Γνωρίστε τους «δούρειους ίππους» της φαρμακευτικής τεχνολογίας

Στο φετινό Athens Science Festival, ο καθηγητής Κωνσταντίνος Δεμέτζος, διευθυντής του Εργαστηρίου της Φαρμακευτικής Τεχνολογίας στο Τμήμα Φαρμακευτικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος της Ελληνικής Φαρμακευτικής Εταιρείας (ΕΦΕ), παρουσίασε τη ρομποτική τεχνολογία που έχει φέρει την επανάσταση στην ιατρική, στη θεραπεία του καρκίνου και άλλων παθήσεων, και συνεχίζει να εξελίσσεται.

Πρόκειται για τα έξυπνα βιονανο-ρομποτικά συστήματα, τα οποία μεταφέρουν φάρμακα μέσα στον οργανισμό σαν ένας «δούρειος ίππος», όπως λέει χαρακτηριστικά ο καθηγητής.

Χαρακτηρίζονται «νάνο», γιατί είναι τόσο μικροσκοπικά που είναι αόρατα, και «βιο», γιατί αποτελούνται από συστατικά της κυτταρικής μας μεμβράνης ή υλικά βιοσυμβατά με τον οργανισμό μας. Είναι όμως και «έξυπνα», γιατί είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται το περιβάλλον τους, π.χ. αναγνωρίζουν και αποφεύγουν τον «εχθρό» τους που είναι το ανοσοποιητικό σύστημα, για να μπορούν να μεταφέρουν το φάρμακο στον πάσχοντα ιστό, χωρίς να επηρεάζουν τον υγιή ιστό, ελαττώνοντας έτσι την τοξικότητα του φαρμάκου που μεταφέρουν.

Τέτοια θεραπευτικά προϊόντα υπάρχουν ήδη στην αγορά, βρίσκονται αυτή τη στιγμή στα νοσοκομεία μας και χρησιμοποιούνται κυρίως για πολύ σοβαρές νόσους. Ωστόσο υπάρχουν και πολλά άλλα αντίστοιχα προϊόντα σε κλινική φάση (δηλαδή υπό έρευνα σε ανθρώπους) και τα κρίσιμα ερωτήματα της έρευνας πλέον είναι αν ο προγραμματισμός αυτών των συστημάτων μπορεί να γίνει από τους επιστήμονες ή είναι η ίδια τους η φύση που δημιουργεί τους αλγόριθμους επιβίωσης και συμπεριφοράς τους. Κατά πόσο, δηλαδή, μπορούμε να ελέγξουμε τη συμπεριφορά τους ή να την τροποποιήσουμε, με βάση τα χαρακτηριστικά της νόσου, ώστε να γίνουν πιο λειτουργικά και αποτελεσματικά;

Στην Ελλάδα, σημειώνει ο καθηγητής, "είμαστε σε αυτήν την κατεύθυνση, παράγουμε έργο, παίρνουμε προγράμματα ερευνητικά, με ένα από τα πιο πρόσφατα που γίνεται σε συνεργασία με Ευρωπαίους συναδέλφους και αφορά τον καρκίνο του εγκεφάλου".

Επίσης στο εργαστήριο του κ. Δεμέτζου αυτήν την περίοδο γίνεται η προσπάθεια να χρησιμοποιηθούν τα νανοβιο-ρομποτικά συστήματα ως φορείς πρωτεϊνών ή πεπτιδίων ή αντισωμάτων και να επιτευχθεί έτσι ανοσοθεραπεία!

Τέλος, η έρευνα αφορά και τη γενετική θεραπεία,  δηλαδή να μπορεί το βιο-νανο ρομποτικό σύστημα να μεταφέρει γενετικό υλικό, ώστε να θεραπεύει γενετικές νόσους.

Αυτό που είναι σημαντικό πάντως είναι ότι «η έρευνα που γίνεται στην Ελλάδα έχει διεθνή αναγνώριση», όπως αναφέρει ο κ. Δεμέτζος.