Καλωσήλθατε στο ειδησεογραφικό site του Φαρμακευτικού Κόσμου. 'Αμεση, έγκυρη και ποιοτική ενημέρωση για το φάρμακο και την υγεία.
Επάγγελμα: Φαρμακοποιός

τελευταία νέα


Έχει νομική βασιμότητα η εργαλειοθήκη ΟΟΣΑ;

1/10/2015 12:52:13 μμ
Η άποψη του δικηγόρου Χρήστου Αρβανίτη
Εκτύπωση
Μεγέθυνση Γραμμάτων Σμίκρυνση Γραμμάτων Αρχικό Μέγεθος



'Αμεσα, ενδεχομένως και εντός του επομένου 15ημέρου θα εκδοθεί η Κοινή Υπουργική Απόφαση που θα ρυθμίσει εκκρεμούντα ζητήματα της φαρμακευτικής νομοθεσίας που αφορούν το ιδιοκτησιακό καθεστώς των φαρμακείων και τα ΜΥΣΥΦΑ. 'Αποψη του Χρήστου Αρβανίτη, δικηγόρου ειδικού στα θέματα φαρμακείου, είναι ότι ο κλάδος κινδυνεύει να αδικηθεί κατάφωρα από την κεκτημένη ταχύτητα που έχει αποκτήσει το ζήτημα του «ιδιοκτησιακού», ως ανακινούμενο από την αναδειχθείσα ως «αυθεντία» Εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ, δίχως ωστόσο να έχει επαρκώς εξετασθεί η ουσιαστική και νομική βασιμότητά της.

Σύμφωνα με τον ίδιο, «η πρόταση του ΟΟΣΑ δεν έχει επιστημονικά αποδεκτό περιεχόμενο ικανό να οδηγήσει αναπόφευκτα στη λήψη των προτεινόμενων μέτρων και ως εκ τούτου, με την κατάλληλη μεθοδολογία και δράσεις, μπορεί να αγνοηθεί από τους αρμόδιους και να τεθεί στο περιθώριο».

 

Σημειώνεται εκ προοιμίου ότι «η Εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ ήταν ήδη γνωστή από τον Νοέμβριο 2013 και ελήφθη υπόψη από το Ν. 4254/2014 (νόμος Γεωργιάδη) που κατήργησε τα αποστασιακά όρια των φαρμακείων, επέτρεψε την πολλαπλή κυριότητα φαρμακείων από φαρμακοποιούς, περιόρισε το εμβαδόν τους (φαρμακοπωλείο) και τροποποίησε το ωράριο λειτουργίας τους. Το «ιδιοκτησιακό» και τα Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ. ήταν οι μόνες «ουρές» της Εργαλειοθήκης που είχαν μείνει αλώβητες. Επανέρχονται επομένως τα ζητήματα αυτά στην επικαιρότητα δύο χρόνια αργότερα και ίσως θα ήταν χρήσιμο να ερευνηθεί το πώς και το γιατί.»

[...]

Η κριτική

ΤΟ «ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΚΟ»

Η Εργαλειοθήκη δέχεται ότι ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ στα φαρμακεία μπορεί να αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα:

  • Σχετικά με τα συνταγογραφούμενα και αποζημιούμενα φάρμακα, ΟΧΙ στο επίπεδο των τιμών, αλλά στους τομείς της γεωγραφικής θέσης τους και των προσφερόμενων υπηρεσιών.
  • Στα παραφαρμακευτικά προϊόντα (καλλυντικά, βιταμίνες, συμπληρώματα διατροφής, βρεφικό γάλα κ.λπ.), που ωστόσο είναι ήδη ενεργός μεταξύ φαρμακείων και των άλλων καναλιών λιανικής πώλησης.
  • Στα Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ.

Αντίκρουση – Θέσεις

Πράγματι στο φάρμακο δεν μπορεί να αναπτυχθεί ανταγωνισμός μεταξύ των φαρμακείων ή και μεταξύ αυτών και άλλων σημείων πώλησης φαρμάκων λόγω:

- του αποκλειστικού προνομίου των φαρμακείων στην πώληση φαρμάκων.

- της αγορανομικά ορισμένης τιμής των φαρμάκων και της ανάληψης της σχετικής δαπάνης από τον ΕΟΠΥΥ.

- του θεσμοθετημένου περιθωρίου κέρδους.

Επομένως στο φάρμακο, που αποτελεί τα 2/3 του τζίρου του φαρμακείου, σύμφωνα με τις παραδοχές της Εργαλειοθήκης, αποκλείεται ο ανταγωνισμός.

Ο ανταγωνισμός στο επίπεδο των προσφερόμενων υπηρεσιών είναι επίσης ανέφικτος, κατά την άποψή μου, καθόσον το είδος και το εύρος των παρεχόμενων υπηρεσιών ορίζεται περιοριστικά από το νόμο, ανεξάρτητα από το πρόσωπο, την ιδιότητα, την εταιρική δομή του ιδιοκτήτη του φαρμακείου και τις επιθυμίες του.

Το ζήτημα επομένως των «παρεχόμενων υπηρεσιών» από το Ελληνικό Φαρμακείο αφορά τον ανθρώπινο παράγοντα (προθυμία εξυπηρέτησης, συμπεριφορά, ενδιαφέρον κ.λπ.) και δεν συναρτάται με το αν η ιδιοκτησία του φαρμακείου ανήκει σε φαρμακοποιό ή όχι, ή σε αλυσίδα φαρμακείων.

Σε κάθε περίπτωση, ο ανταγωνισμός στο πεδίο αυτό είναι ήδη υπαρκτός μεταξύ φαρμακείων και δεν πρόκειται να αλλάξει κάτι με την είσοδο στον κλάδο μη φαρμακοποιών.

Τέλος, ο ανταγωνισμός ως προς τη θέση του φαρμακείου, επίσης δεν έχει νόημα. Ήδη, με την κατάργηση των αποστασιακών κριτηρίων, οποιοδήποτε φαρμακείο μπορεί να μεταφέρεται σε οποιαδήποτε θέση εντός της εδαφικής περιοχής στην οποία έλαβε άδεια ιδρύσεως. Το «ιδιοκτησιακό» επομένως δεν επηρεάζει τη μεταφορά των φαρμακείων, η οποία, ως στοιχείο ανταγωνισμού (αν υποτεθεί ότι είναι), μπορεί να εξελίσσεται και πράγματι εξελίσσεται, μεταξύ των φαρμακοποιών, ιδιοκτητών φαρμακείων.


Ο ανταγωνισμός στα cosmetics, βρεφικό γάλα, βιταμίνες κ.λπ. γίνεται παραδεκτό στην Εργαλειοθήκη ότι ήδη είναι ενεργός μεταξύ φαρμακείων και των λοιπών συναφών καταστημάτων λιανικής, δίχως σημειούμενες αρνητικές κριτικές και αμφιβολίες και θα πρόσθετα, προφανώς ανεξάρτητα από το «ιδιοκτησιακό» των φαρμακείων, το οποίο δεν θα εισέφερε κάποιο πρόσθετο ανταγωνιστικό στοιχείο.

Τα προϊόντα δε αυτά αποτελούν το 10-15% του τζίρου του φαρμακείου, σύμφωνα με τις παραδοχές της Εργαλειοθήκης.


Σχηματικά επομένως καταλήγουμε και συμφωνούμε με την Εργαλειοθήκη ότι στο 80-85% του τζίρου του φαρμακείου, ανεξάρτητα από το «ιδιοκτησιακό» καθεστώς του, ο ανταγωνισμός είτε δεν είναι πρόσφορος (φάρμακα), είτε είναι ενεργός (cosmetics κ.λπ.). Τι απομένει λοιπόν, ως πεδίο – αντικείμενο, για την ανάπτυξη του ανταγωνισμού; Προφανώς ένα 10-15% του τζίρου του φαρμακείου που αφορά τα Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ., αν και δεν αναφέρεται ρητά στην Εργαλειοθήκη.

ΤΑ Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ.

Για τα Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ. έχει αναπτυχθεί ένας σκεπτικισμός σε παγκόσμιο επίπεδο και στα πλαίσια του Π.Ο.Υ. ακόμη, περί του εάν είναι σκόπιμο, χάριν του ανταγωνισμού (οικονομικό το διακύβευμα) να πωλούνται τα προϊόντα αυτά και εκτός φαρμακείων, με ανοικτό τον κίνδυνο ενδεχόμενης βλάβης της δημόσιας υγείας, διακύβευμα το οποίο σαφώς υπερτερεί του οικονομικού. Γενικότερη εκτίμηση είναι ότι για την προστασία της δημόσιας υγείας τα Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ. πρέπει να μείνουν αποκλειστικά στα φαρμακεία, έστω και με ελεύθερες τιμές πώλησης.

Στις σελίδες 94-107 της Εργαλειοθήκης παρατίθενται διάφορες πτυχές που αφορούν τα προϊόντα αυτά και περιγράφονται συγκριτικά διάφορα συστήματα που ισχύουν στα Κράτη – Μέλη. [...]

Περιγράφεται λοιπόν από την ίδια την Εργαλειοθήκη ένα ικανοποιητικό σύστημα, δεδομένου ότι δεν αμφισβητείται η αποτελεσματικότητά του, που επιτρέπει τον ανταγωνισμό σε επίπεδο τιμών μόνο μεταξύ φαρμακείων, που ανήκουν κατά κυριότητα αποκλειστικά σε φαρμακοποιούς και προσφέρει στον καταναλωτή τα προσδοκώμενα ωφελήματα ενός υγιούς ανταγωνισμού.

Στις σελ. 99 και 100 της Εργαλειοθήκης παρατίθενται ειδικότερα δύο σημαντικοί πίνακες που καταδεικνύουν τη σαφή διαφορετικότητα των συστημάτων στον Ευρωπαϊκό χώρο όσον αφορά: α. Τα κανάλια πώλησης των Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ. και β. Την τιμή πώλησης (διατίμηση ή ελεύθερη).

Διαπιστώνουμε επομένως ότι η ΕΡΓΑΛΕΙΟΘΗΚΗ γνωρίζει πλήρως τη διαφορετικότητα των συστημάτων που ισχύουν στις διάφορες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δίχως βεβαίως να προτείνει τη σύγκλιση ή εναρμόνισή τους ή να διατυπώνει την οποιαδήποτε ενόχληση ή δυσφορία για την εν λόγω διαφορετικότητα. Με έκπληξη ωστόσο παρατηρούμε ότι στην περίπτωση της Ελλάδας η Εργαλειοθήκη προτείνει και την ανατροπή του «ιδιοκτησιακού» καθεστώτος των φαρμακείων και την πώληση των Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ. από άλλα καταστήματα και την απελευθέρωση των τιμών τους. Ό,τι δηλαδή πιο φιλελεύθερο υπάρχει σε παγκόσμιο επίπεδο, το οποίο ωστόσο δεν αντιλαμβάνεται ο κ. Αρβανίτης ότι συμβαίνει σωρευτικά σε οποιαδήποτε άλλη Χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.


Στην απόφαση της Συνόδου των Αρχηγών των Κρατών της Ευρωζώνης αναφέρεται ότι η Ελληνική Κυβέρνηση πρέπει «να υιοθετήσει περισσότερο φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις… α. συμπεριλαμβανομένης της ιδιοκτησίας των φαρμακείων και β. εκτός από τα Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ., τα οποία θα συμπεριληφθούν σε επόμενο βήμα…»

 

Δεχθήκαμε ήδη ότι ο ανταγωνισμός στο φαρμακείο μπορεί να είναι πρόσφορος μόνον ως προς τα Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ., είτε αποκλειστικά μεταξύ φαρμακείων είτε μεταξύ φαρμακείων και των λοιπών καταστημάτων με απελευθερωμένες τιμές πώλησης, άρα θα αναπτύσσεται κανονικά, όπως είναι ο δηλούμενος στόχος της Εργαλειοθήκης, ΤΟΤΕ ποιος ο λόγος της παρέμβασης ώστε να πληγεί και το «ιδιοκτησιακό» καθεστώς των φαρμακείων, με την είσοδο στον κλάδο μη φαρμακοποιών και πώς και με ποιον τρόπο οι τελευταίοι θα εισφέρουν κάτι περισσότερο στον ανταγωνισμό;

Καινοτόμες ιδέες (όπως διατείνεται η Εργαλειοθήκη) για την προώθηση των πωλήσεών τους μπορεί να έχουν και οι φαρμακοποιοί στα φαρμακεία τους. Τι καλύτερο θα προσφέρουν οι «εξωτικοί» (μη φαρμακοποιοί);

[…]


Ωστόσο, αν παρ' ελπίδα και υπό τις σημερινές θλιβερές συνθήκες, οι «εξωτικοί» κεφαλαιούχοι εισέλθουν στον Κλάδο, θα αποκτήσουν άμεσα συγκριτικά πλεονεκτήματα έναντι των φαρμακοποιών, καθόσον η οικονομική ευρωστία τους θα τους επιτρέψει να αντέξουν τις παραπάνω «κακουχίες» (οικονομική αδυναμία ΕΟΠΥΥ – τραπεζικοί περιορισμοί χορηγήσεων) που ίσως μάλιστα να είναι και καλοδεχούμενες, σε αντίθεση με τους φαρμακοποιούς, που έχουν ήδη λυγίσει.

 

Το φαινόμενο όμως αυτό θα ήταν η φωτογραφία ενός καθ' όλα ΑΘΕΜΙΤΟΥ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ σε βάρος των φαρμακοποιών ιδιοκτητών φαρμακείων και προς όφελος των κεφαλαιούχων, μη φαρμακοποιών, ιδιοκτητών φαρμακείων. Φαινόμενο προφανώς αποκρουστέο και ηθικά και πολιτικά, η ανάδειξη του οποίου θα ήταν επικοινωνιακά ωφέλιμη.

Επομένως, αν νομοθετηθεί στην Ελλάδα η πώληση των Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ. και από άλλα σημεία πώλησης και μάλιστα με απελευθερωμένες τιμές, τότε δεν θα είναι αναγκαία και η ανατροπή του «ιδιοκτησιακού», αφού το «ιδιοκτησιακό» θα είναι παντελώς αδιάφορο για τον ενεργό και αναπτυσσόμενο ανταγωνισμό μεταξύ φαρμακείων (με ιδιοκτήτες φαρμακοποιούς) και των άλλων καταστημάτων λιανικής. Θα έχει επομένως ικανοποιηθεί ο στόχος της Εργαλειοθήκης για την ανάπτυξη του ανταγωνισμού στον Κλάδο των φαρμακείων σε όλα τα εφικτά επίπεδα και θα μπορούσε το ζήτημα να μείνει εκεί.


Ωστόσο η απορία μένει. Γιατί το «ιδιοκτησιακό» ρυθμίζεται σε πρώτο χρόνο και γιατί σε δεύτερο τα Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ.; Μήπως η ταυτόχρονη ή αντίστροφη χρονικά ρύθμισή τους θα αναδείκνυε ως μη αναγκαία την «ανατροπή» του «ιδιοκτησιακού», προκαλώντας την έντονη αντίδραση των φαρμακοποιών και την εξέγερση της κοινής λογικής;

Σίγουρα κάτι ξενίζει!!! Σε κάθε περίπτωση, λόγω του «γκρίζου» φόντου, θα άξιζε τον κόπο να μάθει κανείς την αιτιολογία.


ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΧΡ. ΑΡΒΑΝΙΤΗ: "Εκτιμώ ότι η Εργαλειοθήκη δεν περιλαμβάνει βάσιμους ουσιαστικούς και νομικούς λόγους, ικανούς να οδηγήσουν σωρευτικά στην απελευθέρωση του «ιδιοκτησιακού» καθεστώτος των φαρμακείων και στην πώληση, χωρίς διατίμηση, των Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ. και από άλλα κανάλια λιανικής πώλησης.

Σε κάθε περίπτωση, η πιο εύλογη και δίκαιη εναλλακτική ρύθμιση θα ήταν:

α. Η ιδιοκτησία των φαρμακείων παραμένει αποκλειστικά στους φαρμακοποιούς.

β. Τα Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ. πωλούνται αποκλειστικά από τα φαρμακεία με ελεύθερες τιμές.

Ο Ανταγωνισμός στον Κλάδο θα αναπτύσσεται έτσι σε όλα τα πρόσφορα πεδία του."

 

Αναλυτικά ολόκληρη η έκθεση του κ. Αρβανίτη εδώ.

 


 

Εκτύπωση
Μεγέθυνση Γραμμάτων Σμίκρυνση Γραμμάτων Αρχικό Μέγεθος

Διαβάστε επίσης

Συνάντηση με τον αστυνομικό διευθυντή της πόλης ζητά ο Δ. Ευγενίδης
Δεν νοείται διανομή ΦΥΚ χωρίς αυτά, ξεκαθάρισε ο υπουργός Υγείας






Σχετικά άρθρα

Η σεμαγλουτίδη στο στόχαστρο των κυβερνοεγκληματιών
Ψεύτικες ιστοσελίδες το διαφημίζουν με χαμηλό κόστος, προειδοποιεί η Kaspersky
ΦΣΑ: Η διαδικασία για αλλαγές των εφημεριών
Θα γίνεται από την πλατφόρμα του Συλλόγου
ΟΣΦΕ: Στα ελληνικά η έρευνα της FIP για τα point-of-care tests στο φαρμακείο
Και οι σχετικές θέσεις για τα οφέλη τους από το Κέντρο ΑΡΕΤΑΙΟΣ
Κλοπές σε 12 φαρμακεία της Θεσσαλονίκης τις τελευταίες 15 ημέρες
Συνάντηση με τον αστυνομικό διευθυντή της πόλης ζητά ο Δ. Ευγενίδης