Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #195

Τα παγκόσμια ποσοστά παχυσαρκίας (τουλάχιστον 15% των ενηλίκων) και διαβήτη τύπου 2 (πάνω από το 9% των ενηλίκων) είναι σημαντικά υψηλά, με σταθερή αυξητική τάση. Η νέα εποχή στην αντιμετώπιση του διαβήτη και της παχυσαρκίας Τα νεότερα θεραπευτικά, που βρίσκονται υπό ανάπτυξη ή έχουν εγκριθεί πρόσφατα για τη διαχείριση του ΣΔτ2 ή της παχυσαρ- κίας, βασίζονται κυρίως στις δράσεις των ινκρετινών, του GLP-1 και του εξαρτώμενου από τη γλυκόζη ινσουλινοτρόπου πολυπε- πτιδίου (GIP). Υπάρχει μία τεράστια ώθηση στο σχεδιασμό και στην ανάπτυξη αναλόγων μακράς δράσης των ινκρετινικών πεπτιδίων, ήδη από το 2005. Το 2022, ο πρώτος διπλός αγωνιστής των υποδοχέων GLP- 1R/GIPR, η tirzepatide, έλαβε έγκριση για χρήση στη θεραπεία ασθενών με ΣΔτ2 και άμεσα θα αξιολογηθεί για τη θεραπεία της παχυσαρκίας ή του υπερβάλλοντος βάρους με συννοσηρότητες. Η tirzepatide επιδρά συγχρόνως στους υποδοχείς GLP-1 και GIP και χορηγείται ως υποδόρια ένεση μία φορά την εβδομάδα. Διεξάγονται μελέτες με αρκετά νέα πεπτίδια, που αλληλοεπι- δρούν με τους ινκρετινικούς υποδοχείς και υποδοχείς άλλων γλυκορρυθμιστικών ορμονών, για να αξιολογηθεί η δυνατότητά τους στη διαχείριση της παχυσαρκίας ή του ΣΔτ2. Μεταξύ αυ- τών, οι μακράς δράσης GLP-1R/GCGR διπλοί αγωνιστές, καθώς και τριαγωνιστές των υποδοχέων GIPR/GCGR/GLP-1R έχουν ει- σέλθει σε κλινικές δοκιμές. Για να αντιμετωπιστεί ο αυξανόμενος επιπολασμός της παχυσαρ- κίας και του ΣΔτ2, πρόσφατα η προσοχή εστιάστηκε στη χρήση των GLP-1RAs και στην ανάπτυξη πολυαγωνιστών πεπτιδίων με βάση τις ινκρετίνες. Ο πρόσφατα εγκεκριμένος διπλός αγωνι- στής GIPR/GLP-1R, η tirzepatide, καθώς και ο συνδυασμός του αγωνιστή GLP-1R semaglutide με το μακράς δράσης ανάλογο αμυλίνης cagrilintide, έχουν δείξει ιδιαίτερα υψηλή αποτελεσμα- τικότητα στη μείωση της γλυκόζης και στη μείωση του βάρους σε ασθενείς με ΣΔτ2. Θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει αισιόδοξα ότι μια νέα εποχή έχει ξεκινήσει στη θεραπεία του ΣΔτ2 και της παχυσαρκίας. ● Η παχυσαρκία είναι ισχυρός παράγοντας κινδύνου εμ- φάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 (ΣΔτ2) και >2/3 των ατόμων με τη νόσο είναι υπέρβαρα ή πα- χύσαρκα τη στιγμή της διάγνωσης. Τόσο η παχυσαρ- κία όσο και ο διαβήτης συνδέονται με πολλές συννοσηρότητες, συμπεριλαμβανομένων καρδιαγγειακών, νεφρικών και καρκίνων, που συμβάλλουν σημαντικά σε πρόωρη θνησιμότητα. Οι αγωνιστές των υποδοχέων του γλυκαγονόμορφου πεπτιδί- ου-1 (GLP-1RAs), μιας ινκρετίνης, έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικοί ως παράγοντες μείωσης τόσο της γλυκόζης αίματος όσο και του σωματικού βάρους, οπότε είναι χρήσιμοι στη διαχείριση του ΣΔτ2 και της παχυσαρκίας. Είναι πλέον δι- αθέσιμοι στις περισσότερες χώρες, όπως και στη δική μας, ως ενέσιμα σκευάσματα, με δοσολογία μία φορά την ημέρα ή μία φορά την εβδομάδα. Ένας άλλος παράγοντας μείωσης της γλυκόζης είναι η pramlintide, ένα ανάλογο της αμυλίνης, που παράγεται στο πά- γκρεας. Αυτή η ουσία χρησιμοποιείται περιορισμένα και επιπρό- σθετα στην ινσουλινοθεραπεία, κυρίως στις ΗΠΑ, ως συνέπεια της ικανότητάς της να μειώνει την έκκριση γλυκαγόνης, να επι- βραδύνει τη γαστρική κένωση και να μειώνει την όρεξη. Ο Ι Ε Ξ Ε Λ Ι Ξ Ε Ι Σ Σ Τ Ο Σ Α Κ Χ Α Ρ Ω Δ Η Δ Ι Α Β Η Τ Η Ευθύμιος Καπάνταης Παθολόγος με εξειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη, SCOPE National Fellow, Διευθυντής Τμήματος Διαβήτη- Παχυσαρκίας-Μεταβολισμού, Νοσοκομείο Metropolitan, Πρόεδρος Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας 38 | Ιούλιος – Αύγουστος – Σεπτέμβριος 2023 | Special Report