξήγαγαν μια ανασκόπηση των συστατικών που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία διαβητικού έλ- κους ποδιού, μολυσμένων πληγών ή για την πρόληψη μόλυνσης και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η χρήση αντιμικροβιακών επιθε- μάτων ή συνδυασμού επιδέσμων με αντιμικροβιακούς παρά- γοντες είναι περισσότερο αποτελεσματική στην επούλωση σε σύ- γκριση με επιδέσμους χωρίς αντιμικροβιακά συστατικά. Η εφαρμογή τοπικών καλλυντικών σκευασμάτων μπορεί να είναι εξαιρετικά χρήσιμη για την πρόληψη ή την ανακούφιση των υφιστάμενων δερματικών προβλημάτων στα πόδια των ασθενών με ΣΔ. Τα ενεργά συστατικά των προϊόντων περιποίησης δέρματος θα πρέπει να στοχεύουν σε αντιφλεγμονώδη, αντικνησμώδη δράση και ενυδάτωση της κεράτινης στιβάδας. Οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνονται για το ποια προϊόντα μπορούν να ανακουφίσουν τις υπάρχουσες δερματικές αλλαγές και πού πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή για προληπτικούς σκοπούς. Αναφέρονται παρακάτω τα πιο σημαντικά συστατικά: Μαλακτικοί παράγοντες Βελτιώνουν την ενυδάτωση, την ελαστικότητα της κεράτινης στι- βάδας και ενισχύουν την αντίσταση του δέρματος σε ερεθιστικούς εξωτερικούς παράγοντες. Ενσωματώνονται σε μείγματα που αποτε- λούνται από μια ελαιώδη φάση και νερό. Μαλακτικές ιδιότητες έχουν και τα φυτικά έλαια, όπως το ελαιόλαδο –το οποίο λόγω των φαινο- λικών και πολυφαινολικών ενώσεων, έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες– αλλά και το λάδι καρύδας. Ουρία Φυσικός ενυδατικός παράγοντας που βρίσκεται στο ανθρώπινο δέρ- μα. Έχει αποδειχθεί ότι η καθημερινή εφαρμογή ενός σκευάσματος που περιέχει 25% ουρία στα πέλματα των διαβητικών ατόμων βελτι- ώνει σημαντικά τη λειτουργία του δερματικού φραγμού και την ακε- ραιότητα της επιδερμίδας. Τα άτομα με διαβήτη που εμφανίζουν υπερκεράτωση, περιφερική αρτηριακή νόσο και περιφερική νευροπάθεια θα πρέπει να χρησι- μοποιούν προϊόντα περιποίησης δέρματος με βασικό συστατικό την ουρία καθημερινά. Θεραπευτικά συστατικά προερχόμενα από φυτά Glycyrrhiza glabra L., κοινώς γνωστή ως γλυκόριζα, περιέχει φλαβονοειδή καθώς και τριτερπενοειδή με αντιφλεγμονώδεις και αντιαλλεργικές ιδιότητες. Αναστέλλει τη διαδικασία σχηματισμού αντισωμάτων που προκαλείται από την αύξηση των επιπέδων κορτιζόλης και παρουσιάζει αντιμικροβιακή δράση έναντι των Staphylococcus aureus, Streptococcus mutans, Mycobacterium smegmatis και Candida albicans . Κουρκουμίνη: Απομονώνεται από το ρίζωμα του Curcuma longa L. (κουρκουμά). Έρευνα επιβεβαιώνει την επίδραση της κουρκου- μίνης στην επούλωση των πληγών, που αποδίδεται στις αντιοξει- δωτικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιμικροβιακές της ιδιότητες. Musa paradisiaca L., κοινώς γνωστό ως μπανάνα. Οι περιε- χόμενες τανίνες, τα φλαβονοειδή, η βιταμίνη C και η βιταμίνη Ε ενισχύουν τις λειτουργίες των β-κυττάρων του παγκρέατος και αποτρέπουν το σχηματισμό ελεύθερων ριζών. Aloe vera L. : Η αντιφλεγμονώδης δράση είναι ιδιαίτερα σημα- ντική στη θεραπεία του διαβητικού ποδιού, καθώς αναστέλλει το μονοπάτι της κυκλοοξυγενάσης, μειώνοντας την παραγωγή της προσταγλανδίνης Ε2 από το αραχιδονικό οξύ. Οι βλεννοπολυσακ- χαρίτες που υπάρχουν στην πρώτη ύλη βοηθούν στη διατήρηση της υγρασίας στην επιδερμίδα. Επιπλέον, η αλόη διεγείρει τους ινοβλάστες που εμπλέκονται στην παραγωγή ινών κολλαγόνου και ελαστίνης, καθιστώντας το δέρμα πιο ελαστικό. Έχει αντιμι- κροβιακή δράση έναντι των στελεχών P seudomonas aeruginosa και Staphylococcus aureus, παθογόνα, τα οποία εμπλέκονται συ- χνά σε λοιμώξεις που εμφανίζονται σε σημεία όπου ο φραγμός του δέρματος έχει διαταραχθεί. Η τελευταία έρευνα επικεντρώ- νεται στο συνδυασμό του Aloe vera με άλλα ενεργά συστατικά, όπως χιτοζάνη ή εκχυλίσματα από φύκια. Actinidia deliciosa Planch: Το ακτινίδιο είναι εξαιρετικά πλού- σιο σε βιταμίνη C και περιέχει ποικιλία θρεπτικών συστατικών, ιδιαίτερα κάλιο, βιταμίνη Ε, φολικό οξύ, αντιοξειδωτικές ουσίες και ένζυμα που βελτιώνουν τις μεταβολικές λειτουργίες των κυτ- τάρων. Σε κλινική μελέτη με 37 ασθενείς με σύνδρομο διαβητι- κού ποδιού, εφαρμόστηκαν επίδεσμοι πάχους 3mm από φρούτα ακτινιδίων δύο φορές την ημέρα. Μετά από 21 ημέρες θεραπεί- ας, η ομάδα παρέμβασης έδειξε σημαντική μείωση στο έλκος και