Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #162

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ / ΙΑΤΡΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ € Το φαρμακείο και ο φαρμακοποιός, ως ο πλέον προ- σβάσιμος λειτουργός της πρωτοβάθμιας φροντίδας, είναι ιδανικά τοποθετημένος στην κοινότητα για να επιλύσει αυτά τα προβλήματα και να μεγιστοποιήσει τη χρησιμότητα αυτών των συσκευών. Πλέον η τεχνολογία μάς επιτρέπει την έγκαιρη διάγνω- ση, την παρακολούθηση του ασθενή ή του ελέγχου της νόσου. Δεν προορίζονται όμως όλα τα τεστ για να χρησιμοποιηθούν από τους ασθενείς. Ολοένα και περισσότερα πρωτοεμφανιζόμενα προϊόντα απαιτούν χρήση από επαγγελματίες στο χώρο της υγείας και αρκετά από αυτά σχεδιάζονται για να χρησιμοποιηθούν κυρίως στα φαρμακεία της κοινότητας. Έτσι, εκτός από αυτά που παραδοσιακά διανέμονται, σε πολλές χώρες οι φαρμακοποιοί χρησιμοποιούν τεστ για τον ιό της γρίπης, το στρεπτόκκοκο Α, την ηπατίτιδα C, τον ιό HIV, το επίπεδο των κορτικοειδών ή την παρακολούθηση της νεφρικής λειτουργίας (βλ. πίνακα). Πρόκειται για τεστ που αναφέρονται στις οξείες ή τις χρόνιες αλλά και τις σιωπηλές παθήσεις και αποτελούν πολύτιμα βοηθήματα για την πρόληψη, τη συμμόρφωση και εν γένει την παρακολούθηση και αξιολόγηση της θεραπευτικής πορείας. Μάλιστα η αποδοχή των πολιτών στην πραγμα- τοποίηση αυτών των τεστ από φαρμακοποιούς, σύμφωνα με τις μελέτες, είναι ίδια με αυτή που καταγράφεται στην πραγματοποίησή τους από τους γιατρούς 2 . Όταν αυτά συνδέονται με τις παρεχόμενες από τους φαρμακοποιούς αναβαθμισμένες υπηρεσίες, τότε τα απο- τελέσματα για τη βελτίωση της υγείας είναι θεαματικά. Επί παραδείγματι, στην περίπτωση των λοιμώξεων του φάρυγγα, ο συνδυασμός της χρήσης ενός τεστ για την εξακρίβωση του στρεπτόκοκκου Α στο φαρμακείο και η έναρξη της κατάλληλης θεραπείας από το φαρμακοποιό ή η έγκαιρη παραπομπή του ασθενή στο γιατρό, απο- δεικνύονται ως η αποδοτικότερη, αποτελεσματικότερη και οικονομικότερη οδός αντιμετώπισης της φαρυγγίτιδας έναντι οποιασδήποτε άλλης εναλλακτικής 3 . Συμπερασματικά, τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, που δί- νουν τη δυνατότητα πραγματοποίησης εξετάσεων στο σημείο παροχής της φροντίδας, έχουν τη δυνατότη- τα εγγενώς να συνδυαστούν άριστα με την παροχή προηγμένων υπηρεσιών από τους φαρμακοποιούς και έτσι να εκπληρώσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την αποστολή τους. 1/ The Role of Pharmacists and Pharmacy Education in Point-of-Care Testing. James P. Kehrer, PhD,a Deborah E. James, PhDb. American Journal of Pharmaceutical Education 2016; 80 (8) Article 129. 2/ Feasibility of point-of-care creatinine testing in community pharmacy to monitor drug therapy in ambulatory elderly patients. Geerts AF, De Koning FH, De Vooght KM, Egberts AC, De Smet PA, van Solinge WW. J Clin Pharm Therap. 2013;38(5):416-422. 3/ Cost-Effectiveness of Pharmacist-Provided Treatment of Adult Pharyngitis. Donald G. Klepser PhD MBA, Sara E. Bisanz PharmD, Michael E. Klepser PharmD. Am J Manag Care. 2012 Apr 1;18(4):e145-54 Συνήθη τεστ ● Μέτρηση επιπέδων γλυκόζης ● Μέτρηση του χρόνου προθρομβίνης ● Τεστ ούρων συμπεριλαμβανομένου και του τεστ κύησης ● Ανίχνευση αίματος στα κόπρανα ● Μέτρηση της αιμοσφαιρίνης ● Ανίχνευση στρεπτόκοκκου Α Διαθέσιμα τεστ αλλά λιγότερο διαδεδομένα και με διαφορετικά επίπεδα διείσδυσης ● Τεστ καρδιακών δεικτών ● Τεστ επιπέδων διαφόρων φαρμάκων / τοξικολογικές εξετάσεις ● Τεστ Διεθνούς Ομαλοποιημένου Δείκτη (International Normalized Ratio-INR) ● Τεστ ηπαρίνης ● D-dimer (αφορά τις θρομβωτικές διαταραχές) ● Τεστ μαγνήσιου ● Τεστ γαλακτικού οξέος ● Διαδερμική μέτρηση χολερυθρίνης ● Τεστ λιπιδίων ● Τεστ γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης ● Τεστ κρεατινίνης ● Τεστ μικροαλβουμίνης ● Ανίχνευση HIV ● Ανίχνευση ιού της γρίπης ● Ανίχνευση του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού Αναδυόμενα ή μελλοντικά τεστ ● Γενική εξέταση αίματος ● Λευκών αιμοσφαιρίων ● Λειτουργίας αιμοπεταλίων ● Μικροβιακής προέλευσης επιδημιών, χρυσίζοντος σταφυλόκοκκου Ο Λευτέρης Μαρίνος είναι MSc φαρμακοποιός, μέλος του Φ.Σ. Αττικής, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εθνοφαρμακολογίας, elmarinos@gmail.com 42