Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #177

64 | Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2020 | ∆ιαχείριση παθήσεων στο φαρµακείο Βιβλιογραφία: 1. Κανονισµός ΕΕ 1223/2009 2. Managing Radiotherapy Induced Skin Reactions A Toolkit for Healthcare Professionals, The Princess Royal Radiotherapy Review Team, St James Institute of Oncology, The Leeds Teaching Hospitals NHS Trust. 3. The Christie Patient Information Service December 2011, CHR/XRT/086- 03/1.5.03 Review December 2014 www.christie.nhs.uk 4. British Pharmacopeia Vol III, 2009 5. Danby SG, Al-Enezi T, Sultan A, Chittock J, Kennedy K, Cork MJ. The effect of aqueous cream BP on the skin barrier in volunteers with a previous history of atopic dermatitis. Br J Dermatol. 2011 Aug;165(2):329-34. doi:10.1111/j.1365- 2133.2011.10395.x. 6. Tsang M and Guy RH (2010). Effect of aqueous cream BP on human stratum corneum in vivo. Br J Dermatol 163(5): 954 – 958. 7. Α. Αποστολοπούλου, Αξιολόγηση αντιοξειδωτικής δράσης φυτικών πρώτων υλών και τελικών καλλυντικών σκευασµάτων, Μεταπτυχιακή ∆ιπλωµατική Εργασία, Πάτρα 2017. 8. Baumann BC, Verginadis II, Zeng C, Bell B, Koduri S, Vachani C, MacArthur KM, Solberg TD, Koumenis C, Metz JM. Assessing the Validity of Clinician Advice That Patients Avoid Use of Topical Agents Before Daily Radiotherapy Treatments. JAMA Oncol. 2018 Dec 1;4(12):1742-1748. doi: 10.1001/jamaoncol.2018.4292. 9. Berger A, Regueiro C, Hijal T, Pasquier D, De La Fuente C, Le Tinier F, Coche- Dequeant B, Lartigau E, Moyal D, Seité S, Bensadoun RJ. Interest of Supportive and Barrier Protective Skin Care Products in the Daily Prevention and Treatment of Cutaneous Toxicity During Radiotherapy for Breast Cancer. Breast Cancer (Auckl). 2018 Jan 23;12:1178223417752772. doi: 10.1177/1178223417752772. ακριβώς πριν από αυτή, πρέπει να αποφεύγεται. 8 Ο ενδεδειγμένος χρόνος εφαρμογής της ενυδατικής κρέμας κατά τη διάρκεια της θεραπείας συνοψίζεται στον πίνακα: ΧΡΟΝΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΕΝΥ∆ΑΤΙΚΗΣ ΚΡΕΜΑΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΧΡΟΝΟ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΗΣΗΣ Χρόνος ακτινοθεραπείας 1η εφαρμογή 2η εφαρμογή Πρωί Μετά τη θεραπεία Πριν από τον ύπνο Απόγευμα Το πρωί, τουλάχιστον 4 ώρες πριν από τη θεραπεία Πριν από τον ύπνο Τα Σαββατοκύριακα (που δεν πραγµατοποιούνται ακτινοθεραπείες) η 1η εφαρµογή γίνεται το πρωί, ενώ η 2η πριν από τον ύπνο. ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΆ ΆΠΟΦΕΥΓΕΤΆΙ Η ενυδατική κρέμα δεν πρέπει να εφαρμόζεται σε περίπτωση που υπάρχουν ανοιχτές πληγές. Μελέτες σχετικά με τη χρήση ενυδατικών κρεμών κατά τη διάρ- κεια της ακτινοθεραπείας αποδεικνύουν την προστατευτική δράση των προϊόντων αυτών στην εκδήλωση ανεπιθύμητων ενεργειών, η οποία μάλιστα είναι ευθέως ανάλογη με την ποσότητα της κρέμας που χρησιμοποιείται. Όσο μεγαλύτερη η ποσότητα της κρέμας που εφαρμόζεται, τόσο μικρότερες οι αντιδράσεις που εκδηλώνονται. 9 Η χρήση άλλων καλλυντικών όπως τα αποσμητικά στην περιοχή θεραπείας πρέπει να γίνεται μόνο σε άθικτο δέρμα και να διακό- πτεται άμεσα στην περίπτωση που εμφανιστεί ερεθισμός. Η συγκράτηση υγρασίας και ως εκ τούτου η ανάπτυξη μυκήτων στις εσωτερικές πτυχές του δέρματος αποφεύγεται με χρήση προϊόντων που περιέχουν άμυλο αραβοσίτου και όχι τάλκη, ενώ καλλυντικά όπως μακιγιάζ, αρώματα, κόνεις (πούδρες, τάλκης) ή aftershave στην περιοχή θεραπείας πρέπει επίσης να αποφεύγονται. Ως γενική αρχή πρέπει να αποφεύγεται ο ερεθισμός του δέρματος στο σημείο της θεραπείας. Για το λόγο αυτό ενδείκνυται η χρήση χαλαρών, βαμβακερών ρούχων πάνω από την περιοχή που έχει υποστεί ακτινοβολία. Για τον ίδιο λόγο πρέπει να αποφεύγεται το ξύρισμα στο σημείο θεραπείας. Εάν δεν μπορεί να αποφευχθεί, συνιστάται η χρήση ηλεκτρικού ξυραφιού η οποία όμως πρέπει να διακοπεί αμέσως σε περίπτωση που εμφανιστεί ερεθισμός. Επιπροσθέτως, πρακτικές όπως η χρήση αυτοκόλλητης ταινίας, η εφαρμογή εμπλάστρων ή επιθεμάτων για τον πόνο καθώς και η έκθεση σε ακραίες θερμοκρασίες (θερμό, ψυχρό), η χρήση υδρο- μασάζ, θερμοφόρων και παγοκύστεων στην περιοχή που υποβλή- θηκε σε θεραπεία, πρέπει να αποφεύγεται. Η χρήση πισίνας επιτρέπεται μόνο σε περίπτωση που δεν υπάρχει καμία δερματική αντίδραση κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Η σχολαστική έκπλυση του χλωρίου αμέσως μετά την έξοδο από την πισίνα είναι πολύ σημαντική. Τέλος, το μαύρισμα ή η πρόκληση ηλιακού εγκαύματος του δέρ- ματός κατά τη διάρκεια και μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας πρέπει να αποφεύγεται. Η προστασία από την έκθεση σε άμεσο ηλιακό φως παρέχεται από τη χρήση αντηλιακού με SPF 30 ή μεγαλύτερο, το οποίο δεν περιέχει κάποια φίλτρα υπεριώδους ακτινοβολίας όπως το π-αμινοβενζοϊκό οξύ (PABA), καθώς και με τη χρήση χαλαρών ενδυμάτων που καλύπτουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επιφάνεια δέρματος. Συμπερασματικά η επιλογή των κατάλληλων καλλυντικών γίνεται με βάση τη δερματική κατάσταση / ασθένεια και τα συστατικά του προϊόντος. Η χρήση καλλυντικών προϊόντων μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη μείωση ενοχλητικών συμπτωμάτων και στην πο- ρεία της θεραπείας. ●