Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #162

64 ■ Λοραταδίνη: Δεν προκαλεί υπνηλία. Καθυστερεί λίγο η έναρξη δράσης της (1-3 ώρες). Το προτιμάμε σε χρόνια χρήση (π.χ. αλλεργική ρινίτιδα). Έχει μικρή αντιχολινεργική δράση. ■ Μιζολαστίνη , εβαστίνη , κετοτιφαίνιο: Έχουν σχετικά μικρότερη κυκλοφορία και χρήση. 3ης γενιάς Αποτελούν την εξέλιξη της 2ης γενιάς και δεν έχουν ιδιαί- τερες διαφορές με αυτά. Χρησιμοποιούνται τα εξής: ■ Λεβοσετιριζίνη: Είναι το ένα από τα δύο δραστικά R-εναντιομερή της σετιριζίνης. Πρακτικά έχει την ίδια δράση με τα μισά χιλιοστόγραμμα (mg), έχοντας σχετικά λιγότερες παρενέργειες. Παρολ’ αυτά πρέπει πάλι να προειδοποιούμε για πιθανή εμφάνιση υπνηλίας. ■ Δεσλοραταδίνη: Είναι ενεργός μεταβολίτης της λορα- ταδίνης και κατεξοχήν μη υπναγωγό. Έχει αντίστοιχη δράση με τη λοραταδίνη, με τη διαφορά ότι σε χρόνια χορήγηση έχει λίγο μεγαλύτερο χρόνο ημιζωής. Η έναρ- ξη δράσης καθυστερεί λίγο (1-3 ώρες) και δεν το προ- τείνουμε σε οξεία αλλεργική αντίδραση. Νεώτερα αντιισταμινικά Τα νεώτερα αντιισταμινικά αποτελούν τις τελευταίες προσθήκες στο οπλοστάσιο. Εμφανίζουν ασφαλές προφίλ με σύντομη έναρξη δράσης. Δεν παρουσιάζουν πάντως καθοριστικά πλεονεκτήματα. ■ Ρουπαταδίνη: Βασικός μεταβολίτης της είναι η δεσλοραταδίνη. Θεωρείται ότι έχει αντι-paf ιδιότητες (platelet activating factor: παράγοντας ενεργοποίησης αιμοπεταλίων), που συνεισφέρουν στην αντιαλλεργική της δράση. Εμφανίζει δυνητικά λίγη υπνηλία. Πρέπει να αποφεύγεται η λήψη γκρέιπφρουτ κατά την αγωγή, γιατί αυξάνει σημαντικά τα επίπεδα του φαρμάκου. ■ Μπιλαστίνη: Έχει σύντομη έναρξη δράσης και αρκετά μακρά διάρκεια. Πρέπει να αποφεύγεται η ταυτόχρονη λήψη τροφής ή χυμών (κυρίως γκρέιπφρουτ) που μειώνουν την απορρόφησή της. Εμφανίζει μικρή καταστολή και δεν επηρεάζει αξιοσημείωτα την ικανότητα οδήγησης. Τοπικής δράσης Τα τοπικής δράσης χρησιμοποιούνται στα μάτια, στη μύτη και στο δέρμα. Δέρμα: Η χρήση τους πρέπει να περιορίζεται εξαιτίας ανάπτυξης δερματίτιδας εξ επαφής (ευαισθητοποίηση). Το μόνο που κυκλοφορεί πλέον είναι η διμεθινδένη. Συνι- στάται η χρήση του μόνο το βράδυ (π.χ. σε τσιμπήματα από κουνούπια) και όχι πρωί (π.χ. σε τσιμπήματα από τσούχτρες) λόγω της φωτοευαισθησίας που προκαλεί. Μύτη: Κυκλοφορεί ευρέως μόνο η λεβοκαρβαστίνη και η αζελαστίνη. Έχουν ήπια αλλά ασφαλή δράση. Πρέπει να χρησιμοποιούνται 2-3 φορές τη μέρα και η λήψη τους να ξεκινά πάντα πριν από την εποχή των αλλεργιών. Μάτια: Κυκλοφορούν η λεβοκαρβαστίνη, η ολοπατα- δίνη, η επιναστίνη, η εμεδαστίνη και το κετοτιφαίνιο. Όλα έχουν ασφαλές προφίλ αλλά ήπια δράση. Η δράση είναι καλύτερη όταν χρησιμοποιούνται πριν από την έξαρση των αλλεργιών. Η 2 αναστολείς ● Δεν τα θεωρούμε κατεξοχήν αντιισταμινικά. ● Χρησιμοποιούνται μόνο για τη μείωση της παραγωγής οξέος από τα τοιχωματικά κύτταρα του στομάχου. ● Τα παλαιότερης γενιάς εμφάνιζαν πολλές αλληλεπιδράσεις και καρδιοτοξικότητα. ● Πλέον χρησιμοποιείται η ρανιτιδίνη κατά κύριο λόγο. Υπάρχουν ακόμα η σιμετιδίνη και η φαμοτιδίνη, που έχουν όμως λιγότερο ασφαλές προφίλ. ● Χρησιμοποιούνται επίσης ταυτόχρονα με Η 1 αναστολείς σε 2 περιπτώσεις: σε επίμονη κνίδωση που δεν αντιδράει καλά μόνο με Η 1 αναστολέα και σε κυκλοφορική κατα- πληξία (σοκ) από αναφυλακτική αντίδραση. Βιβλιογραφία: Goodman’s & Gilman’s, The Pharmacological Basis of Therapeutics, 11th edition / Pharmacotherapy: a pathophysiological ap- proach, 6th edition / Drug facts and comparisons / Foye’s principles of Medicinal Chemistry, 6th edition / Ιατρική Φαρμακολογία, Andres Goth, 10th έκδοση / Εθνικό Συνταγολόγιο, ΕΟΦ /Λευτέρης Μαρίνος, Εγχειρίδιο Φαρμάκων - φαρμακολογία στην πράξη, εκδ. Φαρμακευτικός Κόσμος / Σύγκριση αποτελεσματικότητας αντιισταμινικών στο Νοσοκομείο. Α. Συγγρός, μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία Κ. Περαντζάκη, ΕΚΠΑ 2003 / Immunology for pharmacy students, Shen, Louie, HAP editions / Ο Κώστας Περαντζάκης είναι φαρμακοποιός MSc Κλινικής Φαρμακευτικής, μέλος του Φ.Σ. Αττικής, cost.pera@gmail.com