Φαρμακευτικός Κόσμος, Τεύχος #152

14 του Λευτέρη Μαρίνου Η ανθρωπιστική κρίση εί- ναι το αποτέλεσμα μιας σει- ράς επιλογών τόσο στο επίπεδο της γενικής πολιτικής όσο και στο επίπεδο της υγείας, όπως απέδειξαν οι Stuckler και Basu*, ενώ σε καμία περίπτωση δεν είναι αναπόφευκτη. Δεν είναι όμως μόνο οι πρόσφατες πολιτικές αστοχίες αλλά ο συνδυασμός τους με τις ελλείψεις του παρελθόντος που τιμωρούν σκληρά την υγεία στην Ελλάδα. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ / ΑΠΟΨΕΙΣ € ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ & ΕΜΕΙΣ Η π ρ ω τ ο β ά θ μ ι α ζητήματα που αφορούν την υγεία ή και την έγκαιρη ανίχνευση των αδιάγνωστων ασθενών (όπως αυτή του προγράμματος Αρεταίος της ΟΣΦΕ που αφορά το διαβήτη), θα μπορούσε ο ρόλος μας στην πρωτοβάθμια φροντίδα να αποδειχθεί πολλαπλά επωφελέστερος του προηγούμενου και ουσιαστικά αναντικατάστατος σε οποιοδήποτε σχεδια- σμό ή αναβάθμιση της πρωτοβάθμιας φροντίδας. Οι ανάγκες είναι ορατές και επιτακτικές. Η επίλυσή τους θα πρέπει να προϋποθέτει αποδοχή της σύγχρονης αντίληψης ενός ευρύτερου πρωτοβάθμιου τομέα υγείας. Η συμμετοχή μας σε αυτόν, όπως δείχνει η παγκόσμια εμπειρία, είναι καθοριστική. Όμως για να εξασφαλιστεί η επιτυχία του, η συμμετοχή μας θα πρέπει να συνοδεύεται από βελτιώσεις στην πρωτοβάθμια φροντίδα που μόνο εμείς ως ειδικοί του φαρμάκου μπορούμε και έχουμε την υποχρέωση να υποδείξουμε. Είναι ευθύνη μας όχι μόνο απέναντι στην πολιτεία αλλά κυρίως απέναντι στους πολίτες και ασθενείς που υπηρετούμε. * The Body Economic: Why Austerity Kills, 2013, David Stuckler, Sanjay Basu . Η οικονομική κρίση αναμφίβολα μεγέθυνε τα προβλήματα στην πρόσβαση των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας, μετατρέποντας συχνά τις αδυναμίες ή τις ελλείψεις στο στρατηγικό της σχεδιασμό σε ανυπέρβλητα εμπόδια. Οι δυσχέρειες αυτές έπληξαν κυρίως το πλέον ευάλωτο τμήμα του πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων –εκτός των χρονίως πασχόντων, των ηλικιωμένων κ.ά.– και όσους είχαν την ατυχία να απωλέσουν την ασφαλιστική τους κάλυψη. Το αποτέλεσμα ήταν η υποκατάσταση της πρωτοβάθμιας φροντίδας από τις υπόλοιπες βαθμίδες υγείας και η υπέρμετρη χρήση της νοσοκομειακής περίθαλψης. Η υπερχρήση, μέχρι του σημείου εξάντλησης των πολύτιμων, σπάνιων και ακριβών αυτών πόρων του υγειονομικού συστήματος της χώρας, αποτυπώθηκε με την αύξηση κατά 28% της νοσοκομειακής περίθαλψης, την περίοδο 2009- 2013. Πώς όμως θα μπορούσε να βελτιωθεί το επίπεδο της δημόσιας υγείας, να ανακουφιστούν οι βαθμίδες της νοσοκομειακής περίθαλψης και ποια θα μπορούσε να είναι η συνεισφορά των φαρμακοποιών της κοινότητας σε αυτό; Αν κανείς αναλογιστεί ότι, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, σε πολλές χώρες (ίσως και στη δική μας) το κόστος των ανεπιθύμητων ενεργειών των φαρμάκων ξεπερνούν ως ποσό την ίδια τη φαρμακευτική δαπάνη ή ότι κατ' έτος στην Ευρώπη η αποτυχία συμμόρφωσης του ασθενούς στη θεραπεία του ευθύνεται για 194.500 θανάτους, οι στόχοι είναι εμφανείς. Τόσο η ανίχνευση και επίλυση των φαρμακοθεραπευτικών προβλημάτων (στα οποία εντάσσονται και οι ανεπιθύμητες ενέργειες) όσο και η συμμόρφωση αποτελούν στόχους αυτού που αποκα- λείται φαρμακευτική φροντίδα. Και οι καταλληλότεροι να ασκήσουν φαρμακευτική φροντίδα είναι οι φαρμακοποιοί. Αν τα προηγούμενα συνδυαστούν με τις ενέργειες που απευθύνονται στην ευαισθητοποίηση του κοινού σε / Ο Λευτέρης Μαρίνος είναι MSc φαρμακοποιός, μέλος του Φ.Σ. Αττικής, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εθνοφαρμακολογίας, elmarinos@gmail.com