Τι κρύβει ο πόλεμος για το βρεφικό γάλα;

Από την εφημερίδα «Κέρδος» (10/12/2011):

Μία νέα αγορά με πολλές επιχειρηματικές προσδοκίες ανοίγει από τον καινούργιο χρόνο για τα σουπερμάρκετ, καθώς με απόφαση των υπουργών Ανάπτυξης και Υγείας, τα γάλατα 1ης βρεφικής ηλικίας θα μπορούν να πωλούνται και από τα σημεία αυτά και μάλιστα με μειωμένη τιμή κατά 20%.

Η είδηση που ξάφνιασε την αγορά, ανακοινώθηκε την εβδομάδα που μας πέρασε από τους δύο υπουργούς κκ. Μιχάλη Χρυσοχοΐδη και Ανδρέα Λοβέρδο κατά τη διάρκεια παρουσίασης των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ. Η σχετική διαδικασία, πάντως, είχε ξεκινήσει εδώ και καιρό. Ήδη από το καλοκαίρι εξεδόθη η σχετική απόφαση από το υπουργείο Ανάπτυξης που αφορούσε στη μείωση των τιμών, ενώ μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται και η έκδοση της σχετικής εγκυκλίου από το υπουργείο Υγείας, που αφορά στο άνοιγμα της αγοράς.

Επιπλέον, η Επιτροπή Ανταγωνισμού στη σχετική της γνωμοδότηση τον περασμένο Σεπτέμβριο, μιλώντας για την αποκλειστική διάθεση από τα φαρμακεία των παρασκευασμάτων γάλακτος πρώτης βρεφικής ηλικίας για βρέφη 0-6 μηνών, τόνιζε, ότι «συνιστά εμπόδιο στη λειτουργία του ανταγωνισμού» και ως εκ τούτου, πρότεινε την κατάργηση της σχετικής απαγόρευσης «για όσα προϊόντα δε χρήζουν ιατρικής συνταγής», ενώ ζητούσε η απόφαση να εφαρμοστεί εντός του τρέχοντος έτους.

Επομένως, ήδη από τον Σεπτέμβριο, άνοιγε ο δρόμος για τη διάθεση των προϊόντων βρεφικής ηλικίας και εκτός των φαρμακείων, από τα καταστήματα λιανικής πώλησης τροφίμων. Ωστόσο, η απόφαση για πώληση των εν λόγω προϊόντων από τα σουπερμάρκετ έχει προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις των φαρμακοποιών, οι οποίοι τονίζουν ότι «η ενέργεια αυτή, αποτελεί δωράκι προς τους επιχειρηματίες των σουπερμάρκετ».

Από την πλευρά των εταιρειών, η Pfizer Hellas που διακινεί γάλατα 1ης, 2ης και 3ης βρεφικής ηλικίας, ουσιαστικά αυτή τη στιγμή είναι η μόνη από τις φαρμακευτικές που διακινεί τα εν λόγω προϊόντα, αφού η Abbott Hellas έχει σταματήσει τη δραστηριότητα αυτή, θέτει τον προβληματισμό, τι ποσοστό κέρδους, θα ζητήσουν οι επιχειρήσεις σουπερμάρκετ.

Το θέμα, πάντως, δεν είναι απλό όσο μπορεί να φαίνεται αρχικώς, καθώς το γάλα πρώτης βρεφικής ηλικίας υπάγεται στον κώδικα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που σημαίνει μεταξύ άλλων ότι απαγορεύεται η κάθε είδους προώθηση - διαφήμιση των συγκεκριμένων προϊόντων. Τα γάλατα 1ης βρεφικής ηλικίας (αφορά σε μωρά έως 6 μηνών, ενώ τα προϊόντα 2ης και 3ης ηλικίας αφορά σε παιδάκια μέχρι 3 ετών) αποτελούν μία σημαντική αγορά, καθώς ο ετήσιος τζίρος τους ανέρχεται σε 35 εκατ. ευρώ.

Τον τζίρο αυτό διαχειρίζονται η φαρμακευτική Pfizer (μέχρι το 2009 ήταν η Wyeth, η οποία εξαγοράστηκε από την Pfizer) και κάποιες από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες τροφίμων, όπως η Nestle, η FrieslandCampina και η Danone (μέσω της θυγατρικής της, Νutricia). Στην ελληνική αγορά, επίσης, μέχρι πρόσφατα υπήρχε άλλη μία φαρμακευτική εταιρεία που διακινούσε τα προϊόντα της, η Abbott Hellas, ωστόσο, δεν διαθέτει πλέον τα βρεφικά της γάλατα στην Ελλάδα. Η Abbott Laboratories, η μητρική δηλαδή της Abbott Hellas θεωρείται μία από τις ηγέτιδες παγκοσμίως στην αγορά του βρεφικού γάλακτος.

Όπως αναφέρουν στελέχη του κλάδου, το «άνοιγμα» της συγκεκριμένης αγοράς δεν αναμένεται να επιφέρει ουσιώδεις μεταβολές ως προς τις πωλήσεις των επιχειρήσεων, δεδομένου ότι πρόκειται για μία πολύ συγκεκριμένη αγορά, η οποία κινείται πτωτικά, καθώς οι γεννήσεις παρουσιάζουν συνεχή μείωση (η επιστημονική κοινότητα εκτιμά ότι οι γεννήσεις μειώνονται 10% κάθε χρόνο). Εκτιμάται, μάλιστα, ότι η οικονομική κρίση θα συμβάλει στην αύξηση του μητρικού θηλασμού -και ως εκ τούτου στην περαιτέρω μείωση των πωλήσεων -, τον οποίο άλλωστε οι επιχειρήσεις υποστηρίζουν, ακολουθώντας την οδηγία του Κώδικα της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας.

Σε ό,τι αφορά την τιμή διάθεσής τους, ουδείς φαίνεται να είναι αυτή τη στιγμή σε θέση να πει ποια θα είναι η διαφορά στην τιμή πώλησης μεταξύ φαρμακείου και σουπερμάρκετ και εκτιμάται ότι η εμπορική πολιτική που ακολουθεί κάθε αλυσίδα σε συνεργασία με τον προμηθευτή και σε συνδυασμό με τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά, θα διαμορφώσει την τιμή λιανικής πώλησης. Σε κάθε περίπτωση, στελέχη των επιχειρήσεων θεωρούν υπερβολική τη μείωση της τάξης του 20%, που λέγεται ότι θα επιτευχθεί. Από την πλευρά των σουπερμάρκετ η απόφαση αυτή, χαρακτηρίζεται πολύ θετική και ανταποκρίνεται σε χρόνιο αίτημά τους.

Όπως αναφέρουν παράγοντες του κλάδου, ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει ουσιαστικές διαπραγματεύσεις με τους προμηθευτές, ωστόσο, εκτιμούν ότι σε κάθε περίπτωση η τιμή λιανικής πώλησης θα μειωθεί σε σχέση με την τιμή που πωλείται σήμερα το προϊόν στα φαρμακεία. Να σημειωθεί ότι υπάρχει σημαντική διακύμανση στις τιμές στις μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές όπου σε άλλες αποτελεί ένα ακριβό προϊόν, ενώ σε άλλες αποτελεί ένα πιο οικονομικό, σε σχέση με την εγχώρια αγορά. Διευκρινίζεται ακόμη ότι το εν λόγω προϊόν, δεν διατίθεται σε όλες τις χώρες από τα σουπερμάρκετ, παραμένοντας ένα καθαρά φαρμακευτικό προϊόν.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι στο εξωτερικό υπάρχουν χώρες που πωλούν ακριβά, όπως για παράδειγμα Ισπανία και Κύπρος, ενώ άλλες που πωλούν φθηνότερα, όπως η Γερμανία και ανάλογα πάντως με τα προϊόντα και τις συσκευασίες.

Σχολιάζοντας την απόφαση για το άνοιγμα της αγοράς, τα στελέχη της Pfizer (το τμήμα που διακινεί τα εν λόγω προϊόντα είναι το Pfizer Nutrition) υπογραμμίζουν πως είναι σίγουρα θετικό το γεγονός ότι ο καταναλωτής θα μπορεί να βρίσκει με μεγαλύτερη ευκολία τα γάλατα βρεφικής ηλικίας, ωστόσο εξαρτάται τι ποσοστό κέρδους θα ζητήσουν τα σουπερμάρκετ. Όσον αφορά όμως τα ειδικά γάλατα, τα στελέχη της εταιρείας υποστηρίζουν ότι αυτά θα πρέπει να πωλούνται αποκλειστικά από τα φαρμακεία, καθώς πρόκειται για εξειδικευμένα προϊόντα και μόνο ο φαρμακοποιός μπορεί να πληροφορήσει ενδελεχώς τον καταναλωτή.

Ο πρόεδρος του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Θεόδωρος Αμπατζόγλου αναφέρει πως «εάν η κυβέρνηση ήθελε να μειώσει τις τιμές στα γάλατα με βάση τη διάρθρωση που έχει η τιμή σήμερα, θα έπρεπε να απευθυνθεί στις πέντε εταιρείες που έχουν τα παιδικά γάλατα στην Ελλάδα και να μειώσει τις εργοστασιακές τιμές. Η κυβέρνηση έπρεπε να σεβαστεί την απόφαση που έχει βγάλει το ΣτΕ, την απόφαση που έχει βγάλει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και που λέει ότι τα παιδικά γάλατα της πρώτης βρεφικής ηλικίας είναι φάρμακα και πρέπει να πωλούνται από τα φαρμακεία. Την απόφαση του ΕΟΦ που βγήκε μέσα στο 2011 και αν από εκεί και πέρα ήθελε να μειώσει τις τιμές έπρεπε να παρέμβει στις εργοστασιακές τιμές των εταιρειών και όχι να λέει παραμύθια ότι θα πέσουν οι τιμές 20% αν πουληθούν στα σουπερμάρκετ γιατί δήθεν εμείς κερδίζουμε πολλά. Εμείς κερδίζουμε από 1 -1,5 ευρώ σε κάθε γάλα που πουλάμε».

Εξάλλου τα διοικητικά συμβούλια των Φαρμακευτικών Συλλόγων Αττικής, Πειραιά και Αχαΐας, σε ανακοίνωσή τους, αναφέρουν μεταξύ άλλων ότι: «Οι συναρμόδιοι υπουργοί Ανάπτυξης και Υγείας εγκαινίασαν τον προεκλογικό τους αγώνα για την αρχηγία του ΠαΣοΚ, φορώντας "φιλολαϊκό προσωπείο". Τα γάλατα 1ης βρεφικής ηλικίας έχουν διατιμημένο ποσοστό κέρδους 15%. Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε μείωση θα είναι μείωση της χονδρικής τιμής. Δηλαδή, μείωση της τιμής που πουλάνε οι πολυεθνικές εταιρείες. Αφού λοιπόν υπήρχε περιθώριο για μείωση της χονδρικής τιμής κατά 20%, γιατί τόσο καιρό τα συναρμόδια υπουργεία Ανάπτυξης και Υγείας επέτρεπαν στις εταιρείες να κερδοσκοπούν και να αποκομίζουν υπέρ κέρδη; Τα ειδικά γάλατα 1ης βρεφικής ηλικίας που συνταγογραφούνται από παιδιάτρους και νοσοκομεία σε συνταγές που αποζημιώνονται από τα ασφαλιστικά ταμεία θα εκτελούνται από υπαλλήλους των σουπερμάρκετ; Προφανώς στη βιασύνη τους, οι ίδιοι και οι σύμβουλοι τους ξέχασαν αυτήν τη μικρή λεπτομέρεια», καταλήγουν οι Φαρμακευτικοί Σύλλογοι.


Διαβάστε ακόμη:

12/12/2011 - Συνέχεια των αντιδράσεων στο θέμα του βρεφικού γάλατος

7/12/2011 - Πλήρης απελευθέρωση της φαρμακευτικής αγοράς στην Ιταλία υπό το πρόσχημα της κρίσης