Πώς καταφέραμε να «γλιτώσουμε» από τα ΓΕΔΙΦΑ

Όπως είναι γνωστό, τα Γενικής Διάθεσης Φάρμακα (ΓΕ.ΔΙ.ΦΑ.) είναι μια κατηγορία μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων που επιτρέπεται να διακινούνται μέσω άλλων καναλιών διανομής, εκτός των φαρμακείων.

Επρόκειτο για απαίτηση των Θεσμών για την αύξηση του ανταγωνισμού, και για μνημονιακό μέτρο, το οποίο, αν και ψηφίστηκε, δεν εφαρμόστηκε ποτέ στην πράξη. Ο σχετικός νόμος έθεσε πολύ συγκεκριμένες και αυστηρές προδιαγραφές για να χαρακτηριστεί ένα σκεύασμα ΓΕ.ΔΙ.ΦΑ. (ειδικές συσκευασίες, μειωμένες περιεκτικότητες) και τελικά δεν υπήρξε ενδιαφέρον από τις εταιρείες να μπουν στη διαδικασία παραγωγής νέων συσκευασιών.

Αυτές οι προϋποθέσεις, βασισμένες σε επιστημονικά δεδομένα, είναι που ουσιαστικά κράτησαν όλα τα φάρμακα στα φαρμακεία, σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας, Ανδρέα Ξανθό.

«Κάναμε μια πολύ μεγάλη προσπάθεια», είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός, σε συζήτηση στη Βουλή για την ανάγκη να εδραιωθεί η κουλτούρα στους πολίτες ότι ασφαλής χορήγηση φαρμάκων μπορεί να γίνει μόνο από χώρους πιστοποιημένους και εξειδικευμένους, όπως είναι τα ιδιωτικά φαρμακεία και οι δομές υγείας.

«Θυμάστε ότι υπήρχε μια πίεση να φύγουν τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα από τα φαρμακεία και να πάνε στα σούπερ μάρκετ και σε άλλα καταστήματα», εξηγεί ο υπουργός και συνεχίζει:

«Καταφέραμε με μια εισήγηση του ΕΟΦ με επιστημονικά δεδομένα, ουσιαστικά να περιχαρακώσουμε το 87% των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Να πούμε ότι για λόγους δημόσιας υγείας πρέπει να παραμείνουν και να διατίθενται αποκλειστικά από τα φαρμακεία».

Μόνο ένα 13% (δηλαδή τα ΓΕΔΙΦΑ) επιτράπηκε τελικά να διακινηθεί και εκτός φαρμακείου, αλλά στην ουσία «δεν υπήρξε καν επενδυτικό ενδιαφέρον», λέει ο υπουργός και καταλήγει:

«Οπότε, στην πράξη, όλα τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, ακριβώς επειδή βάλαμε αυστηρές δικλείδες ασφαλείας, παρέμειναν στα φαρμακεία. Νομίζω ότι αυτό είναι ένας μηχανισμός για να μην υπάρχουν αυτές οι παρενέργειες».

Φάρμακα μόνο από πιστοποιημένα σημεία διάθεσης - άμεσα η πιστοποίηση των ηλεκτρονικών φαρμακείων

Αξίζει να αναφερθεί ότι η συζήτηση στη Βουλή, όπου ο υπουργός έκανε τις παραπάνω δηλώσεις, αφορούσε τα παράνομα ηλεκτρονικά φαρμακεία που πουλούν ναρκωτικές ουσίες, ψυχοτρόπα φάρμακα και αναβολικά ακόμα και σε νέα παιδιά. Σε ερώτηση για το ποια μέτρα έχει πάρει η κυβέρνηση για να προστατεύσει τη χώρα από την παράνομη πώληση φαρμάκων, ο υπουργός απάντησε τα εξής:

«Χρειάζεται και εγρήγορση των ελεγκτικών και κατασταλτικών υπηρεσιών, αλλά και διεθνής συντονισμός και συνεργασία για να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα», ενώ έκανε λόγο για μια συστηματική προσπάθεια να ενημερώνεται ο κόσμος ότι είναι ασφαλές να παίρνει τα φάρμακά του μόνο από πιστοποιημένα σημεία διάθεσης, όπως είναι τα ιδιωτικά φαρμακεία, τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, τα φαρμακεία των νοσοκομείων. Πρέπει δηλαδή, κατά τον υπουργό να δημιουργηθεί μια κουλτούρα ασφάλειας στη χορήγηση φαρμάκων μόνο από ανθρώπους που έχουν επιστημονική επάρκεια, γνώση και πιστοποίηση.

Ο υπουργός εξήγησε ότι έχει συγκροτηθεί μια ομάδα εργασίας σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία συμμετέχουν και τα 28 κράτη, η ο οποία προσφέρει ένα σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών, ώστε όταν εντοπίζεται παράνομο διαδικτυακό φαρμακείο, ειδοποιούνται οι αρχές. Έτσι αντιμετωπίζονται όσα έχουν την έδρα τους εκτός της χώρας. Για τις ιστοσελίδες που λειτουργούν μέσα στη χώρα, έχει γίνει μια προσπάθεια συνεργασίας του ΕΟΦ με τις ελληνικές διωκτικές αρχές, ιδιαίτερα με τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της ΓΑΔΑ και όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι λειτουργούν τέτοιες σελίδες, τις κατεβάζουν.

Τέλος, ο υπουργός Υγείας παραδέχτηκε ότι έχει καθυστερήσει η κοινή υπουργική απόφαση που θα ορίσει τον τρόπο, με τον οποίο θα πιστοποιούνται τα νόμιμα ηλεκτρονικά φαρμακεία (την εμφάνιση ενός κοινού σε ευρωπαϊκό επίπεδο λογότυπου στις ιστοσελίδες των φαρμακείων) και δήλωσε ότι το υπουργείο θα προσπαθήσει να το δρομολογήσει στο επόμενο διάστημα.

Στη συνέχεια ο κ. βουλευτής της Ν.Δ. Νικήτας Κακλαμάνης πρότεινε να οργανωθεί από το ΚΕΕΛΠΝΟ μια μεγάλη καμπάνια ενημέρωσης του κοινού, και κυρίως των νέων παιδιών που παίρνουν αναβολικά από το διαδίκτυο και να αναθεωρηθεί ο Ποινικός Κώδικας, ώστε να αυστηροποιηθούν οι ποινές στα παράνομα φαρμακεία. Η αυστηροποίηση της νομοθεσίας βρήκε σύμφωνο τον υπουργό και δήλωσε ότι θα εξετάσει το θέμα με το υπουργείο Δικαιοσύνης.