Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #177

44 | Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2020 | Special Report Επιμέλεια: Βάσω Καλυβιώτη, Αναστασία Σαράφη Ο πόνος στο λαιμό αποτελεί ένα σύμπτωμα για το οποίο μπορεί να ενοχοποιούνται πάρα πολλοί παράγοντες. Ο φαρμακοποιός θα πρέπει να απευθύνει ορισμένες σαφείς ερωτήσεις στους ενήλικες ασθενείς προκειμένου να διαπιστώσει αν πράγματι ο πόνος αφορά την περιοχή του λαιμού και όχι έναν, για παράδειγμα, αντανακλαστικό πόνο από το αυτί ή κάποιο δόντι όπως οι φρονιμίτες. Ερωτήσεις-κλειδιά που πρέπει να κάνετε στους ασθενείς που αναφέρουν πονόλαιμο Κ Ρ Υ Ο Λ Ο Γ Η Μ Α & Γ Ρ Ι Π Η : Ε Π Ι Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Α Φ Α Ρ Μ Α Κ Ο Π Ο Ι Ο Υ - Α Σ Θ Ε Ν Ο Υ Σ η λήψη αντιβιοτικών χαπιών θα τους βοηθήσει να ξεπεράσουν γρήγορα το κρυολόγημα καταναλώνοντας έτσι άσκοπα αντιβιο- τικά φάρμακα, με αποτέλεσμα τη μικροβιακή αντοχή. Όμως ένας πονόλαιμος δεν απαιτεί αντιβίωση και μπορεί να περάσει με πολύ πιο «αθώα» σκευάσματα. Εξαίρεση αποτελεί η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα, συνήθης βακτηριακή αιτία του πονόλαιμου, καθώς μπορεί περιστασιακά να οδηγήσει σε ρευματικό πυρετό, όποτε επιβάλλεται η χορήγηση αντιβιοτικών. Η στρεπτοκοκκική φαρυγ- γίτιδα συχνά περιλαμβάνει πυρετό, λευκές πυώδεις πλάκες στο λαιμό και διογκωμένους ή ευαίσθητους τραχηλικούς λεμφαδένες. Τα παιδιά μπορεί να έχουν κεφαλαλγία και στομαχόπονο. ● Ο ρισμένες ερωτήσεις που πρέπει να κάνετε είναι: Νιώ- θετε ότι όταν καταπίνετε, έχετε καρφιά στο λαιμό σας; Ο πόνος είναι τόσο δυνατός που κάνει αδύνατη τη λήψη τροφής ή υγρών; Οι ενοχλήσεις στο λαιμό έγι- ναν αντιληπτές σαν γδάρσιμο και ξηρότητα στην αρχή τους; Τις περισσότερες φορές, αν ο ασθενής απαντήσει καταφατικά σε αυτές τις ερωτήσεις, τότε ο πονόλαιμος πιθανότατα τις επόμενες ημέρες θα οδηγήσει σε ερυθρότητα, οίδημα, βήχα, δυσκαταποσία, κνησμό, φαγούρα, βραχνάδα και ενδεχομένως αφωνία αν δεν λη- φθεί φαρμακευτική βοήθεια. Ένας ενήλικας εμφανίζει πονόλαιμο 2-3 φορές το χρόνο, ενώ τα παιδιά είναι πιο επιρρεπή, λόγω του ότι το ανοσοποιητικό τους δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως. ΟΙ ΙΟΙ ΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΝΟΛΑΙΜΟ O πονόλαιμος συνδέεται τις περισσότερες φορές με λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού και, παρά την καθιερωμένη άποψη ότι οφείλεται σε βακτήρια, έχει αποδειχθεί ότι η συχνότερη αιτία του είναι οι ιοί. Για παράδειγμα, οι ρινοϊοί ευθύνονται για το 30- 50% όλων των κρυολογημάτων, συχνό σύμπτωμα των οποίων είναι ο πονόλαιμος. Τα βακτήρια μπορεί να προκαλέσουν επίσης πονόλαιμο, έχει αποδειχθεί όμως, ότι ευθύνονται μόνο για το 20% των περιπτώσεων. Όταν τα βακτήρια ευθύνονται για την πρόκλη- ση φαρυγγίτιδας, το πιο κοινό αίτιο είναι ο στρεπτόκοκκος. Ξηρότητα πάντως του λαιμού ή και φαρυγγίτιδα μπορούν να προκαλέσουν και περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η υψηλή υγρασία και η χαμηλή θερμοκρασία δηλαδή το κρύο, η θέρμανση εσωτερικού χώρου, η χρήση air-condition, τα αλλεργιογόνα και η μόλυνση του περιβάλλοντος. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ ∆υστυχώς, στην Ελλάδα πολλές φορές οι ασθενείς θεωρούν ότι Ο φαρμακοποιός θα πρέπει να παραπέμψει στο γιατρό όταν ο ασθενής: δεν μπορεί να καταπιεί υγρά, έχει ωταλγία που δεν υποχωρεί ή/και πυρετό πάνω από τρεις μέρες, ο πονόλαιμος επανεμφανίζεται ή διαρκεί περισσότερες μέρες, έχει παρατεταμένη βραχνάδα και έχει βγάλει ερυθρά εξανθήματα ή όταν έχει πρησμένους ή ερεθισμένους λεμφαδένες.